Theo phản ánh trong đơn kiến nghị của tập thể cư dân xóm đường tàu, hầu hết hộ dân trong khu phố này đều từng là cán bộ, công nhân viên ngành đường sắt, được cơ quan phân đất sinh sống tại đây hơn 50 năm, trước khi có các quy định liên quan về bảo đảm trật tự an toàn giao đường sắt như: Nghị định số 39/NĐ-CP ngàv 5.7.1996 của Chính phủ, Luật Đường sắt 2005, Luật Đường sắt 2017. Nơi sinh sống cùa các hộ dân này, hầu hết vi phạm hành lang an toàn giao thông đường sắt.
Bộ GTVT khẳng định, luôn ủng hộ các hộ dân kinh doanh phát triển du lịch và bảo đảm đời sống người dân, nhưng phải đảm bảo trật tự an ninh, an toàn cho du khách, an toàn chạy tàu theo đúng quy định của pháp luật, nhất là trong khu vực hành lang, an toàn đường sắt nội đô thành phố Hà Nội. Vì vậy, việc di dời, tái định cư đối với các hộ dân sống trong khu vực hành lang an toàn đường sắt là yêu cầu cấp thiết.
Trước đó, tình hình vi phạm hành lang an toàn đường sắt trên địa bàn các quận Hoàn Kiếm, Ba Đình, Đống Đa và Hai Bà Trưng (thành phố Hà Nội) có chiều hướng gia tăng và diễn biến phức tạp, nhiều hộ dân tổ chức làm dịch vụ kinh doanh, kê bàn ghế sát hai bên đường tàu.
Cùng với đó là tình trạng người dân, du khách hiếu kỳ thường xuyên tụ tập, đứng, ngồi, chụp ảnh, ăn, uống, giải trí,... ngay trên đường tàu và hành lang an toàn đường sắt, bất chấp việc uy hiếp an toàn tính mạng cho mọi người và đảm bảo an toàn chạy làu. Những hành vi này vi phạm nghiêm trọng các quy định về an toàn giao thông và tiềm ẩn nhiều nguy cơ xảy ra các vụ tai nạn giao thông đường sắt tại các khu vực này.
Vì vậy, Bộ GTVT đã có văn bản đề nghị UBND thành phố Hà Nội khẩn trương xử lý. UBND thành phố Hà Nội đã chỉ đạo các đơn vị chức năng xử lý, giải tỏa các vi phạm trên để đảm bảo an toàn tính mạng cho người dân, du khách nước ngoài và gìn giữ, xây dựng nét văn minh, văn hóa trên địa bàn thành phố.
Bộ này cho biết, thời gian tới sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành và địa phương tập trung thực hiện các giải pháp nhằm bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường sắt trên địa bàn thành phố Hà Nội.
Theo đó, Bộ sẽ chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan triển khai quyết liệt các giải pháp của kế hoạch lập lại trật tự hành lang an toàn đường bộ, đường sắt; tiếp tục rà soát, đề xuất Chính phủ, Quốc hội bổ sung, chỉnh sửa, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về bảo đảm an toàn giao thông đường sắt cho phù hợp; đề xuất với Chính phủ thực hiện các giải pháp đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý an toàn giao thông đường sắt.
Mặt khác, Bộ cũng chỉ đạo Cục Đường sắt Việt Nam tăng cường quản lý nhà nước về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường sắt; trong đó, gắn trách nhiệm người đứng đầu đơn vị để xảy ra tình trạng mất an toàn giao thông, lấn chiếm hành lang hoặc tái lấn chiếm, sử dụng trái phép đất hành lang an toàn giao thông đường sắt.
Bộ GTVT cũng cho biết sẽ phối hợp với Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp chỉ đạo Tổng công ty Đường sắt Việt Nam làm việc trực tiếp với chính quyền địa phương các quận, phường nơi có đường sắt đi qua để thực hiện giải tỏa dứt điểm các trường hợp lấn chiếm, tái lấn chiếm đất trong phạm vi bảo vệ công trình, hành lang an toàn giao thông đường sắt.
Đồng thời, yêu cầu tăng cường thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm về sử dụng, khai thác không gian trong phạm vi đất dành cho đường sắt; phối hợp thực hiện giải tỏa dứt điểm các trường hợp lấn chiếm, tái lấn chiếm đất trong phạm vi bảo vệ công trình, hành lang an toàn giao thông đường sắt; nghiên cứu bố trí khu vực hợp lý ngoài phạm vi bảo vệ công trình đường sắt để tạo điều kiện đời sống, kinh doanh của các hộ dân trong khu vực và đảm bảo an toàn giao thông đường sắt theo quy định…
Về phía UBND thành phố Hà Nội, Bộ GTVT đề nghị chủ trì kế hoạch giải tỏa các công trình vi phạm trong hành lang an toàn đường sắt và xử lý các hành vi vi phạm. Thực hiện việc di dời tái định cư cho nguời dân sống trong khu vực hành lang an toàn đường sắt theo quy định.
Tổng công ty Đường sắt Việt Nam nghiên cứu bố trí khu vực hợp lý ngoài phạm vi bảo vệ công trình đường sắt để tạo điều kiện kinh doanh cho các hộ dân trong khu vực và đảm bảo an toàn giao thông đường sắt theo quy định.
Bộ Giao thông vận tải cũng đề nghị UBND thành phố Hà Nội công bố công khai các mốc chỉ giới bảo vệ hành lang an toàn đường sắt đã được phê duyệt cho người dân trong địa bàn biết.
Trước đó, Bộ GTVT đã có văn bản gửi UBND TP Hà Nội và các đơn vị liên quan đề nghị khẩn trương giải tán các tụ điểm chụp ảnh, ngồi uống cà phê trong lòng đường sắt chạy qua các quận nội thành Hà Nội. Thực hiện chỉ đạo của Bộ Giao thông vận tải, lực lượng chức năng tại thành phố Hà Nội đã ra quân xử lý, đình chỉ hoạt động của các quán cà phê ven đường tàu tại khu vực Điện Biên Phủ, Trần Phú, Phùng Hưng.
Lam Thanh