Tại Bắc Giang, mô hình điện mặt trời mái nhà đang được nhiều hộ gia đình quan tâm và triển khai, nhất là ở khu vực nông thôn và vùng có điều kiện nắng tốt quanh năm. Với chi phí đầu tư ban đầu ngày càng hợp lý, cùng các chính sách khuyến khích từ địa phương, người dân dần nhận thấy hiệu quả thiết thực từ việc sử dụng năng lượng sạch.
Hệ thống điện mặt trời không chỉ giúp giảm đáng kể hóa đơn tiền điện hàng tháng mà còn góp phần đảm bảo an ninh năng lượng trong bối cảnh nhu cầu sử dụng điện ngày càng tăng. Một số hộ đã chủ động đầu tư hệ thống để phục vụ sinh hoạt, sản xuất và bảo quản nông sản.
Việc lắp đặt, vận hành đơn giản, thời gian hoàn vốn ngắn cũng là yếu tố thúc đẩy mô hình này lan rộng. Bên cạnh đó, ngành điện và chính quyền cơ sở đang tích cực tuyên truyền, hỗ trợ kỹ thuật, kết nối với các đơn vị cung ứng uy tín để người dân yên tâm đầu tư. Đây được xem là giải pháp bền vững, góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển năng lượng tái tạo tại Bắc Giang trong thời gian tới.
Tính đến tháng 5/2025, toàn tỉnh có 602 khách hàng sử dụng điện mặt trời mái nhà với tổng công suất gần 15 MWp, sản lượng điện phát lên lưới lũy kế 5 tháng đầu năm hơn 2,6 triệu kWh với số tiền trước thuế hơn 5 tỷ đồng.
Hiện nay, hoạt động nhân rộng các mô hình điện mái nhà được tỉnh Bắc Giang tiếp tục đẩy mạnh, nhất là trong bối cảnh hệ thống điện quốc gia chịu sức ép ngày càng gia tăng, đặc biệt vào mùa khô và các đợt cao điểm nắng nóng thì giải pháp phân tán nguồn điện từ mô hình điện mặt trời mái nhà đang được xem là "chìa khóa" để chia sẻ gánh nặng với lưới điện truyền thống và thúc đẩy phát triển năng lượng xanh.
Nhiều doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Giang đã tiên phong lắp đặt hệ thống điện mặt trời.
Tại tỉnh Bắc Giang, với tốc độ phát triển công nghiệp nhanh, nhu cầu sử dụng điện liên tục tăng cao, điện mặt trời mái nhà khẳng định được vai trò trong việc bảo đảm an ninh năng lượng tại chỗ. Một số doanh nghiệp tại Bắc Giang đang trở thành hình mẫu trong việc ứng dụng điện mặt trời mái nhà để vừa tối ưu chi phí, vừa khẳng định cam kết phát triển bền vững.
Với nhiều điều kiện thuận lợi, nhiều doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Giang đã mạnh dạn đầu tư, tiên phong lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà với công suất lắp đặt 1.615,68 kWp từ năm 2020.
Song song với khối doanh nghiệp, nhiều hộ gia đình đã mạnh dạn đầu tư hệ thống điện mặt trời có tích hợp bộ lưu trữ năng lượng (BESS – Battery Energy Storage System). Đây là xu hướng thông minh, giúp tối ưu hóa việc sử dụng điện, bảo đảm an toàn ngay cả khi mất điện lưới. Theo chia sẻ của hộ gia đình tại thị xã Việt Yên, gia đình đã lắp đặt hệ thống 49,68 kWp với BESS dung lượng 51,2 kWh giúp duy trì điện sinh hoạt ổn định kể cả khi lưới điện gián đoạn, đồng thời hệ thống điện mặt trời mái nhà còn có lợi ích chống nóng cho tòa nhà rất hiệu quả.
Tại TP. Bắc Giang, một số hộ dân khác cũng khai thác hiệu quả hệ thống 18 kWp kèm BESS 16,1 kWh giúp giảm thiểu chi phí điện, tối ưu hóa hiệu suất sử dụng và giảm phụ thuộc điện lưới.
Việc nhân rộng mô hình điện mặt trời mái nhà tại các hộ gia đình ở Bắc Giang bước đầu đã mang lại những hiệu quả rõ rệt cả về kinh tế, môi trường lẫn nhận thức cộng đồng. Trước hết, hiệu quả dễ thấy nhất là giúp người dân giảm chi phí tiền điện mỗi tháng, đặc biệt đối với các hộ sản xuất kinh doanh nhỏ hoặc sử dụng thiết bị điện công suất lớn như máy bơm nước, máy sấy nông sản. Chỉ sau vài năm đầu tư, nhiều hộ gia đình đã hoàn vốn và bắt đầu hưởng lợi từ lượng điện tự sản xuất. Ngoài ra, mô hình này giúp người dân chủ động hơn trong việc sử dụng điện, không phụ thuộc hoàn toàn vào lưới điện quốc gia, nhất là vào mùa cao điểm nắng nóng.
Sử dụng điện mặt trời mái nhà giúp người dân chủ động nguồn điện sinh hoạt, sản xuất.
Về mặt môi trường, việc sử dụng năng lượng mặt trời một nguồn tài nguyên sạch và tái tạo đã góp phần giảm phát thải khí nhà kính, giảm áp lực lên hệ thống điện quốc gia và bảo vệ môi trường sống. Mô hình này cũng tạo ra hình ảnh mới về một nông thôn hiện đại, ứng dụng công nghệ trong sản xuất và sinh hoạt, phù hợp với định hướng phát triển xanh của tỉnh.
Mặt khác, đó là nâng cao nhận thức cộng đồng về tiết kiệm năng lượng và chuyển đổi sang sử dụng năng lượng tái tạo. Qua các hoạt động tuyên truyền, tập huấn kỹ thuật và hỗ trợ lắp đặt, người dân dần thay đổi thói quen tiêu dùng điện, quan tâm hơn đến các giải pháp năng lượng bền vững. Từ chỗ còn dè dặt, nhiều hộ đã mạnh dạn đầu tư hệ thống điện mặt trời phù hợp với nhu cầu, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm, lan tỏa tinh thần chủ động tới cộng đồng.
Đáng chú ý, tại Nghị định 58/2025/NĐ-CP ngày 03/3/2025 của Chính phủ Quy định chi tiết một số điều của Luật Điện lực về phát triển điện năng lượng tái tạo, điện năng lượng mới, tạo hành lang pháp lý rõ ràng, khuyến khích mô hình tự sản tự tiêu có phát điện dư lên lưới. Cùng đó, Công ty Điện lực Bắc Giang đã triển khai đồng bộ các giải pháp hỗ trợ kỹ thuật, hướng dẫn thủ tục đấu nối, giám sát an toàn và truyền thông rộng rãi nhằm lan tỏa nhận thức về lợi ích điện mặt trời mái nhà.
Với định hướng rõ ràng, chính sách khuyến khích phù hợp và sự vào cuộc của các cấp chính quyền, Bắc Giang đang tạo ra bước chuyển biến tích cực trong việc phát triển năng lượng tái tạo tại hộ gia đình. Mô hình điện mặt trời mái nhà không chỉ mang lại lợi ích thiết thực cho người dân mà còn đóng góp vào mục tiêu đảm bảo an ninh năng lượng, phát triển kinh tế xanh và thực hiện cam kết giảm phát thải của địa phương trong thời gian tới.
Quỳnh Chi