Theo báo cáo đánh giá của Công ty chứng khoán SSI, dịch bệnh Corona tác động tiêu cực đến 9 nhóm ngành, 10 nhóm ngành trung lập không bị ảnh hưởng và 4 nhóm ngành được đánh giá là hưởng lợi từ dịch bệnh.
Cụ thể, dịch bệnh tác động tiêu cực đến 9 nhóm ngành gồm: dệt may, bán lẻ, thủy sản, bia, dầu khí, chứng khoán, cảng biển – vận chuyển, dịch vụ sân bay và hàng không.
Về dệt may, dù Trung Quốc không phải thị trường chính của xuất khẩu may mặc Việt Nam nhưng GDP Trung Quốc tăng trưởng chậm lại do ảnh hưởng của dịch Corona có thể gây tác động tiêu cực lên tiêu dùng.
Ngoài ra, Trung Quốc hiện là thị trường cung cấp vải nguyên liệu lớn nhất cho Việt Nam, việc các nhà máy dệt Trung Quốc đóng cửa trong tháng 1 và 2 sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam.
Ngành bán lẻ được SSI dự báo là sẽ chịu ảnh hưởng tiêu cực do người tiêu dùng lo ngại lây nhiễm Corona sẽ hạn chế đi mua sắm và tụ tập ở những nơi công cộng đông người. Thói quen tiêu dùng được dự báo là sẽ dịch chuyển từ thương mại truyền thống (chợ, siêu thị) sang hình thức thương mại điện tử (mua sắm trực tuyến). Các mặt hàng bán lẻ cũng sẽ chuyển dịch từ công nghệ thông tin và truyền thông sang các mặt hàng bảo vệ sức khỏe.
Ngành bia cũng sẽ chịu tác động tiêu cực từ dịch Corona do người tiêu dùng tránh tụ tập nơi công cộng và hạn chế ăn uống bên ngoài. Ngoài ra, ngành bia còn chịu tác động của Nghị định 100 liên quan đến việc hạn chế tác hại của rượu bia, có hiệu lực từ ngày 1.1.2020.
Xuất khẩu thuỷ sản được dự báo là ảnh hưởng tiêu cực từ Corona do Trung Quốc hiện đang là thị trường chiếm 16,5% tổng giá trị xuất khẩu thủy sản của Việt Nam, chiếm 16,1% xuất khẩu tôm và 33% xuất khẩu cá tra.
Ngành dầu khí cũng sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực do những lo ngại của nhà đầu tư về nhu cầu dầu mỏ yếu đi tại Trung Quốc từ ảnh hưởng của dịch Corona. Theo ghi nhận, giá dầu Brent kết phiên ngày 30.1.2020 đã giảm 16% so với mức đỉnh tạm thời hình thành vào đầu tháng 1.2020.
Đối với ngành cảng biển – vận chuyển, do các hoạt động xuất khẩu sang Trung Quốc đình trệ vì dịch Corona, các hoạt động vận chuyển qua cảng biển cũng chịu tác động tiêu cực, ít nhất là trong quý 1/2020.
Dịch vụ sân bay và hàng không cũng được SSI dự báo là chịu tác động tiêu cực từ dịch Corona. Do nhu cầu đi du lịch giảm, đặc biệt là du lịch liên quan Trung Quốc, ngành hàng không có thể bị sụt giảm về doanh số. Hành khách từ Trung Quóc chiếm khoảng 40% tổng số lượt khách của Việt Nam năm 2019. Ngoài ra, các dịch vụ sân bay liên quan đến hàng hoá và hành khách cũng sẽ bị ảnh hưởng do nhu cầu tiêu dùng thấp hơn và hoạt động sản xuất bị hạn chế.
Đối với thị trường chứng khoán, dịch Corona có thể tạo ảnh hưởng xấu tới tâm lý thị trường trong ngắn hạn. Tuy nhiên, khi dịch bệnh được kiểm soát, thị trường chứng khoán sẽ ngay lập tức hồi phục mạnh mẽ.
Theo báo cáo của SSI, 4 nhóm ngành có thể hưởng lợi từ dịch Corona bao gồm: dược phẩm, công nghệ thông tin, điện và nước. 10 nhóm ngành được dự báo là không chịu tác động của dịch Corona bao gồm ô tô, sữa, bất động sản nhà ở, bất động sản khu công nghiệp, ngân hàng, bảo hiểm, xây dựng, thép, xi măng, phân bón.
Trao đổi với phóng viên báo điện tử Một Thế Giới, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, Học viện Tài chính cho hay, ảnh hưởng nhìn thấy ngay là nền sản xuất gặp khó khăn lớn ở cả 2 chiều. Trong năm 2018, 2019, nhập khẩu từ Trung Quốc vào Việt Nam tăng rất nhanh. Đây là nguồn nhiên, nguyên, vật liệu đầu vào để cho nền sản xuất Việt Nam có thể tăng trưởng. Nếu như xuất khẩu trong 2019 tăng trưởng hơn 8% thì nhập khẩu từ phía Trung Quốc cũng tăng trưởng rất lớn.
Tuy nhiên, do ảnh hưởng của dịch, quan hệ đầu vào của Việt Nam sẽ có vấn đề nếu nền kinh tế của Trung Quốc khó khăn. Những khu công nghiệp lớn của Trung Quốc cũng chịu tác động lớn vì người dân nhiều nơi bị cô lập, lượng hàng hóa họ cung cấp cho Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng.
“Dịch cúm này không chỉ tác động trên địa bàn Trung Quốc mà còn tác động với nền kinh tế thế giới, làm cho việc xuất khẩu của Việt Nam sang Trung Quốc cũng khó khăn. Cùng với đó, việc xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam ra thế giới cũng gặp khó khăn do giá cả tăng lên do nguyên liệu đầu vào tăng”, ông Thịnh nói.
Bên cạnh đó, việc tiêu dùng của người dân cũng bị co hẹp lại khi họ không muốn đến đám đông, không muốn lễ hội thì hàng hóa tiêu thụ cũng chậm lại.
Đối với ngành du lịch, ông Thịnh cho hay, những năm gần đây, ngành này đem lại nguồn lợi lớn cho nền kinh tế. Trong đó, lượng khách hàng từ Trung Quốc là rất lớn. Việc dịch bệnh khiến hoạt động du lịch giảm sút đi, đặc biệt là khách hàng Trung Quốc.
Tuy nhiên, chuyên gia này cũng nhận định rằng, trước đây nhiều ý kiến lo lắng nền kinh tế thế giới rơi vào khủng hoảng vào năm 2020. Nền kinh tế Mỹ có thể chậm lại và rơi vào khủng hoảng. Tuy nhiên, thời điểm này có thể thấy nền kinh tế thế giới co thể chậm lại nhưng chưa thể rơi vào khủng hoảng trong năm nay. Do đó, việc đạt được các mục tiêu do Quốc hội đề ra là có thể đạt được.
Lam Thanh