Chế tạo máy phân loại rác "made in Việt Nam", người đàn ông "biến 50 tấn rác thành tiền" mỗi ngày

Suốt nhiều năm qua, xử lý rác thải sinh hoạt là một bài toán khó nhằn đối với nhiều địa phương khi lượng rác thải thì ngày càng tăng nhưng phương pháp xử lý phổ biến vẫn là chôn lấp hoặc đốt, tiềm ẩn nhiều nguy cơ ô nhiễm môi trường.

Đứng trước thực trạng đó, ông Trần Văn Trường, Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc HTX Dịch vụ Nông nghiệp và Môi trường xanh Trường Phát (xã Xuân Hưng, tỉnh Ninh Bình) đã nghiên cứu, chế tạo ra hệ thống phân loại rác thải giúp quá trình này trở nên thuận tiện hơn cho những người lao động và góp phần chung tay bảo vệ môi trường.

Khi bắt tay vào quá trình nghiên cứu và thử nghiệm, ông Trường chia sẻ: “Đây là một quá trình rất thử thách. Khi bắt đầu làm, tôi đã phải thay đổi rất nhiều về công suất và cách chế tạo để tận thu được tối đa tài nguyên từ rác. Sau một quá trình nghiên cứu, điều chỉnh và hoàn thiện, chiếc máy phân loại rác cỡ nhỏ với công suất khoảng 10 tấn/ngày đã có hiệu quả rõ rệt khi đưa vào vận hành.”

Từ thành công bước đầu, ông Trường đã tiếp tục cải tiến với những dàn máy có công suất lớn hơn. Năm 2021, ông chế tạo thành công dàn máy phân loại rác thải kết hợp máy chém rác, đạt công suất lên đến 30-50 tấn/ngày.

Ông Trần Văn Trường, Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc HTX Dịch vụ Nông nghiệp và Môi trường xanh Trường Phát.

Điểm nổi bật của dàn máy nằm ở khả năng phân loại và tách lọc gần như triệt để các thành phần trong rác thải. Nhờ đó, rác sinh hoạt được “tái sinh” thành nhiều sản phẩm có giá trị kinh tế như phân hữu cơ, hạt nhựa tái chế, vật liệu xây dựng hay viên đốt sinh học. Sau quá trình xử lý, chỉ còn khoảng 20% lượng rác không thể tái chế phải đưa vào lò đốt, qua đó giảm áp lực cho hệ thống xử lý cuối nguồn và hạn chế phát thải ra môi trường.

Dàn máy cũng đã đem lại những hiệu quả rõ rệt trong công tác xử lý rác thải, giảm thiểu rủi ro cho người lao động, đồng thời, góp phần bảo vệ môi trường xanh - sạch - đẹp.

Hệ thống xử lý rác thải sinh hoạt được đưa vào hoạt động

Giảm thiểu rủi ro cho người lao động trong phân loại rác thải

Ông Trường cho biết, phân loại rác là bước tối quan trọng trong quá trình xử lý rác thải. Tuy nhiên, việc phân loại rác chủ yếu sử dụng sức ngoài, vừa tốn thời gian, vừa không hiệu quả mà còn đem lại rủi ro cho người lao động.

Thông thường, trong mỗi bịch rác thải sinh hoạt, có vô vàn loại rác bao gồm cả chất nhọn, kim tiêm, mảnh vỡ; vì vậy; phân loại rác bằng tay tiềm ẩn rất nhiều nguy hiểm đối với người lao động. Đây cũng chính là một trong những lý do khiến ông quyết tâm tạo ra hệ thống xử lý rác thải sinh hoạt bao gồm cả máy chém rác giúp thuận tiện hơn trong quá trình phân loại.

Ông Trường chia sẻ: “Quy trình phân loại của dàn máy được khép kín ngay từ khâu tiếp nhận rác thải sinh hoạt thu gom tại các địa phương. Sau khi được xử lý sơ bộ, rác được đưa lên băng tải và dẫn vào máy chém rác để xé mở các túi bọc. Từ đây, rác tiếp tục đi qua hệ thống phân loại tự động, tách riêng rác hữu cơ và vô cơ, trước khi được xử lý theo những quy trình kỹ thuật phù hợp với từng nhóm chất thải.”

Quá trình phân loại rác được thực hiện bằng cỗ máy "made in Vietnam"

Cỗ máy phân loại rác góp phần bảo vệ môi trường

Dàn máy phân loại rác do anh Trường nghiên cứu và chế tạo được đánh giá là giải pháp thiết thực trong công tác xử lý rác thải sinh hoạt hiện nay. Ưu điểm nổi bật của hệ thống này nằm ở khả năng phân loại, tách lọc gần như triệt để từng thành phần trong rác, từ đó biến rác thải vốn bị xem là “gánh nặng” thành nguồn nguyên liệu có giá trị. Sau quá trình xử lý, rác hữu cơ được tận dụng để sản xuất phân bón, trong khi rác vô cơ như nhựa, kim loại được thu hồi phục vụ tái chế hoặc làm vật liệu xây dựng, viên đốt sinh học, góp phần hình thành chuỗi xử lý rác theo hướng tuần hoàn, bền vững.

Không chỉ mang lại giá trị kinh tế, dàn máy còn góp phần quan trọng trong việc giảm áp lực cho môi trường. Chia sẻ về mục tiêu cốt lõi của sáng chế, ông Trường nhấn mạnh: “Bảo vệ môi trường là điều cốt lõi trong quá trình tôi nghiên cứu và chế tạo dàn máy này. Làm sao để giảm lượng rác phải đốt, hạn chế ô nhiễm và biến rác thải thành tài nguyên có ích cho xã hội mới là điều quan trọng nhất.”

Theo ông, nhờ phân loại hiệu quả ngay từ đầu, lượng rác phải đưa vào lò đốt sau xử lý chỉ còn khoảng 20%, thấp hơn nhiều so với phương thức xử lý truyền thống. Điều này giúp giảm tải cho các lò đốt, hạn chế phát sinh khí thải và mùi ô nhiễm, đồng thời giảm nguy cơ tác động tiêu cực đến môi trường sống xung quanh. Từ thực tiễn vận hành, mô hình này được kỳ vọng sẽ mở ra hướng đi mới cho công tác xử lý rác thải tại nhiều địa phương.

Hệ thống phân loại và xử lý rác thải đã mang lại hiệu quả rõ rệt trong công tác xử lý rác thải, sáng chế này của ông Trường đã được triển khai và áp dụng tại nhiều địa phương thuộc các tỉnh Ninh Bình, Phú Thọ, Quảng Ninh… Đáng chú ý, giải pháp này đã được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cấp bằng độc quyền, khẳng định tính sáng tạo và giá trị ứng dụng trong thực tiễn.