Bảo tồn đa dạng sinh học, phát huy hiệu quả giá trị từ rừng ở Bắc Ninh

Trong những năm gần đây, tỉnh Bắc Ninh chú trọng đẩy mạnh bảo tồn đa dạng sinh học và phát huy hiệu quả giá trị rừng như một trụ cột quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững. Các hệ sinh thái rừng trên địa bàn được xem là nguồn tài nguyên không chỉ có giá trị môi trường mà còn mang lại lợi ích kinh tế và xã hội lâu dài.

Địa phương đã triển khai nhiều biện pháp đồng bộ như khoanh nuôi tái sinh, trồng rừng gỗ lớn, tăng cường giám sát tài nguyên và ứng dụng công nghệ trong quản lý rừng. Song song với đó, Bắc Ninh thúc đẩy các mô hình sinh kế dựa vào rừng, khuyến khích người dân tham gia bảo vệ và khai thác tài nguyên theo hướng thân thiện môi trường.

Việc bảo tồn các loài sinh vật đặc hữu và duy trì cân bằng sinh thái được đặt lên hàng đầu, nhằm giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và giữ gìn cảnh quan tự nhiên. Với cách tiếp cận phát triển đi đôi với bảo tồn, Bắc Ninh từng bước nâng cao chất lượng rừng, gia tăng giá trị sử dụng của hệ sinh thái và tạo nền tảng vững chắc cho tăng trưởng xanh trong tương lai.

Để bảo tồn diện tích rừng hiện có và mở rộng rừng, mới đây, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh Lê Xuân Lợi vừa ký Kế hoạch số 137/KH-UBND thực hiện Đề án “Phát triển giá trị đa dụng của hệ sinh thái rừng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050” nhằm triển khai đồng bộ các mục tiêu, nhiệm vụ theo Quyết định số 208/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Lực lượng kiểm lâm  Bắc Ninh tuần tra, bảo vệ rừng. (Ảnh: BBN). 

Kế hoạch đặt mục tiêu nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng bền vững tài nguyên rừng; phát triển lâm nghiệp gắn với sinh kế người dân, bảo tồn đa dạng sinh học, phát triển du lịch sinh thái và dịch vụ môi trường rừng. Tỉnh phấn đấu đến năm 2030, diện tích rừng trồng gỗ lớn đạt 24.000 ha; sản lượng gỗ khai thác đạt trên 1,3 triệu m³/năm;

Bên cạnh đó, giá trị kinh tế trên một đơn vị diện tích canh tác được gia tăng từ 20% trở lên ngoài giá trị gỗ rừng trồng; hình thành vùng trồng dược liệu khoảng 400 ha; tổng thu dịch vụ môi trường rừng tăng bình quân 5%/năm; du lịch cộng đồng đón 3 triệu lượt khách…Để đạt được các mục tiêu đề ra, UBND tỉnh tập trung triển khai các nhiệm vụ, giải pháp phát triển nguồn nguyên liệu gỗ hợp pháp và nâng cao giá trị cho ngành chế biến gỗ; giữ ổn định vùng rừng nguyên liệu tập trung khoảng 80 nghìn ha đã được phê duyệt.

Phát triển lâm sản ngoài gỗ, dược liệu phù hợp điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng, thích hợp với yêu cầu sinh thái. Ưu tiên một số loài cây hiện có diện tích lớn, giá trị kinh tế cao như: Cây ba kích, trà hoa vàng, giảo cổ lam, sâm Nam núi Dành… Xây dựng các mô hình phát triển kinh tế nông, lâm, ngư kết hợp mô hình vườn rừng, trại rừng, nuôi trồng, phát triển, thu hoạch cây dược liệu, chăn nuôi, thủy sản dưới tán rừng...Đẩy mạnh triển khai chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng trên địa bàn tỉnh phù hợp với quy định của pháp luật.

Bảo vệ phát triển bền vững toàn bộ diện tích rừng hiện có, đặc biệt là diện tích rừng tự nhiên; phục hồi và nâng cao chất lượng rừng tự nhiên để bảo tồn đa dạng sinh học, sử dụng và cung cấp các dịch vụ môi trường rừng. Phát triển thương hiệu sản phẩm, giới thiệu thông tin về chính sách, khoa học, kỹ thuật, thị trường trong nước và quốc tế của các sản phẩm gỗ, lâm sản ngoài gỗ, dược liệu, du lịch và các dịch vụ môi trường rừng.

Nâng cao vai trò quản lý nhà nước đối với việc sản xuất, kinh doanh giống cây trồng lâm nghiệp, ưu tiên phát triển giống được sản xuất từ cây mô để trồng rừng sản xuất. Cơ giới hóa và ứng dụng khoa học công nghệ, nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả rừng trồng sản xuất. UBND tỉnh giao Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì phối hợp các sở, ngành và UBND các xã, phường triển khai nhiệm vụ;

Người dân Bắc Ninh được hướng dẫn các kỹ thuật trồng rừng. (Ảnh: Internet). 

Đồng thời lồng ghép mục tiêu Đề án trong các chương trình mục tiêu quốc gia và kế hoạch phát triển lâm nghiệp bền vững. Các địa phương có trách nhiệm xây dựng kế hoạch cụ thể, tổ chức tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng và thực hiện công tác kiểm tra, đánh giá định kỳ. Nỗ lực bảo tồn đa dạng sinh học gắn với phát triển giá trị rừng đang mang lại những chuyển biến rõ nét cho Bắc Ninh.

Việc kết hợp giữa bảo vệ tài nguyên và khai thác hợp lý giúp địa phương vừa giữ vững được những giá trị tự nhiên vốn có, vừa mở ra cơ hội phát triển kinh tế xanh, hài hòa giữa lợi ích cộng đồng và mục tiêu môi trường. Đây cũng là hướng đi phù hợp trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng diễn biến phức tạp, đòi hỏi các địa phương phải có chiến lược dài hạn, đồng bộ và thích ứng cao.

Thông qua việc nâng cao trách nhiệm của cộng đồng, đẩy mạnh ứng dụng khoa học – công nghệ và hoàn thiện cơ chế quản lý rừng, Bắc Ninh đã khẳng định quyết tâm xây dựng hệ sinh thái rừng ổn định, bền vững. Những kết quả bước đầu không chỉ góp phần cải thiện chất lượng môi trường sống mà còn tạo tiền đề quan trọng để tỉnh tiếp tục phát huy giá trị rừng trong phát triển kinh tế – xã hội.  Với định hướng nhất quán, Bắc Ninh đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng xanh, phát triển bền vững dựa trên nền tảng tài nguyên rừng được bảo tồn hiệu quả.

Ngọc Lan