Cà Mau: Phát triển du lịch sinh thái gắn với bảo vệ tài nguyên rừng

Tỉnh Cà Mau có diện tích rừng ngập mặn là 57.684,61 ha và diện tích rừng ngập phèn là 39.147,72 ha, ngoài ra, còn có rừng trên các cụm đảo Hòn Khoai, Hòn Chuối, Hòn Đá Bạc. Rừng ngập mặn trên địa bàn tỉnh không chỉ điều hoà khí hậu, bảo vệ bờ biển, mà còn là nguồn sinh kế quan trọng của hàng nghìn hộ dân, cung cấp các sản phẩm lâm sản ngoài gỗ, thuỷ sản và đặc biệt là hệ sinh thái du lịch độc đáo. 

Phát triển kinh tế gắn với bảo vệ tài nguyên rừng là nhiệm vụ quan trọng được tỉnh đẩy mạnh triển khai trong những năm qua. Đến nay, toàn tỉnh có khoảng 39.500 ha nuôi tôm dưới tán rừng. Tôm Cà Mau đã được nhiều chứng nhận quốc tế quan trọng. Địa phương này xác định nuôi tôm dưới tán rừng là mô hình bền vững để phát triển kinh tế, bảo vệ và phát triển rừng.

Thời gian qua, tỉnh đã phối hợp với các tổ chức quốc tế triển khai nhiều dự án đầu tư hỗ trợ, hướng dẫn người dân phát triển mô hình nuôi tôm dưới tán rừng. Liên kết với các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh tổ chức sản xuất theo hướng nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm. Hỗ trợ truy xuất nguồn gốc, chứng nhận vùng nuôi đủ điều kiện nuôi trồng thuỷ sản và đủ điều kiện về an toàn thực phẩm. Cùng với đó là xây dựng chỉ dẫn địa lý, thương hiệu, quảng bá sản phẩm, kết nối thị trường để tiêu thụ sản phẩm...  

Những năm qua, tỉnh Cà Mau triển khai nhiều giải pháp trong phát triển kinh tế gắn với bảo vệ rừng (Ảnh: KM). 

Thực hiện Quy hoạch lâm nghiệp quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 trên địa bàn tỉnh, Cà Mau sẽ rà soát điều chỉnh ranh giới, phân định ranh giới 3 loại rừng (trên thực địa và bản đồ) của các chủ rừng trên địa bàn tỉnh; rà soát, điều chỉnh xác lập các khu rừng đặc dụng, phòng hộ, sản xuất phù hợp với Quy hoạch lâm nghiệp quốc gia, quy hoạch tỉnh, quy hoạch sử dụng đất; đánh giá tổng thể việc thực hiện quy hoạch trong từng giai đoạn thực hiện quy hoạch.

Tổ chức điều tra xác định hiện trạng rừng trên địa bàn tỉnh (bao gồm tỉnh Cà Mau và tỉnh Bạc Liêu trước khi hợp nhất), làm cơ sở thực hiện kiểm kê rừng, theo dõi diễn biến rừng và xây dựng cơ sở dữ liệu hiện trạng rừng tỉnh Cà Mau; triển khai giao rừng, cho thuê rừng gắn với cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp.

Xây dựng, triển khai thực hiện Đề án chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng, đa dạng hoá và mở rộng các nguồn thu phù hợp với quy định pháp luật; đồng thời quản lý, sử dụng có hiệu quả nguồn thu từ dịch vụ môi trường rừng; chủ động phối hợp xây dựng, triển khai thực hiện dịch vụ hấp thụ và lưu giữ các-bon của rừng, giảm phát thải khí nhà kính từ hạn chế mất rừng và suy thoái rừng, quản lý rừng bền vững, tăng trưởng xanh khi đảm bảo đầy đủ điều kiện pháp lý và văn bản hướng dẫn của Trung ương.

Xây dựng, nhân rộng các mô hình sản xuất nông, lâm, ngư kết hợp phù hợp với điều kiện địa phương và nhu cầu, thị hiếu của thị trường. Phát triển mô hình rừng - tôm bền vững (tôm sinh thái) ở khu vực rừng ngập mặn; phán đấu đến năm 2030 có 38.000 ha mô hình rừng - tôm bền vững có chứng nhận quốc tế; trồng cây dược liệu, lâm sản ngoài gỗ ở khu vực U Minh Hạ.

Phát triển kinh tế rừng thông qua việc cải tạo giống, ứng dụng công nghệ trồng rừng gỗ lớn, trồng dược liệu dưới tán rừng, nghiên cứu chuyển đổi cây trồng lâm nghiệp, cây ăn trái. Xúc tiến, mời gọi doanh nghiệp đầu tư phát triển kinh tế lâm nghiệp (hình thành và thực hiện danh mục các dự án mời gọi đầu tư), huy động, kêu gọi đầu tư xây dựng nhà máy chế biến lâm sản công nghệ cao tại khu vực U Minh Hạ.

Trồng mới, phục hồi rừng phòng hộ bằng cây bản địa phù hợp với điều kiện sinh thái, góp phần duy trì ổn định độ che phủ rừng toàn tỉnh đạt trên 12,65% đến 2030. Xây dựng các công trình cơ sở hạ tầng phục vụ công tác quản lý, bảo vệ rừng, phòng cháy chữa cháy rừng; vận hành hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu lâm nghiệp quốc gia và chương trình chuyển đổi số trong lâm nghiệp.

Cà Mau sẽ phát triển du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn tài nguyên rừng. 

Đẩy mạnh phát triển du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn tài nguyên rừng, đặc biệt là các khu rừng đặc dụng và rừng phòng hộ có giá trị cao về đa dạng sinh học, cảnh quan và dịch vụ hệ sinh thái; chú trọng triển khai hiệu quả các đề án du lịch sinh thái tại Vườn quốc gia U Minh Hạ và Vườn quốc gia Mũi Cà Mau, Ban quản lý rừng phòng hộ Đất Mũi; Ban quản lý rừng đặc dụng, phòng hộ Bạc Liêu;

Đồng thời, kêu gọi đầu tư tại khu du lịch sinh thái Sông Trẹm và các chủ rừng có tiềm năng. Tận dụng lợi thế cảnh quan đặc thù và giá trị đa dạng sinh học để thu hút du khách, tạo sinh kế bền vững cho người dân, góp phần lan tỏa giá trị của thiên nhiên và nâng cao ý thức bảo vệ rừng trong cộng đồng. 

Đại hội Đảng bộ tỉnh Cà Mau nhiệm kỳ 2025-2030 xác định rõ: Phát triển du lịch phải gắn với chuyển đổi xanh, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo. Đây là nhiệm vụ quan trọng để ngành bứt phá, hướng tới mục tiêu đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn với tốc độ tăng trưởng hai con số. Theo định hướng, tỉnh tập trung đầu tư các khu du lịch trọng điểm tầm cỡ quốc gia như Mũi Cà Mau, Vườn quốc gia U Minh Hạ, đầm Thị Tường, Khu Du lịch Nhà Mát, không chỉ là công trình hạ tầng mà còn là biểu tượng thương hiệu của du lịch Cà Mau...

Thời gian tới, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh tập trung thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm như: rà soát, điều chỉnh ranh giới ba loại rừng (đặc dụng, phòng hộ, sản xuất); điều tra, kiểm kê, theo dõi diễn biến rừng; triển khai giao, cho thuê rừng gắn với cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp; xây dựng cơ sở dữ liệu hiện trạng rừng, phục vụ công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Cùng với đó,  phối hợp đẩy mạnh thực hiện chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng, phát triển các dịch vụ hấp thụ và lưu giữ các-bon, giảm phát thải khí nhà kính, hướng tới mô hình quản lý rừng bền vững và tăng trưởng xanh.

Tỉnh Cà Mau chú trọng phát triển kinh tế rừng, mời gọi doanh nghiệp đầu tư chế biến lâm sản công nghệ cao, trồng rừng gỗ lớn, cây dược liệu dưới tán rừng, nghiên cứu chuyển đổi cơ cấu cây trồng lâm nghiệp phù hợp với điều kiện địa phương. Ngoài ra, việc xây dựng, nâng cấp hệ thống hạ tầng lâm nghiệp, tăng cường năng lực kiểm lâm và phòng cháy, chữa cháy rừng cũng được xác định là nhiệm vụ then chốt./.

Thanh Tùng