Thực tế, Bộ TT-TT trước đây đã tham mưu cho Chính phủ, ban hành những chính sách để xử lý tin nhắn rác, thư điện tử rác, cuộc gọi rác. Những chính sách này bước đầu đã tác động và giảm đáng kể, nhưng chưa thể xử lý dứt điểm tệ nạn này. Vì vậy, trong năm 2019 Bộ trưởng Bộ TT-TT Nguyễn Mạnh Hùng đã chỉ đạo quyết liệt việc xây dựng dự thảo nghị định mới trình Chính phủ thay thế hai nghị định 90/2008/NĐ-CP và 77/2012/NĐ-CP về chống thư rác.
Đến ngày 14.8, Chính phủ đã ban hành Nghị định thay thế số 91/2020/NĐ-CP về chống tin nhắn rác, thư điện tử rác, cuộc gọi rác. Theo ông Nguyễn Khắc Lịch - Phó cục trưởng Cục An toàn thông tin (Bộ TT-TT), nghị định này đã đưa ra định nghĩa mới và biện pháp mới để quyết tâm xử lý dứt điểm tình trạng này.
Đặc biệt, ông Lịch cho biết nghị định mới quy định các doanh nghiệp phải xây dựng, vận hành hệ thống kỹ thuật để chống, ngăn chặn tin nhắn rác, thư điện tử rác, cuộc gọi rác, áp dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và các giải pháp công nghệ tiên tiến để bảo vệ khách hàng.
Trong nghị định quy định rõ việc phải áp dụng công nghệ cao, hiện đại như xử lý dữ liệu lớn (bigdata), trí tuệ nhân tạo (AI) vào các hệ thống chặn, lọc tin nhắn rác, thư điện tử rác, cuộc gọi rác của các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ viễn thông, internet. Ông Lịch nhận định đây là một điểm rất mới so với cách quản lý truyền thống trước đây nhằm đạt hiệu quả cho việc xử lý hàng trăm triệu tin nhắn rác…
Ngoài tin nhắn rác và cuộc gọi rác, những vấn đề về thư điện tử rác cũng được đưa vào trong nghị định này. Bộ TT-TT sẽ xây dựng danh sách đen địa chỉ IP/dải IP (IP Blacklist) phát tán thư điện tử rác từ các nguồn thương mại và phi thương mại để làm cơ sở dữ liệu chung với mục đích cập nhật, chia sẻ đến các hệ thống máy chủ thư điện tử của các nhà cung cấp dịch vụ internet, tổ chức, nhằm hạn chế việc bị lạm dụng để phát tán thư điện tử rác từ các máy chủ mail.
Danh sách này sẽ giúp các hệ thống máy chủ thư điện tử tăng cường khả năng chặn lọc thư điện tử rác, hạn chế được các rủi ro từ thư điện tử rác gây ra.
Quy định mức phạt cụ thể
Kể từ ngày 1.10.2020, Nghị định 91/2020 của Thủ tướng Chính phủ về chống tin nhắn rác, thư điện tử rác, cuộc gọi rác sẽ chính thức có hiệu lực. Theo điều 32 của Nghị định, tổ chức, cá nhân có hành vi gọi điện thoại quảng cáo khi người sử dụng đã từ chối hoặc chưa đồng ý một cách rõ ràng sẽ bị xử lý với mức phạt từ 5-10 triệu đồng.
Nhà quảng cáo không được phép thực hiện nhiều hơn 1 cuộc gọi tới 1 số điện thoại trong vòng 24 giờ. Đơn vị này cũng không được phép gọi quảng cáo ngoài khoảng thời gian từ 8 giờ -17 giờ mà không có thỏa thuận với người sử dụng. Những trường hợp vi phạm các quy định trên sẽ phải nộp số tiền phạt trong khoảng từ 20 -30 triệu đồng.
Nhà quảng cáo sẽ bị phạt tiền từ 80 - 100 triệu đồng nếu gửi tin nhắn hoặc gọi điện quảng cáo tới các số điện thoại nằm trong danh sách không quảng cáo. Điều 33 của Nghị định 91/2020 cũng đã bổ sung các quy định cụ thể về việc cung cấp dịch vụ thư điện tử, tin nhắn, gọi điện thoại quảng cáo và dịch vụ nội dung qua tin nhắn. Tùy thuộc vào mức độ của từng hành vi, đơn vị vi phạm khi cung cấp dịch vụ quảng cáo qua tin nhắn, thư điện tử, cuộc gọi thoại sẽ bị xử phạt với số tiền từ 10 - 170 triệu đồng.
Thu Anh