Giám định tâm thần vụ ly hôn, chia tài sản
Báo điện tử Tổ Quốc vừa nhận được đơn của anh Cao Xuân Bình (SN 1982, ngụ thôn 4, xã Ea Phê, huyện Krông Pắc, Đắk Lắk). Trong đơn, anh Bình trình bày, anh và chị Đặng Thị Bình (SN 1985) là vợ chồng và có với nhau 2 đứa con. Do cuộc sống phát sinh nhiều mâu thuẫn nên chị Bình nộp đơn đến TAND huyện Krông Pắc yêu cầu giải quyết việc ly hôn.
Điều đáng nói, trong thời gian sống chung, vợ chồng anh Bình có một số tài sản chung, trong số các tài sản này có nhà ở và quyền sử dụng đất ở. "Các tài sản là nhà, đất này trước đây tôi để một mình vợ tôi đứng tên. Đến khoảng năm 2016, khi vợ chồng còn hạnh phúc chúng tôi đã cùng nhau đến Văn phòng công chứng để lập văn bản sáp nhập tài sản riêng thành tài sản chung để tôi cùng đứng tên với vợ trên các giấy tờ chủ quyền. Việc làm này chỉ là thủ tục hành chính chứ thực chất các tài sản này đều do chúng tôi cùng tạo lập trong thời kỳ hôn nhân chứ không phải là tài sản riêng của vợ tôi", anh Bình trình bày trong đơn.
Giấy khám sức khỏe của bà Bình vào ngày 29/8/2016.
Theo anh Bình, ngày 30/5/2017, TAND huyện Krông Pắc thụ lý vụ án ly hôn giữa hai người. Ngày 3/8/2017, bà Nguyễn Thị Thanh Thái (SN 1965, ngụ thôn 5, xã Ea Phê) - mẹ chị Bình làm đơn gửi tòa yêu cầu tuyên bố con gái hạn chế năng lực hành vi dân sự. Chị Bình được TAND trưng cầu giám định pháp y tâm thần (PYTT).
Kết luận giám định PYTT lần đầu ngày 3/10/2017 của Trung tâm PYTT khu vực Tây Nguyên (tại Đắk Lắk): "Về y học: từ đầu năm 2016 đến 19/6/2017: Bị trầm cảm nhẹ. Từ 19/6/2017 đến nay: Bị bệnh trầm cảm vừa. Từ đầu năm 2016 đến nay: Hạn chế khả năng nhận thức và khả năng điều khiển hành vi".
Kết luận giám định PYTT lần hai ngày 24/7/2018 của Trung tâm PYTT khu vực miền Trung kết luận các nội dung: "Từ đầu năm 2016 đến cuối năm 2017: Về y học: Phản ứng trầm cảm kéo dài trong rối loạn. Về năng lực hành vi dân sự: Khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi. Từ đầu năm 2018 đến hiện tại: Về y học: Giai đoạn trầm cảm nặng kèm triệu chứng loạn thần. Đối tượng cần được điều trị ngoại trú liên tục. Về năng lực hành vi dân sự: Mất hoàn toàn năng lực hành vi dân sự".
Theo anh Bình, anh không đồng ý với kết quả giám định PYTT của hai lần giám định nói trên. Lý do anh Bình đưa ra là: Lần thứ nhất, anh không hề hay biết mà chỉ được thông báo kết quả; Lần thứ hai, anh yêu cầu tiến hành giám định tại Bệnh viện Tâm thần Trung ương 2 (Biên Hòa, Đồng Nai) nhưng không được chấp nhận. Anh Bình khẳng định, chị Bình hoàn toàn bình thường.
"Trong khoảng thời gian từ giữa năm 2017 trở về trước bà Đặng Thị Bình còn sống chung với tôi tại thôn 4, Xã Eaphê, huyện Krông Pắc, tỉnh Đăk Lăk. Vợ chồng tôi kinh doanh dịch vụ nấu nướng và tổ chức tiệc cưới. Hoạt động kinh doanh của chúng tôi rất rầm rộ, hiệu quả. Bà Bình là người quán xuyến toàn bộ hoạt động kinh doanh từ nấu nướng, nhận tiệc, tổ chức tiệc. Với đặc thù công việc bà Bình phải khám sức khỏe định kỳ và tham gia tập huấn kiến thức vệ sinh an toàn thực phẩm. Các lần khám sức khỏe bà Bình đều bình thường. Các lần tập huấn kiến thức bà Bình đều tham gia và hoàn thành khóa học. Bên cạnh đó, trong giai đoạn này, bà Bình thực hiện rất nhiều các giao dịch tại các ngân hàng (vay tiền, chuyển tiền), công ty bảo hiểm, xác lập giao dịch tại Văn phòng công chứng… Tất cả các giao dịch này bà Bình tự thực hiện, ký tên, lăn tay một cách bình thường", anh Bình nêu rõ trong đơn.
Giấy xác nhận kiến thức về ATTP của bà Bình.
Cần làm rõ những dấu hiệu bất thường!
Quá trình giải quyết vụ việc, ngày 29/3/2019, TAND huyện Krông Pắc ra Quyết định về chấp nhận yêu cầu của bà Thái: Tuyên bố chị Bình mất năng lực hành vi dân sự; giao dịch dân sự của chị Bình phải do bà Thái xác lập, thực hiện.
Tuy nhiên, ngày 15/4/2019, TAND huyện Krông Pắc ra Thông báo số 08/2019/TB-TA sửa đổi, bổ sung quyết định, với nội dung: Tuyên bố chị Bình từ đầu năm 2016 đến cuối năm 2017 khó khăn trong nhận thức và làm chủ hành vi; từ đầu năm 2018 đến hiện nay: Mất năng lực hành vi dân sự…".
TAND ra Thông báo sửa chữa, bổ sung quyết định với lý do với lý do: "Xét thấy cần sửa chữa, bổ sung quyết định do trong quá trình đánh máy lỗi chính tả tại quyết định sơ thẩm giải quyết việc dân sự về việc tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự".
Trao đổi với phóng viên, ông Trương Công Bình – Chánh văn phòng TAND tỉnh Đắk Lắk thừa nhận: "Việc ra Thông báo sửa chữa, bổ sung quyết định của tòa đã tuyên là không đúng, mà phải đưa ra quyết định. Đây cũng là lỗi về câu chữ, văn bản"!?.
Trong lúc đó, Điều 268 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 quy định: "Sau khi tuyên án xong thì không được sửa chữa, bổ sung bản án, trừ trường hợp phát hiện lỗi rõ ràng về chính tả, về số liệu do nhầm lẫn hoặc tính toán sai (khoản 1). Trường hợp cần sửa chữa, bổ sung bản án… thì Thẩm phán phối hợp với các Hội thẩm nhân dân là thành viên HĐXX đã tuyên bản án đó phải ra quyết định sửa chữa, bổ sung bản án…".
Một số phiếu giao dịch chuyển tiền do bà Bình thực hiện tại ngân hàng.
Bức xúc với các quyết định và thông báo của của TAND huyện Krông Pắc, anh Bình đã có đơn kháng cáo. Anh Bình cho rằng: nếu như theo Quyết định 02/2019/QĐST-VDS với nội dung nêu trên có hiệu lực thì rõ ràng chị Bình không thực hiện được việc hủy các văn bản sáp nhập tài sản riêng thành tài sản chung vợ chồng đã ký vào các năm 2016 và 2017. Trong khi đó, với Thông báo 08/2019/TB-TA, theo nội dung quyết định đã được thay đổi như trên thì các giao dịch dân sự mà chị Bình tham gia trong giai đoạn từ đầu năm 2016 đến nay sẽ bị tuyên vô hiệu...
Theo anh Bình, trong quá trình giải quyết, TAND huyện Krông Pắc chưa xem xét, đánh giá hết các chứng cứ mà anh cung cấp; đồng thời chưa làm rõ được việc có hay không sự khác nhau trong hai kết luận giám định PYTT và lý do của sự khác biệt này.
Để khách quan, tìm hiểu thêm, chúng tôi đã đến gia đình chị Bình. Bố của chị Bình là ông Đặng Xuân Thu (SN 1964) khi nghe phóng viên trình bày nội dung thì tức giận, chửi mắng và đuổi khách. Phóng viên điện thoại bà Thái để xin gặp nhưng bà Thái cho biết: "Đang đưa con đi chữa bệnh ở Sài Gòn" (!?).
Trao đổi với phóng viên, anh Bình cho biết anh hy vọng cấp Phúc thẩm sẽ xem xét vụ việc một cách thấu tình đạt lý để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.