(HNM) - Nhằm thực hiện bước đi quan trọng để ngăn chặn tình trạng khai thác kiệt quệ nguồn tài nguyên trên sông Dương Tử (còn gọi là Trường Giang), ngày 1-1-2020, Trung Quốc chính thức thực thi lệnh cấm đánh bắt cá 10 năm tại các khu vực chủ chốt của dòng sông dài nhất quốc gia này.
Theo thông báo của Bộ Nông nghiệp và Các vấn đề nông thôn Trung Quốc, lệnh cấm sẽ có hiệu lực đối với 332 khu bảo tồn tại lưu vực sông Dương Tử. Ước tính, lệnh này sẽ ảnh hưởng tới hơn 110.000 tàu thuyền khai thác cá và gần 280.000 ngư dân tại 10 tỉnh dọc con sông. Tuy nhiên, Bộ Nông nghiệp và Các vấn đề nông thôn Trung Quốc cam kết sẽ triển khai các chính sách bảo đảm an sinh xã hội, hỗ trợ tài chính và các hoạt động hướng nghiệp cho ngư dân tìm kế sinh nhai mới. Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Các vấn đề nông thôn, ông Vu Khang Chấn nhấn mạnh, quyết định tạm ngừng đánh bắt cá sẽ giúp khôi phục hệ sinh vật cũng như đa dạng sinh học trên sông Dương Tử vốn bị tổn thương lâu nay bởi các hoạt động của con người như đánh bắt cá quá mức, ô nhiễm hay xây đập ngăn nước... Nhà chức trách sẽ triển khai nhiều biện pháp nhằm bảo vệ các loài thủy sản quý hiếm, tăng cường giám sát hệ thủy sinh trên sông Dương Tử cũng như cải thiện các chiến lược bảo tồn và quản lý phù hợp với các tiến trình khôi phục nguồn tài nguyên sinh vật.
Quyết định được đưa ra trong bối cảnh sản lượng đánh bắt thủy sản hằng năm tại con sông dài nhất Trung Quốc đã giảm xuống dưới 100.000 tấn so với mức hơn 420.000 tấn ghi nhận trong thập niên 50 của thế kỷ XX, khiến sản lượng khai thác tại sông Dương Tử chỉ chiếm 0,32% tổng sản lượng thủy sản nước ngọt toàn Trung Quốc.
Khu vực Vành đai kinh tế sông Dương Tử (YREB) trải dài từ Tây sang Đông nối liền 9 tỉnh và 2 thành phố trực thuộc Trung ương có tổng số dân 600 triệu người và đóng góp hơn 40% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Trung Quốc. Trong hơn 30 năm đầu của công cuộc cải cách, sông Dương Tử là cái nôi phát triển công nghiệp nhảy vọt của Trung Quốc. Hai bên bờ sông mọc lên hàng loạt nhà máy luyện thép và hóa chất, tận dụng lợi thế vận tải đường thủy giá rẻ. Tuy nhiên, số liệu thống kê cho thấy, lượng rác thải đổ xuống Dương Tử là 35,3 tỷ tấn, chiếm khoảng 46% tổng lượng rác thải toàn quốc. Trên bờ, các vùng đất nông nghiệp ngày càng bị thu hẹp, ô nhiễm tới mức nguy hiểm. Dưới sông, chất lượng nước xuống cấp, nhiều loài cá biến mất. Tình hình nguy cấp đòi hỏi phải có cách tiếp cận tổng thể để giải quyết gốc rễ vấn đề.
Những năm gần đây, nhiều chính sách và quy định mới đã được triển khai. Hơn 1.250 cầu cảng dọc sông đã bị dỡ bỏ. Các nhà hàng nổi bán món cá đánh bắt trực tiếp từ dưới sông bị đóng cửa. Một lượng lớn các loại cá được thả xuống sông để tăng nguồn thủy sản. Nhiều địa phương cũng tham gia phối hợp hành động. Thượng Hải, Giang Tô và Chiết Giang ở hạ du có chính sách chia sẻ dữ liệu về ô nhiễm và vận tải sông. Trong khi đó, các tỉnh thượng du như Vân Nam, Quý Châu và Tứ Xuyên đã lập các quỹ đặc biệt tài trợ nỗ lực bảo vệ, hồi sinh dòng sông.
Người dân Trung Quốc hy vọng, những nỗ lực của chính quyền trung ương và địa phương sẽ mang lại chuyển biến tích cực cho dòng sông được coi là ô nhiễm nhất thế giới.