Nguyên nhân gây hiệu ứng nhà kính
Nhiệt độ bề mặt trái đất được tạo nên do sự cân bằng giữa năng lượng mặt trời đến bề mặt trái đất và năng lượng bức xạ của trái đất vào khoảng không gian giữa các hành tinh.
Năng lượng mặt trời chủ yếu là các tia sóng ngắn dễ dàng xuyên qua cửa sổ khí quyển. Trong khi đó, bức xạ của trái đất với nhiệt độ bề mặt trung bình +16oC là sóng dài có năng lượng thấp, dễ dàng bị khí quyển giữ lại.
Các tác nhân gây ra sự hấp thụ bức xạ sóng dài trong khí quyển là khí CO2, bụi, hơi nước, khí mêtan, khí CFC v.v...
Kết quả của sự của sự trao đổi không cân bằng về năng lượng giữa trái đất với không gian xung quanh, dẫn đến sự gia tăng nhiệt độ của khí quyển trái đất.
Hiện tượng này diễn ra theo cơ chế tương tự như nhà kính trồng cây và được gọi là hiệu ứng nhà kính.
Hiệu ứng nhà kính làm đất đai trở nên khô cằn, các hồ biến mất khiến hệ sinh thái cũng biết mất theo (Ảnh: Báo Xây dựng)
Sự gia tăng tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch của loài người đang làm cho nồng độ khí CO2 của khí quyển tăng lên. Sự gia tăng khí CO2 và các khí nhà kính khác trong khí quyển trái đất làm nhiệt độ trái đất tăng lên.
Theo tính toán của các nhà khoa học, khi nồng độ CO2 trong khí quyển tăng gấp đôi, thì nhiệt độ bề mặt trái đất tăng lên khoảng 3oC.
Các số liệu nghiên cứu cho thấy nhiệt độ trái đất đã tăng 0,5oC trong khoảng thời gian từ 1885 đến 1940 do thay đổi của nồng độ CO2 trong khí quyển từ 0,027% đến 0,035%.
Dự báo, nếu không có biện pháp khắc phục hiệu ứng nhà kính, nhiệt độ trái đất sẽ tăng lên 1,5 - 4,5oC vào năm 2050.
Hiệu ứng nhà kính gây ra những hậu quả nào?
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, hiệu ứng nhà kính gây nên những tác động khó lường đến biến đổi khí hậu và cuộc sống của con người như:
Hiệu ứng nhà kính làm nhiệt độ của trái đất tăng cao
Hiệu ứng nhà kính diễn ra khi khí quyển chứa khí đã hấp thụ tia cực quang. Khi hơi nóng từ mặt trời vào Trái Đất đã bị giữ lại ở tầng đối lưu, tạo ra hiệu ứng nhà kính ở bề mặt các hành tinh hoặc các vệ tinh.
Nhiệt độ bề mặt trái đất được tạo nên do sự cân bằng giữa năng lượng mặt trời đến bề mặt trái đất, và năng lượng bức xạ của trái đất vào khoảng không gian giữa các hành tinh.
Trong khi đó, bức xạ của trái đất với nhiệt độ bề mặt trung bình +16°C là sóng dài có năng lượng thấp, dễ dàng bị khí quyển giữ lại. Các tác nhân gây ra sự hấp thụ bức xạ sóng dài trong khí quyển là khí CO2, bụi, hơi nước, khí mêtan, khí CFC v.v... Kết quả của sự của sự trao đổi không cân bằng về năng lượng giữa trái đất với không gian xung quanh, dẫn đến sự gia tăng nhiệt độ của khí quyển trái đất. Hiện tượng này diễn ra theo cơ chế tương tự như nhà kính trồng cây và được gọi là Hiệu ứng nhà kính.
Các thành phần gây hiệu ứng nhà kính chủ yếu bao gồm hơi nước, khí đioxit cacbon (CO2), ô-xit Nitơ (N2O), khí mê-tan (CH4) và ô zôn (O3).
Những họat động của con người đã làm sản sinh thêm những chất khí mới vào thành phần các chất khí gây hiệu ứng nhà kính như fluorure lưu huỳnh SF6, các họ hàng nhà khí hydroflurocarbone HFC và Hydrocarbures perfluoré PFC. Tất cả các lọai khí này đều có đặc tính hấp thụ tia bức xạ hồng ngọai từ bề mặt trái đất lên không gian.
Hiệu ứng nhà kính gây ra sự biến mất của các hồ
Hiệu ứng nhà kính tác động đến hai địa cực một cách mạnh mẽ: 125 hồ ở Bắc Cực đã biến mất trong vài thập kỷ qua. Lý do: Tảng băng vĩnh cửu ở dưới đáy hồ, vốn đã tồn tại từ hàng triệu năm, đã tan chảy, khiến nước thấm qua đất và hồ cạn đi. Khi các hồ biến mất, các hệ sinh thái phụ thuộc vào chúng cũng biến mất theo.
Cháy rừng xảy ra thường xuyên hơn do hiệu ứng nhà kính
Hiệu ứng nhà kính khiến tuyết tan sớm, tình trạng khô hanh ở các khu rừng trầm trọng hơn, hỏa hoạn dễ phát sinh và lây lan.
Trên thực tế, số vụ cháy rừng tăng khắp nơi trên thế giới, đặc biệt là Mỹ. Các nhà khoa học cho rằng sự tăng lên của nhiệt độ và tình trạng tan sớm của tuyết là nguyên nhân chính khiến lửa dễ xuất hiện và lan ra các khu rừng.
Nguồn nước nhiều, mưa tăng, gây lụt lội thường xuyên do hiệu ứng nhà kính
Chất lượng và số lượng của nước uống, nước tưới tiêu, nước cho kỹ nghệ và cho các máy phát điện, và sức khỏe của các loài thủy sản có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi sự thay đổi của các trận mưa rào và bởi sự tăng khí bốc hơi.
Khí bốc hơi, gây ra hiện tượng mưa nhiều và lượng mưa lớn quanh năm, như vậy, gây lụt lội thường xuyên hơn. Khí hậu thay đổi có thể làm đầy các lòng chảo nối với sông ngòi trên thế giới.
Hiệu ứng nhà kính làm cho đất đai thu hẹp do mực nước biển dâng cao
Khi trái đất nóng lên, khiến khí hậu trái đất thay đổi, tác động làm mực nước biển dâng cao. Mực nước biển dâng cao 30m trên phạm vi rộng lớn có thể gây ngập lụt 3.7 triệu dặm vuông đất đai trên thế giới, còn với mực nước biển dâng cao 5m đột ngột thì cuộc sống của 669 triệu người và 2 triệu dặm vuông đất đai sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Chỉ tại riêng Hoa Kỳ, mực nước biển dự đoán tăng 50 cm vào năm 2100, có thể làm mất đi 5.000 dặm vuông đất khô ráo và 4.000 dặm vuông đất ướt.
Chứng "hắt hơi" tăng do hiệu ứng nhà kính
Dưới tác động của hiệu ứng nhà kính, số người mắc các bệnh dị ứng theo mùa và hen suyễn ngày càng tăng lên trong những thập kỷ qua.
Ngoài những thay đổi trong lối sống và tình trạng ô nhiễm môi trường - là những điều kiện khiến con người dễ tổn thương hơn trước những tác nhân gây dị ứng, lượng carbon dioxide trong khí quyển và nhiệt độ cao là nhân tố quan trọng khiến thực vật nở hoa sớm và tạo ra nhiều phấn hơn. Phấn hoa là một trong những tác nhân gây dị ứng hàng đầu...
-> Phun 450.000 tấn bụi kim cương lên khí quyển để hạ nhiệt Trái đất
Lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính trong không khí đã đạt mức kỉ lục mới trong năm 2012 (nguồn: VTC14)