Khi mang thai ở tuần thứ 22, chị Tr. đã được các bác sĩ Bệnh viện Từ Dũ phát hiện thai nhi bị dị tật bẩm sinh “chuyển vị đại động mạch”. Sau đó, chị Tr. đã đến đăng ký siêu âm tim thai và tham vấn tim thai tại Bệnh viện Nhi Đồng 1. Tại đây, các bác sĩ đã tham vấn đầy đủ giúp thai phụ hiểu rõ các bất thường ở tim của cháu bé trong bụng và lộ trình phải làm sau sinh cho bé.
Bác sĩ Đỗ Cẩm Giang - Khoa tim mạch, Bệnh viện Nhi đồng 1 chia sẻ: “Chúng tôi đã thường xuyên trò chuyện, tin nhắn trong suốt quá trình thai kỳ, giúp thai phụ vững tin. Tinh thần thai phụ và gia đình vững vàng, đặt niềm tin vào ê kíp tiền sản Từ Dũ và khoa Tim mạch, Bệnh viện Nhi đồng 1. Khi gần cuối thai kỳ, bé được kiểm tra kỹ tim thai lần nữa và viết giấy nhận về Bệnh viện Nhi Đồng 1 sau sinh, kèm hướng dẫn xử trí sau sinh cho bé với tiên lượng phải truyền thuốc và làm thông tim mở vách liên nhĩ trước khi phẫu thuật triệt để”.
Ngày 6.8, chị Tr. đã hạ sinh cháu bé tại Bệnh viện Từ Dũ với trọng lượng 3.170 gr. Sau sinh bé tím dần, gia đình sản phụ và bác sĩ ở đây đã báo cho các bác sĩ Bệnh viện Nhi Đồng 1. Bé được chuyển ngay đến Bệnh viện Nhi đồng 1. Tại đây, các bác sĩ khoa cấp cứu lập tức hỗ trợ hô hấp (đặt nội khí quản, thở máy), bác sĩ khoa tim mạch siêu âm tim, đánh giá cấu trúc giải phẫu và truyền thuốc duy trì ống động mạch. Tuy nhiên, sau đó bé ngày càng tím, sốc, toan chuyển hóa và nhận thấy máu đỏ không thể trộn đủ ở tầng nhĩ.
Bác sĩ Giang cho biết, các bác sĩ quyết định làm thông tim mở vách liên nhĩ cấp cứu, nhưng không may vách liên nhĩ rất dày và khả năng chỉ mở được một phần. Dù vậy cũng đủ để bé vượt qua cơn nguy kịch ổn định dần sau 8 giờ hồi sức tích cực.
Sau khi bé tạm ổn, các bác sĩ dùng thuốc vận mạch cao để đảm bảo nhịp tim cho bé ổn định, kéo dài thời gian điều trị, giúp bé tăng thêm trọng lượng để thực hiện ca mổ thuận lợi hơn. Tuy nhiên, nhịp tim của bé vẫn rất nhanh, việc kéo dài thời gian điều trị gần như không thể, vì nguy cơ bé rơi vào tình trạng sốc tim lần thứ 2.
“Cả ê kíp hội chẩn (gồm hồi sức, gây mê, nội tim mạch, ngoại tim mạch) tại giường của cháu bé và thống nhất mổ ngay. Lúc này gần 20 y bác sĩ đã được huy động, có nhiều bác sĩ đã hủy các cuộc làm việc được lên lịch trước để lao vào cứu bé. Cuộc mổ kéo dài từ 14 giờ ngày 8.8 đến 22 giờ cùng ngày, ê kíp phẫu thuật đã xử lý triệt để chuyển 2 đại động mạch của quả tim về vị trí bình thường”, bác sĩ Giang chia sẻ.
“Sau hơn 10 ngày nằm ở phòng hồi sức, đến chiều nay (20.8) bé ổn định và chuyển lên khoa tim mạch, chuẩn bị xuất viện”, bác sĩ Giang cho biết.
Theo các chuyên gia tim mạch, chuyển vị đại động mạch là bệnh lý 2 gốc động mạch nối ngược bên nhau, bình thường động mạch phổi nối với thất phải đưa máu đen từ thất phải lên phổi để lấy oxy, giúp máu đen biến thành máu đỏ, máu đỏ về tim trái và qua động mạch chủ nuôi cơ thể. Vì 2 đại động mạch này hoán đổi vị trí của nhau nên sau sanh khi bé tự thở, nguồn oxy do máu mẹ cung cấp bị cắt, toàn thân của bé sẽ tím vì được nuôi bằng máu đen.
Đây là bệnh tim bẩm sinh cần phối hợp sản nhi, can thiệp trong thời kỳ sơ sinh, truyền thuốc ngay sau sinh để mở ống động mạch, thông tim mở vách liên nhĩ, mổ tim chuyển 2 đại động mạch về vị trí bình thường.
Hồ Quang