Nghệ An làm rõ nguyên nhân vụ nước suối Nậm Huống bị đổi màu

Cơ quan chức năng địa phương tiến hành kiểm tra, lần theo dấu vết để xác định điểm phát sinh nguồn nước và bùn có dấu hiệu ô nhiễm. (Ảnh: CTV)

Báo cáo ngày 10/7 của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Nghệ An cho biết, thực hiện nhiệm vụ của Ủy ban nhân dân tỉnh giao, ngày 8/7, Sở Tài nguyên và Môi trường đã chủ trì, phối hợp Ủy ban nhân dân huyện Quỳ Hợp, Ủy ban nhân dân các xã: Châu Thành, Châu Hồng và Công ty TNHH Thiếc Hà An tiến hành kiểm tra, xác minh nguyên nhân khiến nước suối Nậm Huống bất ngờ chuyển sang màu sẫm, cá chết bất thường.

Tại thời điểm kiểm tra, Công ty TNHH Thiếc Hà An đang ngừng hoạt động, chỉ tiến hành bơm nước từ các hầm lò khai thác ra ngoài. Theo báo cáo, công ty đã ngừng toàn bộ hoạt động sản xuất từ 30/1/2024 để hoàn thiện các thủ tục pháp lý liên quan.

Rất nhiều cá bị chết, dạt vào bờ suối.

Công ty đã điều chỉnh mặt bằng tổng thể dự án khai thác mỏ thiếc (xây dựng thêm bãi thải quặng đuôi, khu xử lý nước thải sau tuyển, xưởng tuyển…). Nội dung này Tổng cục Môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có Công văn số 4243/TCMT-TĐ ngày 21/11/2022 và Sở Tài nguyên và Môi trường đã có Công văn số 7619/STNMT-BTMT ngày 24/11/2022 để đôn đốc, hướng dẫn, nhưng Công ty TNHH Thiếc Hà An chưa hoàn thiện hồ sơ theo quy định.

Đặc biệt, nước thải từ hầm lò của công ty bơm lắng lọc sơ bộ qua các bể lắng tại cửa lò số 1 và cửa lò số 6 (nước sau lắng tại các bể lắng cửa lò số 1 được bơm sang các bể lắng tại cửa lò số 6), trước khi thải vào hang casto (moong khai thác quặng thiếc cũ của Công ty cổ phần Kim Loại màu Nghệ Tĩnh nằm phía sườn tây bắc) và tự chảy ra tại điểm đầu suối Bắc, xã Châu Thành (nhánh suối này hợp lưu vào suối Nậm Huống tại cầu tràn Trung Thành, xã Châu Thành, huyện Quỳ Hợp), không tái sử dụng như nội dung Giấy xác nhận hoàn thành các công trình bảo vệ môi trường của Dự án số 02/GXN-STNMT ngày 5/5/2017 của Sở Tài nguyên và Môi trường.

Theo giải trình của Công ty TNHH Thiếc Hà An, lượng nước phát sinh từ các hầm lò theo thực tế hoạt động rất lớn và vượt quá nhu cầu sử dụng trong quá trình tuyển quặng của công ty; đồng thời, nước hầm lò hiện tượng bị nhiễm sắt, có độ pH thấp nên công ty đã tiến hành xử lý nguồn nước này bằng vôi trước khi xả thải ra môi trường.

Các bãi thải quặng đuôi từ hoạt động chế biến quặng thiếc của Công ty TNHH Thiếc Hà An chưa được lót đáy. Các công trình, thu gom xử lý nước thải và bùn thải tại khu vực lò số 6 có nguy cơ tràn bờ, thoát ra ngoài môi trường, nhất là trong trường hợp có mưa lớn dài ngày.

Tại các khu vực khai thác, chế biến và hồ lắng bùn thải tồn tại rất nhiều đường ống nhưng không rõ mục đích sử dụng. Theo báo cáo của Công ty TNHH Thiếc Hà An, đây là các đường ống của các hạng mục công trình trước đây không còn sử dụng cho hoạt động của dự án.

Nước suối Nậm Huống bất ngờ đổi màu và cá chết dạt vào ven bờ được phát hiện từ trưa 1/7.

Qua quá trình kiểm tra, xác minh, Sở Tài nguyên và Môi trường Nghệ An kết luận: Việc Công ty TNHH Thiếc Hà An bơm nước phát sinh hầm lò (sau khi xử lý lắng qua các bể lắng) thải vào hang Casto (moong khai thác quặng thiếc cũ của Công ty cổ phần Kim Loại màu Nghệ Tĩnh) và tự chảy ra tại điểm đầu nguồn suối Bắc, xã Châu Thành gây nước đục, có màu vàng sẫm đã được Ủy ban nhân dân huyện Quỳ Hợp, Ủy ban nhân dân xã Châu Thành và Công ty thừa nhận tại biên bản làm việc ngày 2/7 là đúng sự thật.

Theo giải trình của Công ty TNHH Thiếc Hà An, do lượng nước phát sinh từ các hầm lò theo thực tế hoạt động rất lớn, không đúng với nội dung của báo cáo đánh giá tác động môi trường đã phê duyệt và vượt quá nhu cầu sử dụng trong quá trình tuyển quặng nên công ty này đã xử lý nguồn nước này bằng biện pháp lắng và bổ sung vôi trước khi bơm xả thải ra môi trường.

Ngoài ra, Công ty TNHH Thiếc Hà An bơm nước phát sinh hầm lò (sau khi xử lý lắng qua các bể lắng) thải vào hang Casto là không đúng với nội dung Giấy xác nhận hoàn thành các công trình bảo vệ môi trường của Dự án số 02/GXN STNMT ngày 5/5/2017 của Sở Tài nguyên và Môi trường.

Nước thải từ bể lắng này được Công ty TNHH Thiếc Hà An bơm vào hang casto, chảy ra môi trường. (Ảnh: NHẬT LÂN)

Từ thực tế trên, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Nghệ An yêu cầu Công ty TNHH Thiếc Hà An thực hiện ngay các giải pháp thu gom triệt để các nguồn thải, bảo đảm an toàn, không để xảy ra sự cố nhất là tại các bãi thải quặng đuôi, công trình xử lý nước thải từ quá trình khai thác, chế biến quặng thiếc.

Công ty cần thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các biện pháp thu gom, xử lý nước thải, chất thải rắn theo đúng Giấy xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường đã được phê duyệt. Trong trường hợp có thay đổi nội dung được phê duyệt, phải có văn bản báo cáo và chỉ được thực hiện những thay đổi đó sau khi có văn bản chấp thuận của Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An.

Dòng nước vàng sẫm và bùn chảy từ khu vực đỉnh núi, nơi có hoạt động tuyển quặng thiếc, nhập vào suối Nậm Huống.