Tuy bị khởi tố, ông Lê Thanh Thản vẫn được tại ngoại. Giải thích điều này trên TNO, luật sư Trương Anh Tú - Chủ tịch Công ty TAT Law firm thuộc Đoàn luật sư TP.Hà Nội cho biết, hành vi lừa dối khách hàng là loại tội phạm được đánh giá là ít nghiêm trọng, ít bị xử lý dù diễn ra khá phổ biến. Việc ông Thản được tại ngoại có thể được cơ quan chức năng áp dụng theo quy định về loại tội phạm ít nghiêm trọng.
Theo quy định tại điều 198 Bộ luật Hình sự, khung hình phạt đối với tội danh "lừa dối khách hàng" nhẹ nhất là phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10-100 triệu đồng, hoặc phạt cải tạo không giam giữ 3 năm. Hình phạt nặng nhất đối với tội danh này là từ 1-5 năm tù, phạt tiền từ 100-500 triệu đồng nếu làm rõ được các yếu tố phạm tội có tổ chức, mang tính chất chuyên nghiệp, thủ đoạn xảo quyệt, thu lợi bất chính từ 50 triệu đồng trở lên...
Về quyền lợi của những người đã mua nhà tại dự án nêu trên khi chủ doanh nghiệp bị khởi tố, theo luật sư Tú thì căn cứ theo quy định pháp luật, doanh nghiệp đó sẽ phải chịu trách nhiệm.
Vậy Mường Thanh đã "lừa dối khách hàng" như thế nào?
Hàng loạt vi phạm quy hoạch nghiêm trọng
Vẫn theo TNO, vào tháng 8.2016, Thanh tra TP.Hà Nội công bố kết luận thanh tra toàn diện việc đầu tư, quản lý, sử dụng đất đai tại các dự án nhà ở do Doanh nghiệp tư nhân Xây dựng số 1 tỉnh Điện Biên (Tập đoàn Mường Thanh) đầu tư, hoặc hợp đồng hợp tác đầu tư trên địa bàn TP.Hà Nội và phát hiện ra rất nhiều sai phạm tày đình. Tuy nhiên cho đến nay, kết luận thanh tra này mới được tiếp cận.
Dù Mường Thanh đầu tư 12 dự án ở Hà Nội, nhưng do 3 dự án (gồm khu đô thị Xa La; dự án CT11, CT12 khu đô thị Kim Văn - Kim Lũ, Q.Hoàng Mai; dự án Đại Thanh, huyện Thanh Trì) đã được Thanh tra Chính phủ thanh tra, nên Thanh tra TP.Hà Nội chỉ thanh tra 9 dự án còn lại gồm: CT5 Tân Triều; VP6 Linh Đàm; HH1, HH2, HH3, HH4 thuộc ô CC6 khu dịch vụ tổng hợp và nhà ở hồ Linh Đàm; CT6 Kiến Hưng, VP5 Linh Đàm và VP3 Linh Đàm.
Kết luận của Thanh tra TP.Hà Nội nêu rõ: Qua thanh tra cho thấy 9 dự án đều có nhiều vi phạm nghiêm trọng Luật Đầu tư, Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Quản lý thuế.
Đối chiếu quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 thì 9/9 dự án có tình trạng vi phạm quy hoạch nghiêm trọng như: tăng chiều cao công trình; tăng diện tích xây dựng khối đế, khối tháp, tầng hầm; chuyển đổi mục đích sử dụng từ văn phòng, dịch vụ thương mại thành căn hộ ở; xây dựng tăng số lượng căn hộ với số lượng lớn, có dự án tăng gấp 6 lần số căn hộ được phê duyệt. Cụ thể:
- Dự án VP3 Linh Đàm tăng chiều cao từ 29 lên 32 tầng, xây tăng số lượng căn hộ từ 192 đến 451 căn, vượt 259 căn so với quy hoạch.
- Dự án VP5 Linh Đàm cũng tăng chiều cao từ 29 lên 33 tầng, xây tăng số lượng căn hộ từ 216 lên 805 căn.
- Dự án VP6 Linh Đàm tăng chiều cao từ 25 lên 37 tầng, xây tăng số lượng căn hộ từ 138 lên 840 căn, vượt 702 căn. Các tòa HH3, HH1 được phê duyệt mỗi tòa 816 căn hộ, Mường Thanh xây thành mỗi tòa 2.000 căn hộ. Tổng số căn hộ tại 12 tòa nhà là hơn 8.896 căn với dân số khoảng 26.688 người, vượt gấp 4 lần quy mô dân số được duyệt là 6.300 người. Với diện tích đất chỉ có 42.260 m2, các tòa HH đã có dân số bằng cả P.Hoàng Liệt, phá vỡ các chỉ tiêu quy hoạch, gây quá tải về hạ tầng giao thông, hạ tầng xã hội, trường học, nhà trẻ tại khu vực.
- Dự án CT5 Tân Triều cũng xây vượt từ 492 lên 846 căn hộ, vượt 354 căn.
- CT6 Kiến Hưng tăng diện tích thêm hàng ngàn mét, khối nhà cao tầng xây từ 231 căn hộ lên 1.602 căn, vượt 1.371 căn so với quy hoạch. Khu nhà thấp tầng quy hoạch được duyệt 15 căn nhà liền kề cao 3 tầng, Mường Thanh đã xây thành 38 căn liền kề cao 4 tầng. Đáng chú ý hơn, toàn bộ diện tích 718,8 m2 quy hoạch xây dựng nhà trẻ ở khu vực này đã bị chủ đầu tư chuyển đổi thành các căn hộ thấp tầng.
Kiến nghị tạm dừng cấp sổ đỏ cho người dân tại các dự án có vi phạm
Ngoài xây vượt tầng, TNO cho biết chủ đầu tư Mường Thanh cũng đã vi phạm về giao dịch kinh doanh bất động sản, không công khai thông tin về bất động sản giao dịch, mở bán 11.439 căn hộ với tổng doanh thu kê khai đến tháng 5.2016 là hơn 5.074 tỉ đồng, nhưng chưa kê khai, nộp thuế đầy đủ với nhà nước. Chủ đầu tư huy động vốn và ký hợp đồng mua bán căn hộ với khách hàng vi phạm Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản.
Với thủ tục của các dự án chưa đầy đủ cơ sở pháp lý theo quy định của pháp luật, nên hợp đồng mua bán các sản phẩm bất động sản giữa Mường Thanh với khách hàng không đủ cơ sở pháp lý, từ đó ảnh hưởng đến quyền lợi của các hộ dân khi mua bất động sản cũng như làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Tại thời điểm thanh tra, Sở TN-MT đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho một số hộ dân, nhưng Thanh tra TP.Hà Nội kết luận việc cấp này là chưa đúng hướng dẫn của Bộ TN-MT và ý kiến chỉ đạo của Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải (năm 2013).
Đối với 9 dự án đều có tình trạng tự chuyển đổi chủ đầu tư, chuyển nhượng dự án chưa hoàn thành thủ tục pháp lý về đất đai, dự án xây dựng sai quy hoạch, chuyển công năng sử dụng thành nhà ở. Đơn vị nhận chuyển nhượng là Mường Thanh trực tiếp xây dựng và kinh doanh bán các sản phẩm bất động sản khi chưa được TP cho phép. Do đó, các hợp đồng mua bán căn hộ chung cư giữa Mường Thanh với khách hàng chưa đủ cơ sở pháp lý.
Theo Văn bản 327/2013 của Văn phòng Chính phủ, Sở TN-MT phải báo cáo UBND TP đề xuất thanh tra kết luận về sai phạm của dự án trước khi xét cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng Sở TN-MT đã cấp giấy chứng nhận cho người dân trong đó có cả những phần diện tích vi phạm quy hoạch là chưa đúng chỉ đạo, hướng dẫn của Bộ TN-MT.
Do đó, Thanh tra TP.Hà Nội đã kiến nghị tạm dừng cấp sổ đỏ cho người dân tại các dự án này.
TNO