Thủy điện là gì?
Theo Wikipedia, thủy điện là nguồn điện có được từ năng lượng nước. Đa số năng lượng thủy điện có được từ thế năng của nước được tích tại các đập nước làm quay một tuốc bin nước và máy phát điện. Kiểu ít được biết đến hơn là sử dụng năng lượng động lực của nước hay các nguồn nước không bị tích bằng các đập nước như năng lượng thuỷ triều. Thủy điện là nguồn năng lượng có thể hồi phục.
Các cư dân trong diện giải tỏa sẽ phải chuyển nơi ở phục vụ cho quá trình xây dựng đập thủy diện (Ảnh: Al Jazeera)
Những ảnh hưởng của thủy điện tới môi trường tự nhiên
Xây dựng đập thủy điện ảnh hưởng tới đời sống của con người
Trong quá trình xây dựng các hồ chứa lớn để sản xuất thủy điện, môi trường bị ảnh hưởng đáng kể theo nhiều nghĩa. Đầu tiên và đối với hầu hết cư dân sống trong phạm vi giải tỏa để lắp đặt các công trình thủy điện, việc xây dựng các đập này dẫn đến những người sống quanh khu vực phải di chuyển, thay đổi nơi ở.
Sức nước quá lớn hoặc mức nước thay đổi bất ngờ có thể ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường sống thủy sinh (Ảnh: Al Jazeera)
Các đập thủy điện ở dọc Đại Tâu Dương từng bị chỉ trích vì khiến sản lượng cá hồi giảm thiểu (Ảnh: Undark)
Ảnh hưởng đến đời sống thủy sinh của sinh vật trong phạm vi nhà máy thủy điện
Bên cạnh đó, đời sống thủy sinh cũng thay đổi đáng kể do sự phát triển của các hồ chứa này. Ví dụ đối với cac loài thủy sinh, môi trường sống của cá được thành lập bởi các yếu tố như vận tốc nước, mức nước và khả năng tiếp cận thức ăn. Do đó, việc xuất hiện đập thủy điện có thể làm vận tốc nước và mức nước thay đổi bất ngờ tuy thuộc vào điều tiết của con người, khiến các loài thủy sinh “trở tay không kịp”.
Thực tế cho thấy, nhiều nghiên cứu được đưa ra với ví dụ điển hình như các đập thủy điện ở Bắc Mỹ, dọc theo Thái Bình Dương và Đại Tây Dương khiến số lượng cá hồi giảm đáng kể. Nguyên nhân lý giải cho hiện tượng này là các đập thủy điện ngăn cản đương bơi ngược của cá hồi trong quá trình sinh sản, hơn nữa, khi cá hồi con muốn tiếp cận đại dương, chúng sẽ gặp muôn vàn khó khăn vì phải chui qua các tua bin nước.
Hạn hán là "tử địch" của dạng sản suất năng lượng điện dựa vào sức nước (Ảnh: zmescience.com)
Các nhà máy thủy điện có thể gặp trục trặc nếu hạn hán kéo dài
Mặc cho thủy điện là dạng sản xuất năng lượng bền vững và đáng tin cậy nhất vào thời điểm hiện tại, vẫn có những khó khăn nhất định đến từ thiên nhiên.
Do tính chất đặc thù sản xuất điện dựa trên sức nước, điều này yêu cần lượng nước chứa trong các đập phải đủ nhiều để vận hành các tua bin sản xuất điện. Vì vậy, nếu xuất hiện tình trạng hạn hán kéo dài, lượng mưa không đáng kể hoặc qua thấp so với tiêu chuẩn, các nhà máy thủy điện sẽ khó mà vận hành bình thường và đạt được công suất nhưu mong muốn.
-> Thủy điện mang lại lợi ích gì cho cuộc sống con người và môi trường?
Bên trong đập thủy điện Hoover Dam nổi tiếng nhất nước Mỹ (Theo TysonWestSSS)
=> Lũ lụt là gì, vì sao xuất hiện lũ lụt?