Cần Thơ: Đề án 1 triệu hecta lúa ở ĐBSCL sẽ giảm ô nhiễm môi trường, giảm phát thải khí nhà kính

3 tháng hồi hộp chờ đợi kết quả

Mô hình thí điểm tại Cần Thơ sử dụng giống xác nhận từ Viện Lúa ĐBSCL cung cấp, sạ lúa bằng máy kết hợp vùi phân; quản lý nước ướt khô xen kẽ; bón phân theo vùng chuyên biệt; quản lý dịch hại tổng hợp; áp dụng máy thu hoạch bằng và thu gom rơm rạ. Ông Nguyễn Cao Khải, Giám đốc HTX cho biết, sau hơn 3 tháng chăm sóc, thực hiện theo quy trình canh tác giảm phát thải lúa thu hoạch nằm ngoài mong đợi của các thành viên trong HTX khi năng suất ổn định, chất lượng lúa tăng và lúa không bị đổ ngã kể cả trong mùa mưa.

Cánh đồng 50 hecta lúa tại xã Thạnh An, huyện Vĩnh Thạnh, TP. Cần Thơ canh tác theo quy trình đề án 1 triệu hecta chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL đã thu hoạch.

Theo HTX nông nghiệp và dịch vụ Tiến Thuận Nguyễn Cao Khải, điều thấy rõ nhất trong mô hình là giảm chi phí đầu vào từ giống gieo sạ, thuốc bảo vệ thực vật, phân bón, chính điều này đã giúp tăng thêm lợi nhuận cho các thành viên trong HTX. Lúa canh tác theo quy trình của đề án được Công ty bao tiêu với giá cao hơn thị trường từ 200 – 300 đồng/kg và mô hình thêm lợi nhuận khi mang rơm ra khỏi đồng ruộng để trồng nấm hoặc làm phân hữu cơ, vì vậy thu nhập của người dân tiếp tục tăng nên các thành viên trong HTX đều rất vui mừng, phấn khởi khi canh tác lúa theo quy trình của đề án.

Doanh nghiệp đồng hành để xây dựng thương hiệu gạo an toàn

Mô hình triển khai tại Cần Thơ đã đáp ứng đầy đủ các tiêu chí của đề án về sử dụng giống xác nhận, sạ hàng bằng máy kết hợp vùi phân; áp dụng quản lý nước ngập, khô xen kẽ; áp dụng các biện pháp quản lý dịch hại tổng hợp; sử dụng máy gặt đập liên hợp để thu hoạch, thu gom rơm ra khỏi đồng ruộng.

Bà Phạm Thị Minh Hiếu, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật TP. Cần Thơ cho biết, hiệu quả bước đầu đã được chứng mình ở vụ lúa Hè Thu và tới đây Cần Thơ sẽ tiếp tục thí điểm thêm 2 vụ lúa nữa là Thu Đông và Đông Xuân để minh chứng tính hiệu quả từ mô hình mang lại. Qua bước đầu mô hình đã giảm 50 % lượng giống, giảm lượng phân bón để đáp ứng các yêu cầu về giảm phát thải và mô hình này cũng thực hiện gắn cảm biến để đo mực nước ruộng, đo lượng phát thải khí nhà kính và điều quan trọng là 100 % rơm được thu gom ra khỏi đồng ruộng.

Các chuyên gia tham quan cánh đồng 50 hecta.

Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật TP. Cần Thơ nhìn nhận, mô hình này tuân thủ đúng quy trình của Cục trồng trọt ban hành và phải có sự kết hợp giữa các doanh nghiệp để mình theo từ khâu sản xuất đến khâu tiêu thụ để đưa các công nghệ mới hỗ trợ cho HTX. Hiện nay, ngành nông nghiệp Cần Thơ cố gắng liên kết với các doanh nghiệp cơ giới hỗ trợ thêm cho bà con nông dân, đồng thời cũng định hướng sẽ có những chính sách để hỗ trợ cho các hoạt động của mô hình.

Sự tham gia đồng hành của doanh nghiệp trong quá trình thực hiện thí điểm đề án tại Cần Thơ đã giúp cho các thành viên trong HTX Tiến Thuận an tâm trong sản xuất và thực hiện theo đúng tiêu chuẩn đề ra. Ông Lê Hải Triều, Giám đốc xây dựng vùng trồng Công ty Hoàng Minh Nhật, đơn vị ký cam kết đồng hành mua lúa 3 vụ của người dân trong HTX thực hiện thí điểm đề án cho biết, Công ty muốn đồng hành, hỗ trợ người dân trong quá trình thực hiện đề án, và đây cũng mục tiêu mà Công ty hướng đến trong sản xuất lúa an toàn, thân thiện với môi trường, gạo đạt chất lượng, đáp ứng các tiêu chuẩn.

Theo đại diện Công ty Hoàng Minh Nhật, với các thị trường như Mỹ, Châu âu, Nhật Bản và nhiều quốc gia khác yêu cầu khắt khe về chất lượng, việc sản xuất lúa theo quy trình canh tác bền vững, giảm phát thải sẽ giúp ngành hàng lúa gạo minh bạch và trách nhiệm hơn với cộng đồng, khi đó thương hiệu lúa gạo Việt Nam sẽ khẳng định trên thị trường thế giới, đem lại giá trị về kinh tế và thu nhập cho người nông dân. Việc tham gia vào cái chuỗi mô hình sẽ giúp Công ty ổn định nguồn nguyên liệu, số lượng, chất lượng để mở rộng thị trường mà Công ty hướng đến.

Diện tích 50 hecta lúa của HTX nông nghiệp và dịch vụ Tiến Thuận, huyện Vĩnh Thạnh, TP Cần Thơ thực hiện thí điểm theo quy trình canh tác của đề án 1 triệu hecta ở ĐBSCL đã thu hoạch và được các chuyên gia đến từ Viện Nghiên cứu Lúa gạo Quốc tế IRRI và đại diện Ngân hàng Thế giới (World Bank) đánh giá cao khi lúa đạt năng suất, chất lượng và đã chứng minh giảm phát thải khí nhà kính.

Đề án “Phát triển bền vững một triệu héc ta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030” được triển khai tại 12 tỉnh, thành trong vùng. Trước khi nhân rộng đề án, Bộ NN&PTNT đã chọn thí điểm đề án tại 5 địa phương gồm TP. Cần Thơ, Sóc Trăng, Kiên Giang, Đồng Tháp và Trà Vinh.

Mô hình thí điểm tại Cần Thơ đã giảm vật tư nông nghiệp, giảm công lao động, giảm phân, giảm lượng thuốc bảo vệ thực vật, giảm đổ ngã và đương nhiên sẽ giảm tổn thất sau thu hoạch. Theo ông Nguyễn Văn Hùng, chuyên gia khoa học cao cấp từ Viện Nghiên cứu Lúa gạo Quốc tế IRRI, mô hình đã chứng minh năng suất đạt từ 6,3 đến 6,5 tấn/ha, chi phí đầu giảm cộng với việc thu gom rơm ra khỏi đồng ruộng nên lợi nhuận tăng lên khoảng 1,3 triệu đến 6 triệu/hecta. Điều quan trọng là mô hình đã chứng minh về giảm phát thải khí nhà kính từ 2 đến 6 tấn/ha.

Theo đánh giá của nhiều chuyên gia, mô hình tại Cần Thơ đã mang lại hiệu quả bước đầu khi giảm chi phí, tăng năng suất, tăng giá trị và giảm ô nhiễm môi trường, giảm phát thải khí nhà kính.

Theo ông Lê Thanh Tùng, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt, Bộ NN&PTNT, mô hình tại Cần Thơ đã mang lại hiệu quả bước đầu khi giảm chi phí, tăng năng suất, tăng giá trị và giảm ô nhiễm môi trường, giảm phát thải khí nhà kính. Điều quan trọng là sự liên kết rất chặt chẽ giữa các doanh nghiệp đầu vào các doanh nghiệp thu mua gạo cho người dân trong mô hình. Khi hình liên kết có trách nhiệm và thực hiện đúng cam kết giữa các doanh nghiệp và HTX sẽ là những yếu tố quan trọng quyết định thành công của đề án và có thể lan tỏa cho các địa phương của thành phố Cần Thơ và các tỉnh trong vùng ĐBSCL khi triển khai đề án.

Mô hình triển khai tại Cần Thơ đã chứng minh việc áp dụng các quy trình, kỹ thuật để giảm chi phí, tăng năng suất, tăng giá trị, tăng thu nhập cho người dân, góp phần giảm ô nhiễm môi trường, giảm phát thải khí nhà kính theo cam kết của Chính phủ Việt Nam với cộng đồng quốc tế. Với kết quả bước đầu mang lại thành công sẽ là tín hiệu tích cực để lan tỏa mô hình đến các tỉnh, thành trong vùng ĐBSCL và thực hiện mục tiêu đạt 1 triệu hecta vào năm 2030.