Vừa qua, Đoàn đại biểu quốc hội thành phố Hà Nội đã có buổi tiếp xúc cử tri tại quận Thanh Xuân. Tại đây, lãnh đạo thành phố đã giải đáp các thắc mắc, mong mỏi của người dân thủ đô trước việc con sông Tô Lịch trăm năm tuổi vẫn "chết dần" dù các giải pháp của chuyên gia trong và ngoài nước đã được thực hiện.
Tại đây, Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Lê Văn Dục cho biết, vừa qua, thành phố cũng được đoàn chuyên gia Nhật Bản giúp đỡ, thí điểm sử dụng công nghệ Nano - Bioreactor để xử lý nguồn ô nhiễm ở sông Tô Lịch. Tuy nhiên, ông Dục cho rằng việc thí điểm làm sạch sông Tô Lịch đã thất bại và thành phố sẽ chuyển sang hướng khác.
Tuy nhiên, trong thông cáo báo chí, Tổ chức Xúc tiến thương mại - môi trường Nhật Bản (JEBO) cho rằng: "Giám đốc Sở Xây dựng là người đại diện cho chính quyền Hà Nội mà cố tình phát biểu vô căn cứ, không hiểu mục tiêu, trái kết luận của UBND TP Hà Nội nên buộc chúng tôi phải lên tiếng để bảo vệ danh dự của công nghệ Nhật Bản, cũng như danh dự cá nhân của chúng tôi liên quan tới dự án tài trợ miễn phí thí điểm xử lý một đoạn sông Tô Lịch".
Theo đơn vị này, trong buổi họp đánh giá về kết quả dự án do Chủ tịch UBND Hà Nội chủ trì ngày 29.10.2019, Giám đốc Sở Xây dựng cũng không có ý kiến đánh giá về kết quả không đạt hay thất bại.
Đặc biệt, trong văn bản Thông báo số 1338/TB-UBND ngày 5.11.2019 về “Kết luận của Chủ tịch UBND Thành phố tại buổi làm việc với Tổ chức Xúc tiến thương mại – môi trường Nhật Bản về kết quả thí điểm xử lý làm sạch một đoạn sông Tô Lịch và một góc Hồ Tây bằng công nghệ Nano-Bioreactor Nhật Bản” cũng đều không hề có nội dung nào đánh giá về kết quả dự án là thất bại. Mặt khác, UBND Thành phố còn đang giao cho đơn vị tiếp tục triển khai mở rộng thêm 1 ao tù để tiếp tục đánh giá.
Đơn vị nhấn mạnh, mỗi dự án khi triển khai đều có mục tiêu cần đạt được. Trong đợt thí điểm chứng minh Công nghệ xử lý của Nhật Bản lần này, kết quả cho thấy 6/6 mục tiêu đều đạt như: Chứng minh việc xử lý triệt để tận gốc mùi hôi thối (ở cấp độ phân tử); Bảo tồn hệ sinh thái, cá, thủy sinh phát triển tốt; Kích hoạt vi sinh vật có lợi tăng, làm ức chế và giảm số lượng vi khuẩn có hại; Hệ thống xử lý đảm bảo không gây ô nhiễm thứ cấp...
Vì vậy, Tổ chức Xúc tiến thương mại - môi trường Nhật Bản không hiểu động cơ, mục đích, căn cứ vào đâu để Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội đánh giá dự án của họ thất bại.
Tổ chức này cũng cho biết, theo kết quả phân tích của các cơ quan chuyên môn Việt Nam, chất lượng nước ở khu thả cá Koi trên sông Tô Lịch và Hồ Tây 36/36 chỉ tiêu đạt QCVN 08-MT:2015/BTNMT; Mùi hôi thối sông Tô Lịch giảm 200 lần, Hồ Tây giảm 30 lần; Nước khu xử lý thả cá Koi tại sông Tô Lịch: Vi khuẩn có hại Coliform giảm hơn 61 triệu lần, E.coli giảm 1.100 lần.
Nước khu xử lý thả cá Koi tại Hồ Tây: Vi sinh vật có lợi Bacillus tăng 738 lần, tổng vi sinh vật hiếu khí tăng 47 lần; Bùn sông Tô Lịch giảm nhiều nhất 76,3cm từ 91.3cm về 15cm, bùn Hồ Tây giảm nhiều nhất về 0cm. Ngoài ra, cá Koi và cá chép Việt Nam đã thả tại khu vực nước sau xử lý tại khu thí điểm sống và sinh trưởng tốt sau gần 2 tháng cho đến ngày chuyển sang Hồ Tây.
“Kết quả cho thấy 6/6 mục tiêu đặt ra đã đạt, như vậy là dự án chứng minh công nghệ Nano-Bioreactor Nhật Bản đã thành công như dự kiến”, đơn vị này khẳng định.
Đơn vị này nhắc lại, ngay từ ngày đầu gặp mặt Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vào ngày 11.4.2019, chúng tôi đã đưa ra khẳng định “với công nghệ này, chỉ sau 3 ngày, mùi hôi sẽ giảm gần hết. Còn sau khoảng 2 tháng, các chất thải và bùn dưới sông sẽ bị phân hủy” - nội dung thông cáo cho biết.
Ngoài ra, sau ngày 10.11.2019, khi dỡ toàn bộ thiết bị xử lý trên sông Tô Lịch thì người dân sống cạnh khu thí điểm đã cho biết “do không còn thiết bị của Nhật Bản thì đoạn sông lại bốc mùi hôi thối nồng nặc rất khó chịu”.
"Tính đến thời điểm này, Hà Nội chưa mất một đồng chi phí nào cho dự án tài trợ thí điểm này. Có thể vì lý do này lý do khác ở Hà Nội chưa hoặc không muốn sử dụng Công nghệ của Nhật Bản chúng tôi, nhưng tôi nghĩ không thể phát ngôn như ông Giám đốc Sở Xây dựng một cách vô trách nhiệm, vô căn cứ, trái với kết luận của UBND TP Hà Nội và không đúng chuyên môn về môi trường, làm ảnh hưởng xấu đến uy tín, danh dự của Công nghệ Nhật Bản" - nội dung thông cáo cho biết thêm.
Lam Thanh