Là điểm đến thiên nhiên, du lịch sinh thái nổi tiếng của Việt Nam, nhưng trong nhiều năm qua Côn Đảo tồn đọng khối lượng rác khổng lồ tại bãi Nhát, chất cao thành từng “núi”, gây ô nhiễm đất đai, không khí và cả nguồn nước ngầm, đặc biệt trong mùa mưa, khi nước rỉ rác theo dòng chảy thấm ra biển .Trung bình mỗi ngày tại đây phát sinh 12–15 tấn rác sinh hoạt, cao điểm có thể lên tới 20 tấn/ngày, trong khi năng lực xử lý trước đây rất hạn chế.
Từ năm 2014 chính quyền huyện đã đầu tư một lò đốt công suất chỉ khoảng 5 tấn/ngày, không thể đáp ứng thực tế phát sinh rác, kéo theo tình trạng rác tích tụ ngày càng nhiều. Năm 2020, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu phê duyệt dự án xử lý rác tồn đọng tại vị trí bãi Nhát bằng công nghệ đốt tại chỗ, lựa chọn liên danh Công ty Kim Trường Phát – Công ty H‑T Giang San thực hiện, với ký kết hợp đồng tháng 12/2023, thời gian hợp đồng theo kế hoạch xử lý là 11 tháng kể từ ngày vận hành chính thức, nghĩa là kết thúc vào tháng 11/2024.
Bãi rác tại bãi Nhát - Côn Đảo
Theo lộ trình, nhà máy bắt đầu xây dựng từ đầu năm 2022 và gần hoàn thành trước khi chạy thử vào cuối năm 2023, xử lý thử hơn 10 tấn/ngày trong giai đoạn thử nghiệm. Tuy nhiên, sau khoảng 2 tuần chạy thử, nhà máy dừng hoạt động do liên danh nhà thầu gặp khó khăn về tài chính, không đảm bảo cam kết vận hành theo hợp đồng. UBND huyện Côn Đảo đã nhiều lần phát văn bản yêu cầu liên danh đối tác khẩn trương khắc phục. Kết thúc hợp đồng, nhà máy vẫn chưa xử lý được tấn rác nào, trong khi lượng rác tồn đọng vượt hơn 100.000 tấn vào đầu năm 2025.
Ngày 25/7/2025, tại buổi làm việc với lãnh đạo TP HCM về việc vận hành chính quyền hai cấp và phát triển kinh tế-xã hội đặc khu, UBND Côn Đảo thông báo đã ký hợp đồng theo Quyết định 461/QĐ‑UBND ngày 16/5/2025, giao cho Ban Quản lý Dự án Đầu tư và Phát triển quỹ đất kia ký với đối tác xử lý rác là Công ty CP đầu tư Kim Trường Phát – đơn vị đã được chọn trước. Hiện nhà máy đang hoàn tất các công đoạn cuối để vận hành chính thức vào cuối tháng 7, sau đó sẽ tiến hành xử lý toàn bộ lượng rác tồn đọng trong vòng 11 tháng kể từ ngày vận hành chính thức.
Đặc biệt, song song với việc xử lý rác tồn đọng, chính quyền địa phương đã hoàn tất thủ tục thu hồi đất và bàn giao mặt bằng sạch diện tích 1,92 ha để triển khai Dự án Nhà máy xử lý rác thải Côn Đảo. Dự án này có công suất ước tính đạt 36 tấn/ngày đến năm 2030, tiếp tục mở rộng lên khoảng 50 tấn/ngày đến năm 2040 và hơn 66 tấn/ngày đến năm 2045.
Việc bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế tuần hoàn và xanh, kế hoạch xử lý rác tại Côn Đảo là bước ngoặt quan trọng. Việc đưa công nghệ xử lý tại chỗ vào hoạt động không chỉ giải quyết khối lượng tồn đọng mà còn giảm thiểu tác động đến môi trường biển, bảo vệ di sản thiên nhiên và hệ sinh thái biển đảo. Những hành động này đồng thời khẳng định hướng phát triển cân bằng giữa nhu cầu kinh tế du lịch – sinh kế địa phương và bảo tồn môi trường.
Tuy vẫn còn thách thức phía trước nhưng việc vận hành ổn định nhà máy, đảm bảo không phát sinh ô nhiễm khí thải, xử lý triệt để các dòng rác nhựa và đại dương, đồng thời tránh tái tích tụ phát sinh. Tuy nhiên, với quyết tâm chính quyền và sự giám sát minh bạch từ các bên liên quan, Côn Đảo có thể biến điểm nóng ô nhiễm thành hình mẫu phát triển xanh bền vững, nơi giữ gìn vẻ đẹp tự nhiên và nền kinh tế cân bằng giữa con người và môi trường.
Lê Lĩnh - Nguyễn Hải
Nguồn congnghiepmoitruong.vn
Link bài gốchttps://congnghiepmoitruong.vn/dac-khu-con-dao-cam-ket-xu-ly-hoan-toan-nui-rac-sau-nhieu-nam-o-nhiem-15431.html