Phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo là động lực chính để phát triển đất nước

Phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo là động lực chính để phát triển quốc gia. Ảnh minh hoạ: IT

Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo là động lực chính, đột phá quan trọng hàng đầu

Trong chuyến thăm và làm việc với Bộ Khoa học và Công nghệ mới đây, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng đã chia sẻ, phải có những động lực mới để phát triển đất nước, đó chính là khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. 

Theo báo cáo, trong năm 2025, Bộ Khoa học và Công nghệ với chức năng mới sau sáp nhập là quản lý nhà nước về hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo, phát triển công nghệ cao, công nghệ chiến lược, phát triển tiềm lực Khoa học và Công nghệ; sở hữu trí tuệ; tiêu chuẩn đo lường chất lượng; năng lượng nguyên tử, an toàn bức xạ và hạt nhân; bưu chính; viễn thông; tần số vô tuyến điện; công nghiệp công nghệ thông tin, công nghiệp công nghệ số; ứng dụng công nghệ thông tin; giao dịch điện tử; chuyển đổi số quốc gia; quản lý nhà nước đối với các dịch vụ công thuộc ngành, lĩnh vực quản lý của bộ theo quy định của pháp luật... đã thực hiện được nhiều kết quả quan trọng.

Các kết quả bao gồm: Đề án chuyển đổi số với việc xây dựng Chương trình chuyển đổi AI quốc gia để ứng dụng AI trong tất cả các lĩnh vực; triển khai hạ tầng 5G; Công tác hỗ trợ triển khai cơ sở hạ tầng dịch vụ công trực tuyến; phát triển kinh tế số với Chương trình Hỗ trợ chuyển đổi số cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh, hợp tác xã; phát triển xã hội số, hướng tới mỗi người dân và công chức viên chức có 1 trợ lý ảo; Công nghệ số với nhiệm vụ hoàn thành danh mục công nghệ chiến lược; chương trình phát triển công nghệ chiến lược; công nghiệp chiến lược...

Trong lĩnh vực khoa học công nghệ, Bộ đang tích cực xây dựng hạ tầng khoa học công nghệ dùng chung; tái cấu trúc các chương trình khoa học công nghệ quốc gia; ban hành Bộ chỉ số đánh giá hiệu quả hoạt động khoa học công nghệ, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo.

Các nhiệm vụ trọng tâm của Bộ Khoa học và Công nghệ trong năm 2025

Trên tinh thần đánh giá cao các nhiệm vụ mà Bộ Khoa học và Công nghệ đã thực hiện trong thời gian qua, hướng tới nhiệm vụ trọng tâm, những vấn đề cốt lõi, mang tính chiến lược của ngành, của Bộ ngay trong năm 2025, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng nhắc lại mục tiêu mà Đại hội XIII của Đảng đã xác định 2 mục tiêu rõ: Đến năm 2030, đất nước ta trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, có thu nhập trung bình cao; đến năm 2045, đất nước ta trở thành nước phát triển và có thu nhập cao. Và đến giờ này, Việt Nam không điều chỉnh mục tiêu đó.

Đánh giá tính gấp rút của các công việc triển khai các nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2025, Phó Thủ tướng động viên và khích lệ các đơn vị cùng cố gắng, vì mục tiêu chung theo tinh thần văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đã xác định khoa học công nghệ là đột phá quan trọng hàng đầu. 

Trên tinh thần tiếp tục khẳng định vai trò của khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số cho giai đoạn tới; Phó thủ tướng nhấn mạnh, cần lấy khoa học công nghệ là động lực chính để phát triển đất nước, phát triển kinh tế, cơ cấu lại nền kinh tế, tăng năng suất lao động, tăng năng lực cạnh tranh.

Bên cạnh những kết quả đáng khích lệ, Phó Thủ tướng lưu ý những thách thức lớn cần phải giải quyết triệt để trong thời gian tới, gồm: (i) Khoảng cách lớn về trình độ phát triển KHCN với các nước phát triển; (ii) Nhận thức về vai trò của khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số ở một số bộ, ngành, địa phương vẫn chưa thực sự đầy đủ; (iii) Hành lang pháp lý chưa đồng bộ; còn tồn tại một số "điểm nghẽn" kiềm chế sự phát triển của lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; (iv) Hoạt động nghiên cứu và ứng dụng công nghệ chưa đạt những bước đột phá chiến lược; khả năng ứng dụng thực tiễn còn hạn chế; (v) Nguồn nhân lực về khoa học công nghệ, đặc biệt là các nhà khoa học dẫn dắt còn thiếu hụt nghiêm trọng; (vi) Nguồn lực đầu tư cho các sở nghiên cứu khoa học, hệ thống phòng thí nghiệm, hạ tầng số chưa đồng bộ.