Theo Reuters, loại thuốc mới để điều trị cúm baloxavir marboxil, chỉ mới xuất hiện trên thị trường vào năm ngoái (và ở Nga năm nay), đã gây ra sự xuất hiện của các đột biến mới trong vi rút cúm, khiến vi rút phát triển khả năng kháng thuốc. Điều này được nêu trong một công trình nghiên cứu công bố trên tạp chí Nature Microbiology.
Baloxavir marboxil do Shionogi & Co và Roche hợp tác phát triển, lần đầu tiên được cấp phép tại Nhật Bản và được FDA phê duyệt vào 2018.
Trong các thử nghiệm lâm sàng trước đây, người ta đã chứng minh rằng baloxavir marboxil làm giảm đáng kể thời gian của các triệu chứng cúm so với giả dược. Baloxavir marboxil là thuốc đầu tiên ức chế endonuclease, một loại enzyme đặc biệt cần thiết cho sự nhân lên của vi rút. Các hoạt chất của thuốc, khi tiếp xúc với môi trường sinh học, được chuyển thành một chất chuyển hóa hoạt tính, chất này gây cản trở quá trình tổng hợp RNA thông tin của vi rút được sử dụng để tổng hợp loại protein virut cần thiết cho sự hình thành các hạt vi rút.
Tuy nhiên, kết quả gần đây của các thí nghiệm vi sinh tại Đại học Wisconsin-Madison, Mỹ, đã chỉ ra việc thuốc làm tăng tốc quá trình đột biến vi rút và phát triển kháng thuốc. Các mẫu xét nghiệm được lấy từ một cậu bé Nhật Bản 11 tuổi bị nhiễm cúm vào tháng 1 năm ngoái và đã được dùng baloxavir marboxil. Mặc dù lúc đầu bệnh nhân cảm thấy khá hơn sau khi sử dụng thuốc, nhưng sau đó nhiệt độ lại tăng trở lại, và 2 ngày sau em gái cậu cũng được chẩn đoán mắc cúm.
Khi phân tích ADN, vi rút được phân lập từ các mẫu của các bệnh nhân đó, các nhà nghiên cứu phát hiện chúng đều có cùng một đột biến trong vi rút, chịu trách nhiệm cho sự kháng thuốc. Theo các nhà nghiên cứu, đột biến này không làm suy yếu khả năng vi rút lây truyền qua các giọt dịch trong không khí, điều đó có nghĩa là nó có thể lây lan nhanh chóng trong dân chúng. Mặc dù, các nhà khoa học nhấn mạnh, không chắc việc sử dụng baloxavir marboxil sẽ gây ra cúm kháng thuốc lan rộng, vì loại thuốc này được sử dụng khá ít.
Vũ Trung Hương