Nâng cao nhận thức và trách nhiệm bảo vệ môi trường tại Đồng Tháp

Xuyên suốt trong quá trình phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao nhận thức và trách nhiệm bảo vệ môi trường được tỉnh Đồng Tháp xác định là nhiệm vụ quan trọng. Trước những tác động ngày càng rõ nét của biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và suy giảm tài nguyên thiên nhiên, địa phương đã tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nhằm thay đổi nhận thức và hành vi của người dân.

Nhiều hoạt động thiết thực được triển khai như xây dựng mô hình khu dân cư xanh – sạch – đẹp, phong trào phân loại rác tại nguồn, giảm thiểu rác thải nhựa, bảo vệ nguồn nước và cảnh quan sinh thái. Cụ thể, công tác tuyên truyền được đặc biệt chú trọng với hàng trăm cuộc phổ biến hướng dẫn phân loại rác tại nguồn; hàng nghìn hội viên, đoàn viên và hộ dân được tập huấn thu gom, xử lý bao bì thuốc bảo vệ thực vật, phụ phẩm nông nghiệp và rác sinh hoạt. Những phong trào như “Nhà sạch – Đường sạch – Đồng ruộng sạch”, “Đoạn đường 3 sạch”, “Dòng sông không rác”, “Biến bãi rác thành vườn hoa”… đã góp phần lan tỏa thói quen sống xanh, thay đổi hành vi của người dân nông thôn.

Bên cạnh đó, thông qua sự vào cuộc của các cấp chính quyền, tổ chức đoàn thể và cộng đồng dân cư, ý thức bảo vệ môi trường từng bước được nâng lên, gắn với trách nhiệm cụ thể của từng cá nhân, hộ gia đình và doanh nghiệp.

Việc lồng ghép nội dung bảo vệ môi trường vào các phong trào thi đua, chương trình xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh đã góp phần tạo chuyển biến tích cực, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững, hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế và bảo vệ môi trường sống.

Tỉnh Đồng Tháp xác định bảo vệ môi trường là yếu tố quan trọng trong phát triển kinh tế, xã hội. (Ảnh: VNN). 

Đáng chú ý, thực hiện Chỉ thị số 20/CT-TTg ngày 12-7-2025 của Thủ tướng Chính phủ về một số nhiệm vụ cấp bách, quyết liệt ngăn chặn, giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường, UBND tỉnh Đồng Tháp xây dựng kế hoạch triển khai trên địa bàn mang lại nhiều kết quả đáng ghi nhận.

Theo đó, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 125/KH-UBND, tập trung triển khai 5 nhiệm vụ trọng tâm, từ tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác bảo vệ môi trường; nâng cao nhận thức, hành động về bảo vệ môi trường; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về môi trường.

Cùng với đó, chú trọng công tác phòng ngừa, kiểm soát và khắc phục các nguồn gây ô nhiễm; đẩy mạnh triển khai các chính sách kinh tế và đa dạng nguồn lực bảo vệ môi trường. Các sở, ban, ngành và địa phương đã chủ động xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện nghiêm túc, bước đầu tạo chuyển biến tích cực.

Trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, UBND tỉnh đã ban hành nhiều quyết định, kế hoạch, văn bản chỉ đạo liên quan đến thủ tục hành chính, phát triển công nghiệp môi trường và xử lý những đối tượng gây ô nhiễm môi trường. Đặc biệt, việc rà soát, tháo gỡ “điểm nghẽn” trong thực thi chính sách môi trường được chú trọng nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý.

Công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường được triển khai sâu rộng, với nhiều hình thức phong phú. Phong trào “Tháng bảy không nhựa sử dụng một lần” được phát động trên toàn tỉnh, góp phần chuyển biến từ nhận thức đến hành động trong cán bộ, công chức và người dân.

Các cơ quan tuyên truyền của địa phương đã thực hiện hàng trăm tin, bài, phóng sự, sản phẩm số phản ánh tình hình vi phạm môi trường và các giải pháp xử lý; lực lượng Công an tăng cường tuyên truyền, vận động Nhân dân tham gia tố giác tội phạm liên quan đến môi trường.

Về quản lý nhà nước, Đồng Tháp đã ban hành quy định định mức kinh tế - kỹ thuật trong thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt; đẩy mạnh phân loại rác tại nguồn, tái sử dụng, tái chế rác vô cơ, rác hữu cơ, phụ phẩm nông nghiệp. Từ đầu năm 2025 đến nay, tỉnh phê duyệt 15 báo cáo đánh giá tác động môi trường và cấp 66 giấy phép môi trường cho các dự án, cơ sở sản xuất, kinh doanh; đồng thời, hạn chế tiếp nhận các dự án có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường.

Nhờ được tuyên truyền hiệu quả, nông dân trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp có ý thức hơn trong thu gom rác thải, thuốc bảo vệ thực vật sau khi sử dụng. (Ảnh: VEA). 

Công tác phòng ngừa, kiểm soát ô nhiễm được tăng cường với sự vào cuộc quyết liệt của lực lượng Công an và các ngành chức năng. Toàn tỉnh rà soát, lập danh sách 155 cơ sở, khu vực có nguy cơ gây ô nhiễm; tăng cường tuần tra, kiểm soát trên đường bộ và đường thủy; vận hành hiệu quả hệ thống camera giám sát phục vụ phát hiện, xử lý vi phạm về môi trường.

Đặc biệt, Đồng Tháp chú trọng triển khai các chính sách kinh tế, huy động nguồn lực cho bảo vệ môi trường. Đến nay, 37/44 cơ sở đã lắp đặt hệ thống quan trắc chất thải tự động, liên tục và truyền số liệu trực tiếp. Tỉnh cũng từng bước triển khai các kế hoạch chuyển đổi năng lượng xanh trong lĩnh vực giao thông vận tải, hướng đến sử dụng xe buýt điện trong giai đoạn tới.

Trong thời gian tới, Đồng Tháp tiếp tục triển khai quyết liệt Chỉ thị số 20/CT-TTg, xác định rõ trách nhiệm người đứng đầu; đẩy mạnh phong trào “Toàn dân chung tay bảo vệ môi trường”; kiện toàn hệ thống quản lý môi trường các cấp; tăng cường phòng ngừa, kiểm soát ô nhiễm và hoàn thiện các chính sách, giải pháp nhằm nâng cao chất lượng môi trường sống, hướng đến phát triển bền vững.

Việc nâng cao nhận thức và trách nhiệm bảo vệ môi trường tại Đồng Tháp không chỉ là yêu cầu trước mắt mà còn mang ý nghĩa lâu dài đối với sự phát triển bền vững của địa phương. Khi nhận thức được nâng cao, người dân sẽ chủ động thay đổi hành vi, từ những việc làm nhỏ như giữ gìn vệ sinh môi trường, tiết kiệm tài nguyên đến tham gia các hoạt động cộng đồng bảo vệ thiên nhiên.

Tuy nhiên, để đạt hiệu quả bền vững, công tác này cần được thực hiện thường xuyên, liên tục, với nội dung và hình thức tuyên truyền phù hợp từng nhóm đối tượng. Đồng thời, cần tăng cường vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên, sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền, đoàn thể và doanh nghiệp trong thực hiện các giải pháp bảo vệ môi trường.

Việc gắn trách nhiệm bảo vệ môi trường với lợi ích thiết thực của người dân sẽ tạo động lực thúc đẩy sự tham gia tự giác của toàn xã hội. Về lâu dài, khi ý thức và trách nhiệm được hình thành vững chắc, Đồng Tháp sẽ xây dựng được môi trường sống xanh, sạch, an toàn, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, thu hút đầu tư và bảo đảm phát triển kinh tế – xã hội theo hướng bền vững.

Thu Thuỷ