Điện Biên: Siết chặt quản lý khai thác khoáng sản trong mùa mưa lũ

Hiện nay tình hình mưa lũ đang diễn biến phức tạp, do đó tỉnh Điện Biên đã yêu cầu các đơn vị liên quan siết chặt công tác quản lý hoạt động khai thác khoáng sản, đặc biệt tại các khu vực có nguy cơ sạt lở cao. Việc khai thác khoáng sản trong điều kiện thời tiết cực đoan tiềm ẩn nhiều rủi ro, không chỉ ảnh hưởng đến an toàn lao động mà còn tác động tiêu cực đến môi trường và đời sống dân cư xung quanh.

Trước thực tế trên, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh đã phối hợp với các ngành chức năng tiến hành kiểm tra thực địa tại nhiều điểm mỏ, yêu cầu doanh nghiệp chủ động phương án ứng phó thiên tai, gia cố hạ tầng kỹ thuật và thực hiện nghiêm các biện pháp bảo vệ môi trường. Những cơ sở không đủ điều kiện an toàn sẽ bị yêu cầu tạm dừng hoạt động.

Công tác tuyên truyền, tập huấn kỹ năng phòng ngừa tai nạn lao động trong mùa mưa lũ cũng được đẩy mạnh, nhằm nâng cao ý thức chấp hành quy định pháp luật của các doanh nghiệp và người lao động. Xác định rõ những nguy hiểm khi khai thác khoáng sản mùa mưa lũ, các cơ quan chức năng và doanh nghiệp khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh đã và đang tích cực triển khai biện pháp phòng, chống thiên tai nhằm đảm bảo an toàn tối đa trong suốt mùa mưa lũ.

Trên địa bàn tỉnh Điện Biên hiện có gần 20 mỏ khai thác đá đang hoạt động. Với đặc thù ngành nghề tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn lao động, nhất là trong điều kiện thời tiết bất thường, công tác phòng ngừa tai nạn tại các mỏ đá luôn được doanh nghiệp đặt lên hàng đầu. Theo chia sẻ của 1 số doanh nghiệp trên địa bàn cho biết: Vào mùa mưa, lịch làm việc của công nhân được điều chỉnh linh hoạt theo điều kiện thời tiết. Khi có mưa phải ngừng khai thác ngay, chỉ khi trời khô ráo mới tiến hành sản xuất. Đặc biệt, khu vực tầng cao tiềm ẩn nguy cơ sạt lở sẽ tạm ngừng thi công, thay vào đó tập trung làm việc ở khu vực thấp hơn để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người lao động. Riêng trong tháng 6, thời tiết mưa nhiều nên đơn vị cho công nhân xay đá được đúng 2 ngày, còn lại phải nghỉ để đảm bảo an toàn.

Trong điều kiện mưa lũ phức tạp, công tác quản lý hoạt động khai thác khoáng sản được Điện Biên đặc biệt chú trọng. 

Không riêng với khai thác đá, các hoạt động khai thác cát, đặc biệt là cát lòng sông, suối cũng đối mặt nhiều hiểm họa khi mưa lũ về. Dòng nước dâng cao, cuộn xoáy bất ngờ có thể cuốn trôi máy móc, phương tiện thậm chí là tính mạng người lao động nếu không có sự chuẩn bị kỹ lưỡng.

Các đơn vị khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh Điện biên luôn chủ động đánh giá, dự báo các nguy cơ có thể xảy ra trong mùa mưa để xây dựng kế hoạch ứng phó. Với đặc thù khai thác cát, các nguy cơ như sạt lở, ngập úng luôn được cảnh báo. Do đó, các đơn vị đã phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên trong đội ngũ kỹ thuật và an toàn, tiến hành kiểm tra định kỳ tại khu vực có nguy cơ cao. Đặc biệt là những tháng mùa mưa, công ty hạn chế việc khai thác mà tập trung cho việc hoàn trả mặt bằng theo quy định…

Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Môi trường, từ năm 2009 - 2024, tỉnh Điện Biên đã phê duyệt trữ lượng đối với 48 điểm mỏ. Riêng năm 2024 cấp thêm 4 giấy phép thăm dò khoáng sản và 7 giấy phép khai thác khoáng sản. Với tổng số 34 giấy phép khai thác đang còn hiệu lực, việc đảm bảo an toàn lao động trong điều kiện thời tiết phức tạp là thách thức lớn nhưng cũng là yêu cầu bắt buộc. Trước bối cảnh thời tiết ngày càng diễn biến bất thường với nguy cơ cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất và mưa lớn kéo dài, cơ quan chức năng đã đưa ra khuyến cáo tăng cường công tác đảm bảo an toàn trong lĩnh vực khai thác và chế biến khoáng sản.

Theo nhận định của cơ quan chuyên môn, thời gian tới tiếp tục xuất hiện nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan, gây ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sản xuất, đặc biệt tại khu vực có địa hình phức tạp và tiềm ẩn rủi ro cao về thiên tai. Để ứng phó kịp thời và hiệu quả, các doanh nghiệp hoạt động khai khoáng được yêu cầu chủ động kiểm tra, đánh giá lại toàn bộ hệ thống cơ sở vật chất, những điểm xung yếu, có dấu hiệu xuống cấp hoặc có nguy cơ sạt lở cần được gia cố kịp thời.

Cùng với đó, chủ động xây dựng phương án ứng phó với thiên tai, bao gồm trang thiết bị, vật tư và lực lượng sẵn sàng xử lý các tình huống khẩn cấp như sụt lún hay sạt lở nghiêm trọng. Ngoài ra, việc tuân thủ nghiêm ngặt thiết kế kỹ thuật đã được phê duyệt cũng là yếu tố bắt buộc nhằm đảm bảo an toàn cho toàn bộ quá trình khai thác. Các đơn vị phải thực hiện đúng quy trình kỹ thuật về sử dụng vật liệu nổ, hệ thống điện, kiểm soát, theo dõi, giám sát các công trình phụ trợ và khu vực khai thác. Nếu phát hiện dấu hiệu mất an toàn, phải dừng ngay hoạt động khai thác để xử lý theo đúng quy định.

Lực lượng chức năng thường xuyên kiểm tra, giám sát các mỏ khai thác khoáng sản, yêu cầu các doanh nghiệp đảm bảo an toàn cho người lao động. 

Chính quyền địa phương cũng giữ vai trò quan trọng trong việc phối hợp với doanh nghiệp đảm bảo an toàn lao động. Lực lượng kỹ thuật và thiết bị hỗ trợ được huy động khi cần thiết kịp thời tham gia công tác cứu hộ, cứu nạn. Việc bám sát diễn biến thời tiết, cập nhật kịch bản ứng phó và chủ động đề xuất giải pháp cho UBND tỉnh là nhiệm vụ thường xuyên nhằm bảo vệ tính mạng, tài sản và đảm bảo hoạt động sản xuất không bị gián đoạn.

Thời tiết ngày càng cực đoan và khó dự đoán, song sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên sẽ là yếu tố quyết định đảm bảo an toàn. Với tinh thần chủ động, nghiêm túc trong công tác phòng chống thiên tai, ngành khai khoáng đang nỗ lực giảm thiểu thiệt hại xuống mức thấp nhất, góp phần giữ vững ổn định sản xuất và đời sống người dân khu vực có hoạt động khai thác.

Để chủ động ứng phó và khắc phục kịp thời thiệt hại do thiên tai, bảo vệ an toàn tài sản, tính mạng của người dân, vào ngày 13/5, Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh Điện Biên đã triển khai các giải pháp phòng, chống, giảm thiểu thiệt hại thiên tai trước mùa mưa bão 2025. Bên cạnh đó, UBND tỉnh Điện Biên đặc biệt lưu ý biện pháp chủ động, quyết liệt để giảm thiệt hại về người do lũ, lũ quét, sạt lở đất; công tác ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai phải bám sát phương châm “bốn tại chỗ”, huy động tối đa lực lượng, phương tiện phục vụ phòng, tránh, ứng phó thiên tai, tìm kiếm cứu nạn và khắc phục hậu quả bảo đảm kịp thời, hiệu quả để giảm thiệt hại cho người dân. Công tác tuyên truyền nâng cao năng lực, nhận thức và kỹ năng ứng phó với thiên tai cho nhân dân cần được thực hiện bằng nhiều hình thức, kịp thời.

Việc siết chặt quản lý hoạt động khai thác khoáng sản trong mùa mưa lũ là giải pháp cấp thiết nhằm bảo đảm an toàn lao động, giảm thiểu rủi ro thiên tai và bảo vệ môi trường tại Điện Biên. Qua đó, tỉnh thể hiện quyết tâm nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước trong lĩnh vực tài nguyên, đồng thời yêu cầu các doanh nghiệp tuân thủ nghiêm túc quy định pháp luật. Đây cũng là bước đi cần thiết để hướng tới hoạt động khai thác khoáng sản an toàn, hiệu quả và phát triển bền vững trong bối cảnh thời tiết ngày càng phức tạp.

Hoàng Nhung