Đà Nẵng khai thác tín chỉ carbon, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế xanh

Hiện nay, TP. Đà Nẵng đang định hình hướng phát triển kinh tế xanh bằng việc khai thác nguồn thu từ tín chỉ carbon, coi đây là công cụ tài chính quan trọng trong tiến trình giảm phát thải và chuyển đổi mô hình tăng trưởng. Thành phố đã triển khai các chương trình kiểm kê khí nhà kính, quản lý rừng bền vững, mở rộng các mô hình kinh tế tuần hoàn để tạo cơ sở hình thành lượng giảm phát thải được chứng nhận.

Khi tham gia thị trường carbon, Đà Nẵng không chỉ tăng khả năng huy động nguồn lực ngoài ngân sách mà còn nâng cao ý thức về bảo vệ môi trường trong cộng đồng và doanh nghiệp. Nguồn thu từ tín chỉ carbon được định hướng tái đầu tư vào các dự án xanh như cải thiện chất lượng không khí, phát triển năng lượng tái tạo, nâng cao khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu.

Đây cũng là bước đi phù hợp với chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh, góp phần đưa Đà Nẵng trở thành đô thị sinh thái hiện đại, thu hút nhà đầu tư và du khách bằng hình ảnh thành phố phát triển hài hòa giữa kinh tế và môi trường. Đặc biệt, tại Kỳ họp thứ 4, HĐND TP. Đà Nẵng khóa X, nhiệm kỳ 2021 - 2026 đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về việc sử dụng nguồn thu từ giao dịch tín chỉ carbon cho các chương trình, dự án ứng phó với biến đổi khí hậu, phát triển kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn trên địa bàn thành phố.

Tại Kỳ họp đã xác định rằng, 100% nguồn thu từ giao dịch tín chỉ carbon hình thành từ các chương trình, dự án theo các cơ chế trao đổi, bù trừ tín chỉ carbon đầu tư từ nguồn vốn của ngân sách nhà nước sẽ được sử dụng cho 5 hoạt động. Gồm, thực hiện các chương trình, dự án, nhiệm vụ trọng điểm về ứng phó với biến đổi khí hậu; đầu tư, hỗ trợ các hoạt động nghiên cứu, chuyển giao, ứng dụng công nghệ xanh, công nghệ sạch nhằm giảm phát thải khí nhà kính, nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên, năng lượng trên địa bàn thành phố.

Đà Nẵng hướng tới phát triển kinh tế  xanh, tuần hoàn. (Ảnh: LT). 

Tổ chức các chương trình giáo dục, đào tạo, truyền thông, nâng cao nhận thức của cộng đồng, doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước về biến đổi khí hậu, giảm phát thải khí nhà kính và phát triển kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn. Triển khai các đề án, mô hình kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn gắn với mục tiêu giảm phát thải, sử dụng hiệu quả tài nguyên và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Ngoài ra còn các hoạt động phát liên quan trực tiếp đến mục tiêu ứng phó với biến đổi khí hậu, phát triển kinh tế xanh, số, tuần hoàn do HĐND TP. Đà Nẵng quyết định. Nguồn thu từ giao dịch tín chỉ carbon sẽ được sử dụng cho các chương trình, dự án ứng phó biến đổi khí hậu, phát triển kinh tế xanh, số, tuần hoàn trên địa bàn TP. Đà Nẵng.

Sau hợp nhất, TP. Đà Nẵng là một trong những địa phương có diện tích rừng lớn. Toàn thành phố có gần 700.000 ha rừng, trong đó, khoảng 500.000 ha rừng tự nhiên. Tỷ lệ che phủ đạt 58,04%. Diện tích rừng được cấp chứng chỉ quản lý bền vững (FSC) đạt hơn 27.000 ha. Trong chiến lược phát triển lâm nghiệp bền vững, TP. Đà Nẵng khuyến khích phát triển trồng mới rừng gỗ lớn, chuyển hóa từ rừng gỗ nhỏ sang gỗ lớn; hạn chế khai thác rừng non tuổi, giá trị thấp.

Mục tiêu đến năm 2030, năng suất rừng trồng đạt 150m3/ha, tăng 50% so với hiện nay. Phát triển vừng rừng gỗ lớn đạt chứng chỉ FSC/VFCS, tạo nguồn gỗ nguyên liệu đầu vào cho các doanh nghiệp xuất khẩu lâm sản sang các thị trường khó tính như EU, Hoa Kỳ. Đà Nẵng cũng có nhiều tiềm năng để thúc đẩy trao đổi tín chỉ carbon. Theo ước tính, riêng khu vực rừng tỉnh Quảng Nam (cũ), tiềm năng giảm phát thải từ rừng trong giai đoạn 2019 - 2030 là hơn 533.000 tCO2e/năm; tiềm năng hấp thụ là hơn 1,18 triệu tCO2e/năm.

Nghị quyết trên đã cụ thể hóa cơ chế đặc thù được Quốc hội cho phép, tạo hành lang pháp lý để Đà Nẵng chủ động quản lý và tái đầu tư nguồn lợi từ thị trường các-bon vào các mục tiêu phát triển bền vững.

Việt Nam được các chuyên gia, đối tác quốc tế đánh giá là một trong những quốc gia có tiềm năng lớn về giảm phát thải khí nhà kính, tạo tín chỉ carbon. Đến nay, Việt Nam đã có hơn 300 chương trình, dự án đăng ký thực hiện theo tiêu chuẩn tín chỉ carbon, với khoảng 150 chương trình, dự án được cấp hơn 40 triệu tín chỉ carbon và thực tế đã có trao đổi trên thị trường carbon thế giới. Do đó, việc khai thác tín chỉ carbon mở ra cho Đà Nẵng một hướng đi mới trong phát triển bền vững, khi nguồn lực tài chính thu được có thể quay trở lại phục vụ các chương trình bảo vệ môi trường và giảm phát thải.

Đà Nẵng có nhiều điều kiện thuận lợi trong việc khai thác tín chỉ carbon. (Ảnh: DĐDN). 

Điều này không chỉ giúp thành phố giảm áp lực ngân sách mà còn thúc đẩy doanh nghiệp tham gia sâu hơn vào quá trình chuyển đổi xanh. Đà Nẵng đang đứng trước cơ hội tạo dựng mô hình kinh tế carbon thấp mang dấu ấn riêng, với sự kết hợp giữa công nghệ, quản trị hiện đại và hệ sinh thái tự nhiên phong phú.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu tác động ngày càng rõ rệt, việc chủ động phát huy giá trị của thị trường carbon cho thấy tầm nhìn dài hạn của thành phố trong bảo đảm tăng trưởng kinh tế đi đôi với gìn giữ môi trường sống. Khi tiếp tục duy trì tốc độ đổi mới và hoàn thiện khung quản lý, Đà Nẵng hoàn toàn có thể trở thành địa phương tiên phong của cả nước trong việc chuyển hóa giá trị xanh thành động lực phát triển kinh tế hiệu quả, bền vững.

Từ nền tảng đó, Đà Nẵng hoàn toàn có thể hướng tới xây dựng chuỗi giá trị carbon gắn với từng nhóm ngành kinh tế, tạo sự lan tỏa rộng rãi trong toàn bộ hệ thống sản xuất – dịch vụ. Việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong đo đạc, báo cáo và thẩm định phát thải giúp nâng cao tính minh bạch, tạo niềm tin cho các đối tác khi giao dịch tín chỉ carbon.

Khi nguồn thu ổn định từ tín chỉ carbon được tái đầu tư hiệu quả vào các chương trình kinh tế xanh, Đà Nẵng không chỉ cải thiện môi trường sống mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh, gia tăng sức hút đối với nhà đầu tư quan tâm đến phát triển bền vững. Trong dài hạn, chiến lược này sẽ góp phần củng cố hình ảnh một đô thị chuyển đổi xanh mạnh mẽ, chủ động thích ứng với khí hậu hiện nay.

Trần Linh