Để không bị điều tra dấu hiệu hình sự là lừa đảo, ngoài việc trở về nhà, bà Hà chứng tỏ thiện chí bằng cách làm giấy xác nhận nợ, nhưng yêu cầu cắt hết các khoản tiền lãi, trừ cấn số tiền hụi sống, hụi chết… với tất cả hụi viên. Cạnh đó bà Hà còn xin xỏ hụi viên, cắt bớt thêm cho bà số tiền vốn lẻ từ 5 - 10 triệu đồng, đến 400 triệu đồng. Và bà đề nghị mọi người: “Cứ gửi đơn kiện tui ra tòa đi…”!
Công an chưa có kết luận về vụ vỡ hụi, tòa chưa thụ lý đơn kiện
Những ngày qua dư luận tại địa phương và hơn 100 hụi viên bị giật tiền rất bức xúc. Bởi họ đã mót vét hết tài sản tích cóp được, giao cho bà Hà theo hình thức chơi hụi kiếm lãi, đã bị bà Hà “úp” bằng cách huy động số vốn khủng rồi tuyên bố vỡ hụi.
Nhiều người ở chợ quê nghèo bị bể hụi trên chục tỉ, nhiều người bị chủ hụi lừa đến trắng tay - Ảnh: Huy Phương
PV nhiều lần trao đổi với ông Phan Tấn Đức, Chủ tịch UBND xã Quới Thành, ông Đức cho biết có gửi báo cáo về UBND huyện, Công an huyện về vụ vỡ hụi 11,7 tỉ đồng với 104 hụi viên. “Tôi báo cáo về huyện, theo dư luận từ phía người dân vụ vỡ hụi này có dấu hiệu lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Trách nhiệm của xã chỉ ghi nhận thông tin bước đầu, báo cáo về huyện, còn kết luận ra sao là do phía công an mà cụ thể là công an huyện”, ông Đức nói.
PV tiếp tục đặt vấn đề với ông Đức, về thông tin người dân phản ánh: “Công chức Tư pháp xã đề nghị hụi viên làm đơn khởi kiện bà Hà, để xã tập hợp đơn chuyển giùm xuống tòa án… Thông tin trên có đúng không?”. Ông Đức giải thích: “Từ tham mưu của cán bộ Tư pháp xã, UBND xã có cử cán bộ xuống tòa trao đổi, nhận mẫu đơn về hướng dẫn cho bà con làm. Vì nếu để mọi người (rất đông hụi viên) tự đi xuống tòa, tội nghiệp cho bà con đi lại khó khăn vất vả. Nên xã sẽ đứng ra tập hợp đơn kiện gửi giúp cho bà con…”.
Theo phản ánh của một số người dân, những ngày qua, bà Lê Minh Lệ Thủy, công chức Tư pháp của xã Quới Thành liên tục hối thúc tất cả hụi viên làm đơn khởi kiện theo mẫu mà bà có sẵn để bà nộp xuống TAND huyện. Bà Thủy phát cho các hụi viên mẫu đơn đã đánh máy sẵn: tên vợ chồng chủ hụi, nơi cư trú, năm bắt đầu làm hụi, ngày vỡ hụi…
Nhiều hụi viên xác nhận, bà Thủy gọi điện thoại từ số máy cá nhân của bà (thậm chí nhắn tin), bảo mọi người vô xã lấy đơn kèm giấy xác nhận nợ của bà Hà để làm đơn khởi kiện. Chị Đặng Thị Hằng bức xúc: “Tui vô xã lấy giấy tờ liên quan đến vụ hụi giùm chị ruột của tui. Tui không đồng ý lấy mẫu đơn khởi kiện bà Thủy đưa”.
Đoạn ghi âm cuộc trao đổi qua điện thoại với bà Thủy, PV hỏi: “Ai đã đánh máy một số thông tin vô đơn khởi kiện giùm hụi viên?”, bà Thủy lại nói khác với nội dung bà đã phản hồi đến báo chí. Bà nói: “Ông Tòng (Chánh án) với thư ký tòa (Thúy) viết, chứ không phải tui viết”.
Và sau khi báo điện tử Một Thế Giới đăng tải sự việc, bà Thủy có thư phản hồi, cho rằng bà không hối thúc hụi viên gửi đơn kiện. Đơn khởi kiện bà mang từ tòa án về xã đưa cho hụi viên, bà không viết giùm. Đây là đơn mẫu do Chánh án TAND H.Châu Thành, chỉ đạo thư ký tòa viết giùm!
Nhưng chính thẩm phán Phan Thanh Tòng, Chánh án TAND H.Châu Thành (Bến Tre) khẳng định: “Ở tòa có mẫu đơn khởi kiện theo quy định. Tòa án không ai ở không đâu mà viết đơn giùm. Chúng tôi chỉ hướng dẫn cho cán bộ xã, nếu hộ dân muốn khởi kiện thì điền vô mẫu này…”.
Cũng chính ông Tòng, cho biết: “TAND huyện đã nhận được hơn 60 đơn khởi kiện của hụi viên tại xã Quới Thành. Phần nhiều do bà Thủy mang đến nộp cho tòa (trên 50 đơn), số còn lại cá nhân hụi viên tự đến gửi tại tòa. Nhưng hiện tại tòa vẫn chưa thụ lý vụ kiện này, vì chưa nhận được kết luận của Công an huyện. Khi nào phía công an có kết luận, không khởi tố vụ án hình sự “Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và gửi bằng văn bản thì tòa mới thụ lý!”.
Nếu truy danh sách hụi viên và gần 100 phần hụi “ma”, chủ hụi sẽ khó thoát truy cứu hình sự!
Luật sư Trương Văn Trọn, Đoàn Luật sư tỉnh Bến Tre, phân tích: “Theo quy định mới, nếu chứng minh được chủ hụi có lập hụi “ma”, cố ý lừa chiếm đoạt tiền của hụi viên là đủ yếu tố cấu thành tội phạm. Bà Hà không công khai được danh sách hụi viên và không cung cấp tên thật của những người được nhận tất cả các phần hụi này (số tiền hàng tỉ đồng - PV), bà này sẽ bị khởi tố là cái chắc”.
Dấu hiệu lừa đảo chiếm đoạt tài sản sẽ lộ ra, nếu công an làm rõ từ bà Trần Thị Phỉ (ảnh). Bà này bị bà Hà lừa bỏ ra trên 3 tỉ đồng mua 56 phần hụi và làm hụi viên của 20 phần hụi khác - Ảnh: Huy Phương
Ông Trương Việt Thắng, nguyên Chánh án TAND H.Châu Thành (Bến Tre), dẫn ra các yếu tố có thể khởi tố vụ án hình sự: “Nếu chủ hụi bỏ trốn khỏi nơi cư trú thì cơ quan điều tra khởi tố là lẽ đương nhiên. Cần làm rõ chủ hụi có làm hụi “ma” không? Có kiểu nào khác lừa hụi viên hay không? Mặc dù chủ hụi không trốn khỏi nơi cư trú, nhưng rơi vào các hành vi vừa nêu đều có thể bị khởi tố.
Nếu thật sự chủ hụi ngay thẳng, không có yếu tố gian dối lừa đảo, phải chứng minh một dây hụi có bao nhiêu người gồm: A, B, C… Khi tòa tiến hành tố tụng, sẽ làm rõ. Nếu chủ hụi không chứng minh được sự trong sạch, phát hiện có dấu hiệu lừa đảo thì tòa sẽ chuyển hồ sơ sang công an. Riêng việc khởi kiện bị giật hụi, thì tự cá nhân người dân phải làm đơn khởi kiện, tự nộp xuống tòa”.
Thực chất, qua vụ tuyên bố vỡ hụi của bà Lương Thu Hà, nạn nhân không dừng lại ở con số 104 người (gần 12 tỉ đồng). Hiện vẫn còn có một số cá nhân cho bà Hà vay nợ lấy lãi, không đến trình báo tại UBND xã. Nhiều hụi viên đề nghị Cơ quan điều tra Công an H.Châu Thành, cần điều tra làm rõ hành vi huy động vốn có dấu hiệu lừa đảo của bà Hà. Bà Hà đã thừa nhận với hụi viên, trong mỗi dây hụi bà đều có mượn tên hụi viên, “hốt” rất nhiều phần hụi để trang trải…
Bà Trần Thị Phỉ (người bị bà Hà giật số tiền hơn 3 tỉ đồng tiền vốn (vô hụi và mua hụi), kể: “Bà Hà đã nhìn nhận với tui, có mượn tên của nhiều hụi viên để “hốt” lấy tiền. Cụ thể mỗi lần khui hụi bà Hà đều bỏ thăm ra, nói “hốt” giùm người thân (em, cháu), không ai ngờ kết cục lại như vậy! 56 phần hụi tui bỏ tiền ra mua, bà Hà cũng nói đưa cho em, đưa cho cháu, nhưng không nêu rõ tên, địa chỉ và tui không hề được giáp mặt ai”.
Đơn khởi kiện (đánh máy sẵn thông tin về vợ chồng chủ hụi), cán bộ Tư pháp xã phát kèm giấy thỏa thuận xác nhận nợ, để người dân khởi kiện bà Hà - Ảnh: Huy Phương
Người dân đề nghị công an phải buộc bà Hà cung cấp đủ tất cả danh sách hụi viên của 27 dây hụi. Nếu xác minh và đối chất với hụi viên, hụi “ma” sẽ lộ ra. Vì bà Hà không hề đưa cho ai danh sách hụi viên của tất cả những dây hụi do bà đứng tên làm chủ. Chỉ riêng 56 phần hụi bà Phỉ bỏ ra tiền tỉ để mua, nếu bà Hà không minh bạch được những ai người đã nhận được số tiền này, cũng đủ để khởi tố bà Hà về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Thông tin mới nhất PV ghi nhận được từ người có trách nhiệm tại UBND xã Quới Thành, chứng tỏ vụ vỡ hụi này đã được vợ chồng bà Hà, ông Hải sắp xếp tính toán trước. Hiện thửa đất có ngôi nhà mặt tiền tại chợ xã và thửa đất đã xây dựng nhà kho cạnh bên, vợ chồng chủ hụi đã thế chấp vay vốn ngân hàng.
Còn lại 2 thửa đất diện tích hơn 1.000m2 trồng cây lâu năm (ông Hải đứng tên), có trưng ra bản gốc giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng chưa giao giấy cho xã. Riêng thửa thổ mộ của gia đình (ông Hải đứng tên) thì khó có thể phát mãi được.
Như vậy, nếu tất cả hụi viên kéo nhau khởi kiện ra tòa, liệu mọi người có còn cơ hội đòi lại dù chỉ 5 - 10% số vốn chơi hụi bị bà Hà chiếm đoạt? Việc cán bộ xã đề nghị hụi viên làm đơn kiện ra tòa… để tòa xử, bán tài sản của vợ chồng chủ hụi trả nợ, có ý lừa dân, nhằm giúp cho cho chủ hụi không bị khởi tố, điều tra dấu hiệu vi phạm hình sự?
Thông báo của TAND huyện, đề nghị hụi viên bổ sung nội dung (làm lại đơn khởi kiện), hoàn toàn khác với mẫu đơn bà Thủy phát cho hụi viên - Ảnh Huy Phương
Vụ tuyên bố vỡ hụi của bà Hà, lộ rõ hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản, có nhiều dấu hiệu tương tự như chủ hụi Nguyễn Thị Kim Thoa, ngụ xã An Hóa, H.Châu Thành (Bến Tre), vừa bị tòa kết án 7 năm tù giam vào tháng 9.2019!
Đại tá Phạm Văn Toàn, Trưởng Công an H.Châu Thành, cho biết: “Đang yêu cầu bộ phận Tổng hợp kiểm tra thống kê lại, báo cáo rõ. Nếu đủ chứng cứ công an huyện sẽ khởi tố vụ án và chuyển hồ sơ về tỉnh, do số tiền quá lớn. Trường hợp không đủ chứng cứ, công an sẽ có văn bản chuyển sang tòa án, để tòa thụ lý, xét xử các vụ kiện dân sự”.
Tâm Phúc- Huy Phương