Theo báo cáo của UBND thành phố Hà Nội, mỗi ngày toàn địa bàn thành phố phát sinh khoảng 6.500 - 7.000 tấn rác sinh hoạt, trong đó hơn 5.000 tấn được xử lý tại Khu liên hiệp xử lý chất thải Nam Sơn (huyện Sóc Sơn) và khoảng 1.500 tấn tại bãi rác Xuân Sơn (thị xã Sơn Tây).
Bãi rác Nam Sơn được xây dựng từ năm 1996, hiện có diện tích khoảng 120 ha sau nhiều lần mở rộng. Khu liên hợp xử lý chất thải Nam Sơn đi vào hoạt động từ năm 1999, là nơi tiếp nhận rác lớn nhất Thủ đô, mỗi ngày xử lý hàng nghìn tấn rác thải. Từ cuối năm 2021, bãi này dừng chôn lấp rác sau khi Nhà máy đốt rác phát điện Thiên Ý đi vào hoạt động. Trong nhiều năm qua, vấn đề ô nhiễm tại đây là điểm nóng, nhiều lần gây bức xúc trong dư luận và người dân vùng ảnh hưởng.
Bãi rác Nam Sơn
Để giải quyết dứt điểm tình trạng ô nhiễm tại bãi rác Nam Sơn, UBND thành phố Hà Nội đã có tờ trình đề xuất dự án xử lý rác thải sinh hoạt hàng ngày, rác thải cũ đã chôn lấp tại bãi rác Nam Sơn và bùn thải thoát nước bằng công nghệ đốt, đồng thời tận dụng nhiệt lượng để phát điện. Nhà máy đặt mục tiêu xử lý tổng công suất 2.400 tấn/ngày, trong đó giai đoạn 2030 - 2040 sẽ xử lý 1.500 tấn/ngày rác sinh hoạt và 750 tấn/ngày rác chôn lấp. Từ sau năm 2040, toàn bộ công suất 2.250 tấn/ngày sẽ dành cho rác sinh hoạt.
Sáng 27/6/2025, HĐND thành phố Hà Nội đã thông qua Nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư dự án cải tạo môi trường và đốt rác phát điện tại Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Nam Sơn (huyện Sóc Sơn). Dự án có tổng mức đầu tư hơn 7.500 tỉ đồng, tương đương khoảng 310 triệu USD, không sử dụng vốn ngân sách Nhà nước.
Theo tờ trình của Dự án còn bao gồm hệ thống sấy bùn công suất 600 tấn/ngày, với 150 tấn bùn khô (độ ẩm khoảng 40%) mỗi ngày được đưa vào lò đốt đồng xử lý cùng chất thải rắn. Công suất phát điện dự kiến đạt khoảng 60MW (công suất lắp đặt).
Dự án được đề xuất thực hiện bởi liên danh nhà đầu tư gồm Công ty CP Môi trường SUS Thượng Hải và Công ty TNHH Đầu tư Môi trường SUS Hải Nam (Trung Quốc) cùng Công ty CP Đầu tư Môi trường Năng lượng Xanh (Việt Nam). Dự kiến nhà máy sẽ vận hành thử từ quý II đến quý III/2029 và chính thức vận hành từ quý IV/2029.
Theo Ban Đô thị HĐND thành phố Hà Nội, việc Xây dựng nhà máy đốt rác phát điện nhằm xử lý rác mới, rác cũ và bùn thải là rất cấp thiết, giúp nâng cao hiệu quả xử lý chất thải, cải thiện môi trường khu vực Sóc Sơn - nơi đang chịu ô nhiễm nghiêm trọng, đặc biệt là ô nhiễm mùi ảnh hưởng đến đời sống người dân.
Dự án không chỉ có ý nghĩa môi trường mà còn mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội, tạo điều kiện thu hút đầu tư, góp phần phát triển kinh tế địa phương. Đồng thời, khi nhà máy đi vào hoạt động, quy mô Khu liên hợp xử lý chất thải Sóc Sơn sẽ không cần mở rộng giai đoạn 3, giúp tiết kiệm quỹ đất đô thị.
Cùng với Nhà máy đốt rác phát điện Sóc Sơn (đặt tại Khu liên hợp xử lý chất thải Nam Sơn, huyện Sóc Sơn) do Công ty CP Năng lượng Môi trường Thiên Ý Hà Nội quản lý và vận hành, có 5 lò đốt rác với công suất tiếp nhận, xử lý khoảng 5.000 tấn rác/ngày, công suất phát điện 90 MW, việc xây dựng nhà máy đốt rác phát điện mới sẽ góp phần tích cực vào công tác xử lý rác thải rắn sinh hoạt, giảm ô nhiễm môi trường, đáp ứng nhu cầu xử lý rác thải của Thủ đô và phát huy tiềm năng biến rác thải thành điện phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đô.
Phạm Kiên