Ảnh thưởng cả về ngắn và trung hạn
Trong thông cáo báo chí phát đi ngày 4.2, Savills Việt Nam nhận định sự bùng phát của coronavirus ở Trung Quốc đã gây ra cú sốc lớn đối với ngành du lịch toàn cầu và dự kiến sẽ còn tiếp tục ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động kinh doanh khách sạn trong thời gian tới.
Du lịch vốn là một trong những ngành dễ bị ảnh hưởng tiêu cực bởi các cuộc khủng hoảng thiên tai (thảm họa cháy rừng tại Úc năm 2019, núi lửa Taal phun trào tại Philippines năm 2020) hay sự bất ổn chính trị (Brexit, thương chiến Mỹ - Trung).
Dịch bệnh toàn cầu còn có tác động lớn hơn đến nguồn cầu du lịch thế giới nói chung và gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng tại một số điểm đến cụ thể nói riêng trong ngắn và trung hạn.
Tính đến thời điểm hiện tại, nhiều hãng hàng không đã đồng loạt giảm hoặc hủy chuyến bay đến và đi từ Trung Quốc trước tình hình phức tạp của dịch bệnh, bao gồm Air Canada, American Airlines, British Airlines, Cathay Pacific... Chính phủ Việt Nam cũng đã đưa ra thông báo dừng khai thác tất cả các chuyến bay đi và đến giữa Việt Nam và các vùng có dịch tại Trung Quốc.
Mặt khác, để ngăn chặn sự lây lan của virus, chính phủ Trung Quốc cũng đặt ra những chính sách hạn chế xuất ngoại đối với người dân Trung Quốc. Điều này đã gây ra tổn thất vô cùng lớn ở nhiều quốc gia do Trung Quốc đang là thị trường khách du lịch nước ngoài lớn nhất trên thế giới.
Lo sợ nguy cơ lây nhiễm coronavirus, không chỉ du khách Trung Quốc mà cả du khách từ nhiều quốc gia có kế hoạch du lịch đến châu Á đều đã hủy tour và hủy đặt phòng khách sạn, Việt Nam cũng không thể thoát khỏi tình hình chung này.
Tại cuộc họp của Sở Du lịch TP.HCM chiều 4.2, bà Nguyễn Phương Anh đại diện khách sạn Park Hyatt cho biết do ảnh hưởng của dịch bệnh, khách đặt phòng lưu trú đã hủy hoặc dời ngày tổ chức sự kiện.
Ông Mauro Gasparotti cũng cho biết, các khách sạn đã và đang nhận được một lượng lớn yêu cầu hủy phòng trong vài tuần qua không chỉ từ các nhóm khách đoàn, khách công tác mà cả các đối tượng khách lẻ.
“Ngoài việc ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và mạng sống của con người thì coronavirus còn gây ra 3 tác động trực tiếp đến ngành du lịch Việt Nam”, ông Gasparotti nhận định.
3 tác động trực tiếp
Tác động đầu tiên và dễ nhận thấy nhất là sự sụt giảm đáng kể lượng khách Trung Quốc đến Việt Nam trong khi đây là thị trường nguồn khách lớn nhất, chiếm hơn 30% tổng lượt khách quốc tế trong năm 2019.
Tại cuộc họp ngày 4.2, bà Võ Thị Ngọc Thuý - Phó Giám đốc Sở Du lịch TP.HCM cho biết lượng khách du lịch đến TP.HCM trong 9 ngày Tết giảm 12%. Tuy thị trường khách du lịch của TP.HCM trước nay không quá phụ thuộc vào Trung Quốc nhưng đối với các doanh nghiệp lữ hành, du lịch chuyên khai thác thị trường này hiện nay hầu hết đều phải hủy tour. Hiện một số doanh nghiệp cũng như điểm đến tham quan bị giảm lượng khách từ 3-50%.
Các địa điểm nghỉ dưỡng ven biển cũng sẽ chịu tình trạng tương tự, trong đó Nha Trang (Khánh Hòa) dự kiến sẽ chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất do khách Trung Quốc hiện chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tống số khách quốc tế đến khu vực, chiếm hơn 70% tổng lượt khách quốc tế trong năm 2019 theo thông tin từ Sở Du lịch Khánh Hòa.
Nhiều cuộc họp, hội nghị cũng bị trì hoãn để phòng tránh sự lây lan của dịch bệnh, dẫn tới sự sụt giảm đáng kể lượng khách MICE và khách doanh nghiệp tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM.
Tác động thứ hai là sự sụt giảm lượng khách quốc tế tại châu Á do đây được cho là khu vực có khả năng lây nhiễm cao hơn so với những điểm đến du lịch khác.
Khu vực Đông Nam Á, sau một giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ về thu hút khách quốc tế (138 triệu khách quốc tế năm 2019 với tỉ lệ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) đạt mức ấn tượng 7,8% trong vòng 9 năm trở lại), thì dự kiến trong thời gian tới khu vực sẽ phải đối mặt với sự sụt giảm khách quốc tế tương đối lớn.
Một số điểm đến du lịch như Thái Lan, Indonesia và Việt Nam sẽ phải đối mặt với sự sụt giảm du khách đến từ châu Âu, Úc, Mỹ... do khách đến từ các quốc gia này có khả năng hủy hoặc hoãn thời gian du lịch cao do ảnh hưởng của dịch bệnh.
Theo báo cáo của STR, trong giai đoạn dịch SARS diễn ra (2002-2003), chỉ số doanh thu trên mỗi phòng (RevPAR) trung bình của các khách sạn trong khu vực châu Á giảm đến hơn 4,5%. Theo báo cáo gần đây của Bộ Du lịch Thái Lan, dịch bệnh do coronavirus có thể khiến doanh thu ngành du lịch Thái Lan bị thiệt hại hơn 1,5 tỉ USD trong năm nay.
Tác động thứ ba là nguồn cầu du lịch trong nước cũng sẽ sụt giảm đáng kể do đa số người dân có xu hướng tránh đi đến những địa điểm tập trung đông người như sân bay, trạm tàu, trạm xe buýt và cả các nhà hàng hay khu vực vui chơi giải trí.
Nguồn cầu trong nước có thể được cải thiện hay không phụ thuộc chủ yếu vào công tác phòng chống và ngăn chặn dịch bệnh của chính phủ Việt Nam trong thời gian tới.
Nếu dịch bệnh được kiểm soát và ngăn chặn thành công trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng trong thời gian tới, Savills tin rằng ngành du lịch Việt Nam sẽ có sự hồi phục vào nửa cuối năm 2020 và tiếp tục là một trong những ngành công nghiệp có sự phát triển mạnh mẽ của Việt Nam.
Đối với khách sạn và resort, đặc biệt là những nơi phục vụ lượng lớn khách hàng đến từ các khu vực bị ảnh hưởng của dịch bệnh, Savills đặc biệt khuyến nghị tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về phòng chống dịch để đảm bảo sự an toàn và sức khỏe cho cả khách hàng và nhân viên làm việc tại đây.
Thi Anh