Theo IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, các nhà khoa học ở Viện nông nghiệp thuộc Chi nhánh Sibir Viện hàn lâm khoa học Nga nhận thấy rằng việc tăng nhiệt độ và lượng mưa trung bình hàng năm sẽ làm dịch chuyển các vùng tự nhiên ở Sibir về phía bắc và thay đổi cấu trúc của lớp phủ đất của khu vực.
Do đó, đất ở khu vực phía bắc sẽ trở nên hấp dẫn cho sản xuất nông nghiệp. Đất được coi là một trong những tài nguyên môi trường được sử dụng nhiều nhất. Sự phù hợp của vùng lãnh thổ để con người sinh sống, xây dựng, canh tác và tiến hành các hoạt động khác phần lớn phụ thuộc vào chất lượng của đất. Còn chất lượng của đất phần lớn được xác định bởi các điều kiện khí hậu. Chẳng hạn như khi nhiệt độ giảm, đất bắt đầu đóng băng và trở nên không phù hợp với canh tác nông nghiệp và xây dựng.
Trong một công trình nghiên cứu mới, các nhà khoa học Krasnojarsk đã phân tích sự thay đổi nhiệt độ và lượng mưa trung bình hàng năm trong 100 năm qua và phát hiện sự thay đổi khí hậu sẽ ảnh hưởng đến các vùng tự nhiên và đất ở Sibir. Hóa ra, do gia tăng nhiệt độ và lượng mưa, ranh giới của các khu vực tự nhiên đã thay đổi. Những thay đổi này, lần lượt, gây ra những thay đổi trong lớp phủ đất.
Theo kết quả thu được, sự gia tăng nhiệt độ ở Sibir và những thay đổi tiếp theo xảy ra nhanh hơn ở toàn bộ nước Nga và thậm chí trên thế giới. Trung bình, ở nước Nga, trong hơn 100 năm, nhiệt độ tăng 1,26°C, nhưng ở vùng Krasnojarsk, trong cùng thời gian nhiệt độ tăng 1,44°C. Chủ yếu, quá trình này xảy ra ở vùng đài nguyên và đài nguyên - rừng. Nếu xu hướng này tiếp tục thì đến năm 2050, nhiệt độ không khí trung bình hàng năm sẽ tăng thêm 0,5°C và lượng mưa sẽ tăng thêm 28mm.
Do hiện tượng này, ranh giới của tất cả các khu vực tự nhiên sẽ thay đổi. Ví dụ, vùng đài nguyên - rừng vào năm 2050 sẽ dịch chuyển hơn 100km về phía bắc, đó là lý do tại sao đất và tài nguyên đất của vùng đó đang bị biến đổi. Sự tan băng vĩnh cửu ở phía bắc sẽ khiến đất ở vùng đài nguyên và vùng rừng taiga trở thành đầm lầy. Ngoài ra, ở thảo nguyên - rừng, quá trình tích tụ mùn, chứa chất dinh dưỡng thực vật, sẽ trở nên mạnh mẽ hơn. Do đó, giá trị canh tác của vùng phía bắc của khu đất nông nghiệp sẽ tăng đáng kể.
Ông Alexander Shpedt , giám đốc khoa học của Viện nông nghiệp thuộc Chi nhánh Sibir Viện hàn lâm khoa học Nga, nhận xét rằng, một mặt, những thay đổi như vậy có thể tích cực cho ngành nông nghiệp của khu vực, nơi không có đủ nhiệt và độ ẩm. Thời kỳ sinh trưởng sẽ tăng lên, điều đó có nghĩa là ở phía bắc khu nông nghiệp Sibiri sẽ có thể trồng các loại cây ưa nhiệt - các giống ngô ngắn ngày, đậu lăng và đậu nành sẽ phát triển. Mặt khác, do quá trình tương tự, đất ở toàn vùng Siberia sẽ bị khô, dẫn đến suy thoái đòi hỏi phải tưới thêm nước và dùng phân hóa học nhiều hơn. Các dự báo nêu trên cho thấy sự cần thiết phải đầu tư trực tiếp vào phát triển nông nghiệp ở phía bắc Sibir. Điều này rất quan trọng đối với sự phát triển ổn định của toàn ngành nông nghiệp.
Vũ Trung Hương