Gian nan đòi sổ đỏ
Bà Nguyễn Thị Nhật năm nay ngoài 90 tuổi. Bà sống một mình trong gian nhà nhỏ, trũng thấp giữa khu đất gần 500m2. Mỗi khi trời mưa, nước ngập hết nhà cửa, vào tận chân giường. Nhiều lần bà Nhật phải ngồi một chỗ trên giường cùng với đám chó mèo, vật nuôi. Đến bữa, con cháu tiếp tế cơm nước cho bà.
Trong đơn, bà Nhật cho biết nhiều lần bà muốn làm một gian nhà khác cho khô ráo nhưng bị con dâu cùng các cháu nội ngăn cản, tác động thợ thuyền không xây nhà cho bà. Việc này bà Nhật đã làm đơn gửi UBND xã Thọ An ngày 4.3.2019 để nhờ can thiệp.
Trong khi đó, trao đổi với phóng viên, bà Trần Thị Chinh, con dâu bà Nhật phủ nhận chuyện này và cho biết, nếu xây nhà cho bà cụ thì phải để gia đình bà Chinh xây chứ không phải phía con gái bà Nhật.
Về lịch sử khu đất, theo bà Nhật, năm 1987, bà được cấp sổ đỏ cho 20 thước đất (có diện tích 432m2) do bố mẹ bà để lại. Bà Nhật có 2 người con là ông Nguyễn Văn Kỳ (con nuôi) và bà Nguyễn Thị Nhàn (con ruột). Sau khi bà Nhàn đi lấy chồng, bà Nhật sống cùng vợ chồng ông Kỳ trên mảnh đất này. Ông Kỳ đã qua đời.
Tuy nhiên, ngày 12.11.2001, UBND huyện Đan Phượng lại tiến hành cấp sổ đỏ mảnh đất này mang tên ông Nguyễn Văn Kỳ rồi cấp đổi với tên ông Nguyễn Văn Kỳ và vợ là Trần Thị Chinh vào năm 2013.
“Đây là đất của bố tôi, bố tôi cho tôi. Tôi có một con gái và nhận nuôi thêm một con trai, cũng mong sau này cậy nhờ lúc tuổi già. Tuy nhiên, tôi nuôi nó lớn khôn rồi nó không nhận tôi là mẹ nữa, không nuôi tôi nữa, tôi sống một mình ở đây. Từ khi con nuôi tôi bảo không nuôi tôi nữa thì tôi đi đòi sổ đỏ nhưng đòi mãi không được. Khi thì ông ấy (ông Kỳ - con nuôi bà Nhật) bảo đã gửi sổ trên xã, lúc lại bảo gửi ở ngân hàng. Tôi giục đi đòi nhưng đợi mãi không được. Sau này, tôi báo mất sổ và xin cấp lại. Tôi già yếu, con, cháu đưa tôi đi sang xã làm mấy lần nhưng vẫn không xong”, bà Nhật chia sẻ.
Cấp sai quy định, sổ dứng tên ông Kỳ - bà Chinh bị hủy bỏ
Bà Trần Thị Chinh cho biết vợ chồng bà được bà Nhật sang tên sổ đỏ cho mảnh đất này. Trong khi đó, đại diện chính quyền xã lại cho biết UBND huyện Đan Phượng kết luận việc cấp sổ này sai quy định pháp luật nên đã ra quyết định thu hồi và sau đó là tuyên hủy sổ đỏ đã cấp cho vợ chồng ông Nguyễn Văn Kỳ.
Cũng theo bà Nhật, mảnh đất bà được chia cho thực tế có diện tích 474,1m2, tuy nhiên thời kỳ đó việc đo đạc có sai số nên diện tích mảnh đất được cấp sổ chỉ là 432m2. Do đó, song song với việc đề nghị cấp lại sổ đỏ (với lý do sổ đỏ cũ bị thất lạc), bà Nhật cũng đề nghị công nhận phần diện tích tăng thêm do sai số.
Liên quan đến số diện tích đất tăng thêm, theo thông báo số 881 của Văn phòng đăng ký đất đai huyện Đan Phượng, diện tích đất tăng 42,1m2 so với diện tích được công nhận theo sổ đỏ. Hiện trạng sử dụng đất ổn định, các hộ liền kề đã xây nhà kiên cố. Trước thực tế này, Văn phòng đăng ký đất đai Đan Phượng đề nghị bà Nhật liên hệ chính quyền xã Thọ An để bổ sung hoàn thiện hồ sơ trình Phòng TN-MT, UBND huyện Đan Phượng để xem xét công nhận bổ sung phần diện tích tăng thêm theo quy định.
Tại biên bản kiểm tra xác minh và đo đạc hiện trạng thửa đất giữa bà Nhật, văn phòng đăng ký đất đai và UBND xã Thọ An vào ngày 12.3.2019, UBND xã xác nhận rằng thửa đất đang sử dụng ổn định, ranh giới thửa đất rõ ràng, phù hợp với quy hoạch, không có tranh chấp. Do đó, UBND xã đề nghị gia đình bà Nguyễn Thị Nhật liên hệ với UBND xã Thọ An, lập tờ trình, trình phòng TN-MT huyện công nhận phần diện tích 42,1m2 tăng thêm.
Lá đơn của con dâu – mấu chốt vụ việc
Tuy nhiên, mọi việc tưởng như đã thuận lợi thì ngày 25.3.2019, UBND xã Thọ An trả lời bà Nhật rằng chính quyền nhận được đơn thư của bà Trần Thị Chinh (vợ ông Kỳ) đề nghị dừng cấp sổ đỏ đối với thửa đất của bà. Do đó, việc cấp sổ đỏ cho bà Nhật bị đình trệ suốt từ đó đến nay.
Việc này khiến nhiều thành viên trong gia đình bà Nhật sửng sốt và thắc mắc rằng bà Nhật là chủ của khu đất, là người nhận nuôi ông Kỳ khi mới vài tháng tuổi (sau này ông Kỳ mới lấy bà Chinh làm vợ), UBND huyện Đan Phượng vào năm 2016 cũng xác định bà Nhật là người được cấp sổ đỏ hợp pháp từ năm 1987 thì tại sao mảnh đất này lại có sự tranh chấp với một người con dâu? Trong khi trước đó, sổ đỏ cấp cho vợ chồng ông Kỳ - bà Chinh đã bị tuyên hủy bỏ vì sai quy định của pháp luật.
“Việc bà Trần Thị Chinh làm đơn yêu cầu xác minh tranh chấp là hành vi cố tình cản trở việc thực hiện quyền sử dụng đất hợp pháp của tôi, vì bà Chinh và các con của ông Kỳ không có quyền lợi nào đối với thửa đất này. Bà Chinh làm đơn yêu cầu ngừng cấp sổ thì đâu là cơ sở để bà Chinh yêu cầu điều này? Bà Chinh có gì chứng minh sở hữu, quyền lợi của mình đối với mảnh đất này hay không?”, đơn thư nêu rõ.
Đáng nói, vào năm 2007, trong quá trình giải quyết vấn đề sổ đỏ cho cụ Nhật tại UBND xã Thọ An, một bút tích được cho là của ông Nguyễn Văn Kỳ đã ghi rõ: “Vì cụ tôi chia cho tôi đất ở nhưng tôi không lấy phần đất cụ tôi chia cho tôi. Vậy tôi không có liên quan”. Như vậy, chính ông Kỳ đã khẳng định ông không lấy phần đất này. Điều này cũng đúng như cụ Nhật chia sẻ, cụ chưa hề di chúc, trao tặng, chuyển quyền sử dụng đất cho bất cứ ai.
Nói với phóng viên, bà Chinh vẫn khẳng định rằng sổ đỏ của bà được sang tên hợp pháp từ 19 năm nay. Tuy nhiên, như đã nói, sổ đỏ mang tên vợ chồng bà đã bị UBND huyện Đan Phượng hủy bỏ và yêu cầu các cơ quan liên quan tiến hành hoàn thiện hồ sơ để cấp sổ đỏ cho bà Nhật.
Chính quyền xã nói gì?
Trao đổi với phóng viên về vấn đề này, ông Nguyễn Trần Quyết, Chủ tịch UBND xã Thọ An cho biết chính quyền xã hiện đang tiến hành xử lý vụ việc theo quy trình chứ không gây khó dễ gì cho bà Nhật.
Cũng theo ông Quyết, sổ đỏ được cấp lại mang tên ông Kỳ - bà Chinh bị hủy, và bà Nhật báo mất sổ đỏ, xin cấp lại. Do mảnh đất của cụ Nhật phát sinh thêm 42,1m2 nên chính quyền xã phải thông báo công khai, nếu không có ai khiếu kiện gì thì xã sẽ hoàn thiện hồ sơ và gửi lên huyện để cấp sổ đỏ. Tuy nhiên, trong quá trình công khai thì bà Chinh có đơn đề nghị tạm ngừng cấp sổ nên chính quyền xã tạm ngừng cấp sổ để tiến hành xác minh. UBND xã đã 2 lần mời các gia đình lên làm việc nhưng vẫn chưa thống nhất được với nhau.
“Vấn đề là số diện tích đất tăng thêm. Nếu gia đình chỉ yêu cầu cấp lại sổ đỏ với diện tích đất như cũ thì chúng tôi hoàn thiện hồ sơ cấp ngay, còn nếu làm cả diện tích tăng thêm thì chúng tôi phải thực hiện các thủ tục để công khai, lấy ý kiến, nếu các hộ dân có ý kiến thì chúng tôi phải xác minh”, ông Quyết nói.
Khi được hỏi về cơ sở nào để bà Chinh yêu cầu tạm ngừng việc cấp sổ thì ông Quyết cho biết vài ngày tới sẽ làm việc với gia đình bà Chinh, yêu cầu bà Chinh đưa ra căn cứ gửi đơn thư. Nếu bà Chinh không đưa ra được căn cứ thì xã sẽ làm việc tiếp với các hộ liền kề và các hộ, cụm trưởng ký xác nhận vào hồ sơ thì sẽ hoàn thiện.
Về vấn đề này, theo đơn kêu cứu của bà Nhật, việc bà Chinh 2 lần gửi đơn yêu cầu không cấp sổ đỏ kéo dài mấy tháng nhưng mấy tháng trời chính quyền không xác minh, giải quyết thỏa đáng cho bà.
Cụ thể, ngày 19.7.2019, UBND xã Thọ An mới ban hành thông báo cho biết việc xác minh các văn bản yêu cầu ngừng cấp sổ đỏ của bà Chinh sẽ được thực hiện trong 15 ngày. Tuy nhiên, đến ngày 5.8.2019, bà lên UBND xã thì mới biết xã chưa tiến hành, đồng thời tiếp tục khất lần thêm 2 lần, mỗi lần 1 tuần nhưng vẫn không giải quyết cho bà Nhật.
“Việc kéo dài thời gian giải quyết hồ sơ yêu cầu cấp sổ đỏ cho tôi từ tháng 3.2019 đến nay là quá dài, vi phạm quy định của Luật Đất đai, gây cản trở đến quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất. Trong khi, tôi đã 92 tuổi, sức khỏe đã yếu nhiều. Việc người cao tuổi được ưu tiên chăm lo sức khỏe, tạo điều kiện thuận lợi để thực hiện quyền theo quy định của pháp luật thì đối với tôi hoàn toàn ngược lại”, bà Nhật nêu trong đơn.
Lam Thanh