Thành phố Hồ Chí Minh nghiên cứu quy định bắt buộc kiểm tra định kỳ khí thải xe máy

Triển khai kết luận của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà tại Hội nghị về công tác đảm bảo trật tự, an toàn giao thông quý I và nhiệm vụ quý II/2025, Sở Xây dựng TP.HCM giao Phòng Quản lý Vận tải nghiên cứu, đề xuất cơ quan có thẩm quyền quy định bắt buộc kiểm tra định kỳ khí thải xe máy, loại bỏ xe cũ nát gây ô nhiễm môi trường và mất an toàn giao thông; phát triển vận tải công cộng.

Từ đó, phát triển giao thông xanh theo hướng áp dụng các tiêu chuẩn kỹ thuật cao hơn quy định chung để giảm ùn tắc giao thông, giảm thiểu ô nhiễm môi trường trong khu vực trung tâm thành phố.

Phòng Quản lý Vận tải cũng được giao chủ trì, phối hợp với các phòng, đơn vị thuộc Sở và các lực lượng chức năng tăng cường kiểm tra, giám sát việc chấp hành các quy định của pháp luật liên quan đến hoạt động kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng ôtô, nhất là quy định về thời gian làm việc, điều kiện, sức khỏe của lái xe, xử lý nghiêm theo đúng quy định của pháp luật đối với các vi phạm của lái xe, nhà xe, chủ xe và các cá nhân có liên quan.

Ở lĩnh vực hạ tầng, TP.HCM sẽ tiếp tục rà soát hệ thống biển báo, đèn tín hiệu, vạch kẻ đường, đảm bảo an toàn cho người đi bộ, phương tiện, đặc biệt tại khu vực trường học, bệnh viện và các tuyến đường đông dân cư. Với đường thủy, lực lượng chức năng sẽ siết kiểm tra phương tiện, bố trí biển cảnh báo tại các vị trí nguy hiểm, nhất là khu vực gần sông, kênh, rạch nhằm phòng chống tai nạn đuối nước, đặc biệt trong mùa mưa lũ năm nay.

TP.HCM nghiên cứu quy định bắt buộc kiểm tra định kỳ khí thải xe máy (Ảnh minh họa). 

Trước đó, tại báo cáo gửi Đoàn giám sát của Quốc hội khóa XV về thực hiện chính sách, pháp luật trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, kết quả quan trắc của Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.HCM cùng nhiều nghiên cứu khác cho thấy, chất lượng không khí tại TP.HCM đang bị đe dọa nghiêm trọng bởi nồng độ bụi, đặc biệt là bụi tổng (TSP) và bụi mịn (PM10, PM2.5). Tại một số vị trí giao thông, nồng độ bụi vượt quy chuẩn cho phép của Việt Nam.

Chất lượng không khí tại TP.HCM có xu hướng biến động theo thời gian trong ngày và theo mùa. Mức độ ô nhiễm thường nghiêm trọng hơn vào mùa khô, đặc biệt là thời điểm cuối năm và đầu năm sau - khi nồng độ bụi mịn PM2.5 tăng cao nhất do kết hợp giữa khí hậu hanh khô và mật độ giao thông dày đặc. Trong số các nguồn gây ô nhiễm không khí tại TP.HCM, giao thông đường bộ được xác định là tác nhân chính.UBND TP.HCM nhận định, đặc điểm dân cư đông đúc khiến hạ tầng giao thông đô thị quá tải, tình trạng ùn tắc khó được khắc phục triệt để, làm gia tăng mức phát thải gây ô nhiễm không khí.

Theo thống kê của Sở Xây dựng TP.HCM, tính đến cuối tháng 6.2025, khu vực TP.HCM cũ có hơn 9,6 triệu phương tiện, trong đó có hơn 1 triệu ôtô và gần 8,6 triệu xe máy. So với cùng kỳ năm 2024, số lượng ôtô tăng 9%, xe máy tăng 2%. Sau khi TP.HCM sáp nhập với tỉnh Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, quy mô phương tiện giao thông toàn vùng TP.HCM mới ước tính lên tới 11 triệu phương tiện, trong đó khoảng 1,5 triệu xe ôtô.

Nhằm giảm thiểu ô nhiễm không khí, TP.HCM đang triển khai lập Đề án kiểm soát khí thải phương tiện giao thông. Giai đoạn 1 của đề án đã hoàn tất, tập trung vào hệ thống vận tải hành khách công cộng. Trong đó, đề xuất lộ trình chuyển đổi đối với xe buýt trên địa bàn thành phố với mục tiêu đến năm 2030, 100% xe buýt của TP.HCM sử dụng điện, năng lượng xanh.

Hiện Sở Xây dựng đang hoàn thiện dự thảo nghị quyết, đồng thời bổ sung các đánh giá tác động sau khi thành phố được mở rộng địa giới. Dự kiến, Sở Xây dựng báo cáo UBND và trình HĐND TP.HCM trong quý IV/2025 để triển khai trên toàn TP.HCM mới.

Trong giai đoạn 2 của đề án, dự kiến hoàn thành trong quý III/2025, sẽ mở rộng phạm vi kiểm soát khí thải trên toàn TP.HCM, hướng đến chuyển đổi các phương tiện như taxi, xe công nghệ, xe hợp đồng, xe khách, xe tải, ôtô cá nhân cũng như xe của các cơ quan hành chính, doanh nghiệp nhà nước và tư nhân sang năng lượng sạch. Cùng với đó, TP.HCM dự kiến phân vùng ưu tiên cho xe điện, hạn chế xe phát thải cao tại các khu vực trung tâm TP.HCM, Cần Giờ, Côn Đảo…

Trong nỗ lực kiểm soát ô nhiễm môi trường, trong đó có môi trường không khí, đồng thời tiến tới "xanh hóa" ngành giao thông vận tải, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM mới đây cũng đã hoàn thành đề án chuyển đổi xe 2 bánh từ xăng sang điện dành riêng cho lực lượng giao hàng (shipper) và tài xế công nghệ. Theo đề án này, khoảng 400.000 người đang hành nghề giao hàng, chở khách công nghệ tại TP.HCM sẽ được chuyển sang sử dụng xe điện theo từng giai đoạn. Nếu được thông qua, đề án sẽ bắt đầu áp dụng từ ngày 1.1.2026 và đặt mục tiêu đến năm 2029 chuyển đổi toàn bộ xe hai bánh của nhóm này sang xe điện.../.

Thu Hương