Công ty Nhiệt điện Sơn Động (Nhiệt điện Sơn Động) trực thuộc Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam. Đơn vị này có 2 bãi tập kết tro xỉ trên địa bàn Tổ dân phố Đồng Rì, đó là Bãi Tuyển 5 và Khe Trai. Ngày 20/11/2017, UBND tỉnh Bắc Giang đã xử phạt Nhiệt điện Sơn Động 400 triệu đồng vì hành vi đổ chất thải trái phép ra ngoài môi trường. Sau đó, công ty này không thực hiện chức năng đổ thải tại hai bãi này.
Tuy nhiên, hàng chục nghìn tấn xỉ thải của Nhiệt điện Sơn Động vẫn được đổ ra ngoài môi trường dưới nhiều hình thức. Doanh nghiệp này đã chuyển tro xỉ thải cho các hộ dân và doanh nghiệp với lý do san lấp, tập kết để mang đi đổ trái phép. Các bãi tập kết không được quy hoạch, xây dựng tường bao che để bảo quản, gây ô nhiễm môi trường nước, huỷ hoại đất và phát tán tro bụi trong không khí. Hơn nữa, việc vận tải quá tải trọng đã gây bức xúc trong dư luận.
Xỉ thải của Công ty Nhiệt điện Sơn Động đổ ngay sát trạm bơm nước
Cụ thể, ông Nguyễn Văn Hợp là giám đốc Công ty TNHH Vận tải Xương Giang (có địa chỉ tại TP Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang) có nhiều văn bản xin tro xỉ từ nhà máy để về san lấp khu vực đất trũng của gia đình phục vụ trồng cây, làm mặt bằng. Chỉ tính riêng trong thời gian từ tháng 1-3/2021, ông Nguyễn Văn Hợp đã làm đơn xin hàng chục nghìn tấn chất thải của Nhiệt điện Sơn Động. Cụ thể, ngày 8/1/2021, ông Hợp xin 30.000 tấn xỉ đáy để lấp 1,2ha cạnh Nhà máy nước Hà Bắc thuộc Tổ dân phố Đồng Rì. Tiếp đó, ngày 10/3/2021, ông Hợp tiếp tục xin 25.000 tấn xỉ đáy để lấp mặt bằng thửa đất trũng với diện tích 0,6ha cạnh Trạm bơm nước số 1 tại Tổ dân phố Đồng Rì.
Chất thải được đổ ra đất vườn rừng
Hành vi của ông Hợp đã bị UBND thị trấn Tây Yên Tử lập biên bản. Tại biên bản kiểm tra lập ngày 5/4/2021 nêu rõ: Số lượng xỉ thải đã đổ trên nền đất trên là 480m2. Người thực hiện đổ xỉ đó là ông Nguyễn Văn Hợp, Giám đốc Công ty TNHH Vận tải Xương Giang. Tại thời điểm kiểm tra, ông Hợp chưa chứng minh được các thủ tục liên quan đến đất đai và giấy tờ liên quan đến việc đổ xỉ tại khu vực đó.
Biên bản kiểm tra lập ngày 5/4/2021
Ông Phạm Văn Thịnh, Chủ tịch UBND thị trấn Tây Yên Tử, Sơn Động cho biết: Công ty TNHH Vận tải Xương Giang đã đổ xỉ thải ra ngoài phạm vi của bãi tập kết. Sau khi đổ ra đó, UBND thị trấn đã tiến hành lập biên bản, xác định hành vi đổ lấn ra đất trồng cây lâu năm, không thuộc vị trí tập kết; tuy không phải chất thải nguy hại nhưng việc tập kết này đã làm thay đổi hiện trạng đất.
Tại buổi họp giao ban cùng ngày 5/4/2021, lãnh đạo UBND thị trấn Tây Yên Tử đã chỉ đạo chuyên môn lập hồ sơ xử lý và yêu cầu ông Hợp khắc phục lại đường đi khu vực Trạm bơm nước số 1; đồng thời chỉ đạo chuyên môn lập hồ sơ xử lý việc Nhiệt điện Sơn Động tự ý đổ đất trái quy định.
Ngày 8/4/2021, UBND thị trấn Tây Yên Tử kiểm tra, yêu cầu các tổ chức, cá nhân cung cấp hồ sơ, tài liệu liên quan đến việc sử dụng đất và nguồn tro, xỉ. Tuy nhiên, đến nay các tổ chức, cá nhân không cung cấp được.
Trước thực trạng hàng chục nghìn tấn xỉ thải của Nhiệt điện Sơn Động vẫn đổ ra ngoài môi trường thông qua hình thức cho cá nhân xin để san lấp khiến dư luận đặt ra câu hỏi, liệu đây có phải hình thức để đơn vị này “đối phó” sự giám sát của cơ quan chức năng; cũng như nhằm né tránh, chối bỏ trách nhiệm?
Công lý và Xã hội sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc
Theo Thái Hoàng/Công lý và Xã hội