Người đứng đầu địa phương phải chịu trách nhiệm nếu để tàu cá vi phạm, tái diễn vi phạm

Chỉ đạo tại phiên họp lần thứ 21 Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) vừa diễn ra mới đây, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, bên cạnh kết quả đạt được, vẫn còn nhiều tồn tại những bất cập. Theo đó, vẫn còn các địa phương chưa hoàn thành việc xử lý vi phạm hành chính tồn đọng mất kết nối VMS, vượt ranh giới cho phép. Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, có 19 nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ giao cho các địa phương vẫn đang triển khai, chưa hoàn thành.

Việc chống khai thác IUU là vì danh dự, uy tín và lợi ích của đất nước, dân tộc, nên phải quyết liệt, vừa giáo dục, quản lý, vừa lo cho công dân có công ăn, việc làm sinh kế lâu dài. Các Bộ, ngành, cơ quan, địa phương phải phối hợp chặt chẽ chống khai thác IUU hiệu quả, đồng thời tổng hợp, thống nhất trong báo cáo cho EC theo các vấn đề EC quan tâm.

Thủ tướng Chính phủ phát biểu tại phiên họp lần thứ 21 Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định. Ảnh: HQ

Theo đó, người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương phải chịu trách nhiệm trực tiếp, toàn diện trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nếu để tái diễn tình trạng tàu cá vi phạm hoặc chậm tiến độ gỡ "thẻ vàng" IUU. Do đó, phải tập trung cao độ lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện quyết liệt tháng cao điểm chống khai thác IUU; chấm dứt ngay tình trạng "đánh bắt bằng mọi giá", xây dựng việc "đánh bắt có trách nhiệm", có truy xuất nguồn gốc vì sự phát triển bền vững ngành thủy sản Việt Nam, vì danh dự của đất nước, dân tộc và lợi ích của người dân.

Dự kiến cuối tháng 11/2025, Đoàn Ủy ban châu Âu (EC) sẽ sang Việt Nam làm việc, Thủ tướng yêu cầu chuẩn bị tốt các báo cáo. Các bộ, ngành, địa phương tiếp tục thực hiện nghiêm chế độ báo cáo định kỳ kết quả triển khai chống IUU về Ban Chỉ đạo vào thứ 2 hằng tuần. Tinh thần là sự chuyển biến không chỉ thể hiện bằng con số hay báo cáo mà phải nằm ở những kết quả cụ thể và sự thay đổi thực chất trong thực tế.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương quán triệt đến cán bộ, đảng viên về quan điểm, tư tưởng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ trong việc kiên quyết tuyên chiến với các hành vi vi phạm quy định về khai thác IUU, quyết tâm gỡ bằng được "thẻ vàng" của EC đối với nghề cá Việt Nam trong năm 2025. Nghiêm túc thực hiện các nghị quyết, kết luận, công điện, chỉ thị của Đảng, của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, nhất là kế hoạch hành động tháng cao điểm chống khai thác IUU và phát triển bền vững ngành thủy sản Việt Nam; Quy chế phối hợp liên ngành về chống khai thác .

Khẩn trương, nghiêm túc cập nhật đầy đủ dữ liệu lên các cơ sở dữ liệu nghề cá như: Cơ sở dữ liệu quốc gia về nghề cá (VNFishbase), Xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuỷ sản; Hệ thống giám sát tàu cá VMS; Hệ thống xử lý vi phạm hành chính về nghề cá, Hệ thống truy xuất nguồn gốc thuỷ sản (eCDT); bảo đảm dữ liệu "đúng – đủ - sạch – sống", thống nhất để quản trị nghề cá một cách bài bản, kịp thời, thông suốt.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp Bộ Quốc phòng triển khai ngay Quy chế phối hợp liên ngành về chống khai thác IUU. Hoàn thành trình Nghị định 37, 38 trong những ngày tới. Chủ trì, phối hợp các bộ, ngành, địa phương hoàn thiện ngay kịch bản, phương án làm việc kỹ thuật với EC. Kiểm tra, hướng dẫn tất cả các địa phương chuẩn bị kỹ nội dung làm việc với Đoàn thanh tra lần thứ 5 của EC. Thường xuyên giữ liên hệ, trao đổi, cung cấp đầy đủ thông tin với EC. Ngoài ra, phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng kiểm soát chặt chẽ nguyên liệu thủy sản nhập khẩu vào Việt Nam theo Hiệp định PSMA và bằng tàu container, bảo đảm ngăn chặn triệt để nguyên liệu thủy sản khai thác IUU xâm nhập vào thị trường Việt Nam. Xử lý dứt điểm việc hoàn thiện hồ sơ truy xuất nguồn gốc, dữ liệu nghề cá quốc gia, công bố công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Bộ Quốc phòng chủ trì, phối hợp Bộ Nông nghiệp và Môi trường, các Bộ, ngành và 21 địa phương ven biển triển khai ngay Quy chế phối hợp liên ngành về chống khai thác IUU; chỉ đạo các đơn vị liên quan khẩn trương hoàn thành số hóa toàn diện công tác quản lý tàu cá, chống khai thác IUU và các dịch vụ công. Duy trì thực hiện kiểm soát chặt chẽ toàn bộ tàu cá xuất nhập qua trạm kiểm soát biên phòng theo đúng quy định. Xử lý dứt điểm tàu cá "3 không" (không đăng ký, không đăng kiểm, không giấy phép khai thác hải sản), kiên quyết không để hoạt động.

Bộ Công an hoàn thiện và đưa vào sử dụng ứng dụng quản lý tàu cá và ngư dân tham gia hoạt động trên VNeID; tiếp tục chủ trì kiểm tra, hướng dẫn các địa phương xử lý tàu cá vi phạm khai thác IUU. Tiếp tục chỉ đạo cơ quan chức năng đẩy nhanh công tác điều tra, củng cố hồ sơ để xử lý hình sự các tàu cá vi phạm quy định. Tiếp tục chỉ đạo công an xã phối hợp với chính quyền cơ sở quản lý chặt, không để tàu cá không đủ điều kiện tham gia hoạt động khai thác thủy sản; nắm chắc địa bàn, áp dụng các biện pháp nghiệp vụ, theo dõi, ngăn chặn, xử lý ngay khi có dấu hiệu vi phạm.

Lực lượng chức năng tuyên truyền vận động ngư dân chấp hành quy định về khai thác hải sản. 

Bộ Ngoại giao, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục thúc đẩy đàm phán ký hợp tác khai thác thủy sản trên biển và thống nhất cơ chế kiểm soát hoạt động khai thác thủy sản của tàu cá Việt Nam ở các vùng biển chồng lấn với các nước. Chỉ đạo các cơ quan thông tấn báo chí đẩy mạnh tuyên truyền, thông tin về tháng cao điểm chống khai thác IUU; tập trung biểu dương các tổ chức, cá nhân nỗ lực thực hiện các giải pháp chống khai thác IUU, phát triển nghề cá bền vững; thông tin sâu rộng các kết quả xử lý vi phạm hành chính, hình sự để tăng tính răn đe, giáo dục.

Lãnh đạo các địa phương ven biển, có tàu cá nắm chắc tình hình, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, toàn diện, hiệu quả các biện pháp chống khai thác IUU trên địa bàn, tuyệt đối không để vi phạm, tiêu cực làm ảnh hưởng đến nỗ lực chung của cả nước. Duy trì kiểm soát chặt chẽ toàn bộ tàu cá ra vào cảng theo quy định; kiên quyết không cho tàu cá không đủ điều kiện, không đăng ký tham gia hoạt động. Đồng thời, cập nhật hằng tuần danh sách tàu cá nguy cơ cao vi phạm khai thác IUU theo quy định.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các địa phương chưa hoàn thành việc xử lý các vụ việc vi phạm hành chính tồn đọng mất kết nối VMS, vượt ranh giới cho phép khai thác khẩn trương hoàn thành trước ngày 16/11/2025; kiểm điểm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân, người đứng đầu cơ quan, đơn vị nếu không hoàn thành. Khẩn trương hoàn thành 19 nhiệm vụ đang triển khai. Khẩn trương, nghiêm túc cập nhật đầy đủ dữ liệu lên các cơ sở dữ liệu nghề cá. Xử phạt nghiêm toàn bộ tàu cá vi phạm quy định về VMS, vượt ranh giới, vi phạm vùng biển nước ngoài và tàu cá không vào cảng bốc dỡ sản phẩm theo quy định…/.

THIÊN LÝ