Dịch tả trên toàn cầu đang trở nên phức tạp
Theo ông Võ Hải Sơn, Phó Cục trưởng Cục Phòng bệnh, Bộ Y tế, thông tin từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết, tính từ đầu năm 2025 đến ngày 29/8, tổ chức này đã theo dõi 409.222 ca mắc bệnh (4.738 ca tử vong) được báo cáo tại 31 quốc gia, trong đó ghi nhận 6/31 quốc gia báo cáo tỷ lệ tử vong trên 1%.
Tuy số ca mắc giảm 20% so với cùng kỳ năm ngoái, nhưng số ca tử vong tăng 46%. WHO đánh giá tình hình dịch tả toàn cầu đang trở nên phức tạp, với các đợt bùng phát xảy ra ở 31 quốc gia với tỷ lệ tử vong tăng cao và được đánh giá là "do quy mô, mức độ nghiêm trọng và tính chất liên kết của các đợt bùng phát này, nguy cơ lây lan thêm trong và giữa các quốc gia là rất cao".
Năm 2025, khu vực Đông Địa Trung Hải ghi nhận số ca mắc bệnh tả cao nhất (230.991 ca với 6 quốc gia), tiếp theo là khu vực châu Phi (172.750 ca với 23 quốc gia), khu vực Đông Nam Á (2.985 ca mắc bệnh tả với 5 quốc gia) và khu vực châu Mỹ (2.496 ca với 1 quốc gia). Số ca tử vong liên quan đến bệnh tả cao nhất ở khu vực châu Phi (3.763 ca tử vong, chiếm 2,2%), tiếp theo là khu vực Đông Địa Trung Hải (943 ca tử vong, chiếm 0,4%), khu vực châu Mỹ (31 ca tử vong, chiếm 1,2%), Khu vực Đông Nam Á (1 ca tử vong, chiếm 0,03%).
Bệnh tả đang bùng phát trở lại ở một số quốc gia, bao gồm một số quốc gia không báo cáo số ca bệnh đáng kể trong nhiều năm, như Chad và Cộng hòa Congo, trong khi các quốc gia khác, như Cộng hòa Dân chủ Congo, Nam Sudan và Sudan, đang trải qua các đợt bùng phát tiếp tục từ năm 2024, với sự mở rộng về mặt địa lý.
Ngày 26/8 vừa qua, Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh châu Phi và WHO đã khởi động Kế hoạch chuẩn bị và ứng phó khẩn cấp về bệnh tả tại châu Phi.
Ăn hải sản sống làm tăng nguy cơ mắc bệnh tả
Nguy cơ mắc bệnh tả tại Việt Nam
Tại Việt Nam, Bộ Y tế cho biết, trong 12 năm gần đây, nước ta chưa ghi nhận trường hợp mắc bệnh tả.
Hiện nay, khu vực châu Âu và Tây Thái Bình Dương chưa ghi nhận bất kỳ đợt bùng phát nào, chủ yếu các nước ghi nhận ở khu vực Đông Địa Trung Hải và khu vực châu Phi. Tuy nhiên, Bộ Y tế cảnh báo, không loại trừ nguy cơ bệnh tả xâm nhập Việt Nam do sự giao lưu thương mại, du lịch rộng mở của nước ta với các nước trên thế giới và có thể lây lan ra cộng đồng.
Tả là một bệnh truyền nhiễm có các triệu chứng chính là tiêu chảy, mất nước và rối loạn điện giải cấp tính, có thể gây thành dịch lớn với tỷ lệ tử vong cao. Tác nhân gây bệnh tả là vi khuẩn tả Vibrio cholerae, nhóm huyết thanh O1 và O139, gồm 2 tuýp sinh học: tuýp cổ điển (Classica) và tuýp E1 Tor. Mỗi tuýp sinh học lại gồm 3 tuýp huyết thanh là Inaba, Ogawa và Hikojima. Ở Việt Nam chủ yếu gặp 2 tuýp huyết thanh là Inaba, Ogawa.
Bệnh tả lây theo đường tiêu hóa, chủ yếu qua ăn, uống. Vi khuẩn tả xâm nhập vào đường tiêu hóa của người lành từ nước uống và thức ăn có nhiễm vi khuẩn tả, đặc biệt là thức ăn có nguồn gốc thủy hải sản.
Cục Phòng bệnh cho biết, khoảng 75% người nhiễm vi khuẩn tả không có biểu hiện triệu chứng bệnh, tuy nhiên họ vẫn đào thải vi khuẩn ra môi trường trong vòng 7 - 14 ngày. Trong số những người có biểu hiện triệu chứng, 80% là thể nhẹ và vừa, 20% có biểu hiện mất nước nặng.
Vi khuẩn tả có thể tồn tại lâu ở vùng nước lợ nơi cửa sông hay ven biển. Trong nước, vi khuẩn tả sống ký sinh chủ yếu ở các loài động, thực vật thủy sinh phù du như rong, tảo, đặc biệt ở các động vật giáp xác như tôm, cua, sò, ốc, hến…
Hiện, Bộ Y tế đã chủ động liên hệ với WHO để cập nhật, trao đổi thông tin về tình hình dịch bệnh trên toàn cầu, đánh giá nguy cơ mắc bệnh tả tại Việt Nam. Đòng thời, theo dõi chặt chẽ và cập nhật thông tin hàng ngày diễn biến tình hình dịch bệnh, báo cáo kịp thời Chính phủ khi có tình huống bất thường xảy ra; điều chỉnh các biện pháp phòng chống dịch kịp thời.
Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng trước khi chế biến thức ăn, trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh để phòng bệnh tả
Các biện pháp khuyến cáo người dân phòng bệnh tả
Để chủ động và tăng cường công tác phòng chống bệnh tả trong thời gian tới, ngoài các giải pháp từ ngành Y tế, Bộ Y tế cũng đề nghị Sở Y tế các tỉnh, thành phố tăng cường giám sát dịch ngay tại cửa khẩu, tại các cơ sở y tế và cộng đồng nhằm phát hiện sớm ca bệnh nghi ngờ, đặc biệt tại những khu vực có người trở về từ vùng có dịch. Khi phát hiện trường hợp nghi ngờ, cần tiến hành lấy mẫu bệnh phẩm để chẩn đoán xác định kịp thời.
Chỉ đạo các cơ sở khám, chữa bệnh tổ chức tốt việc thu dung điều trị bệnh nhân; rà soát, chuẩn bị nhân lực, thuốc, vật tư, trang thiết bị và hóa chất phòng chống dịch, đảm bảo khả năng ứng phó kịp thời khi dịch xảy ra....
Đối với người dân, Bộ Y tế khuyến cáo cần thực hiện tốt vệ sinh cá nhân như rửa tay thường xuyên bằng xà phòng trước khi chế biến thức ăn, trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh; vệ sinh môi trường, thu gom rác, diệt ruồi; thực hiện ăn chín, uống sôi; bảo vệ nguồn nước, dùng nước sạch...
Khi có dấu hiệu bất thường về sức khỏe (như nôn và tiêu chảy với số lượng lớn dẫn đến mất nước và điện giải trầm trọng, gây sốc nặng …) đến ngay cơ sở y tế để được khám và tư vấn điều trị; không tự ý điều trị tại nhà.
Riêng người trở về từ các quốc gia, khu vực đang có sự gia tăng dịch bệnh tả, cần chủ động theo dõi sức khỏe trong 5 ngày. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường về sức khỏe như trên cũng cần đến ngay cơ sở y tế để được khám, tư vấn và điều trị kịp thời.
Hiền Minh
Nguồn baochinhphu.vn
Link bài gốchttps://baochinhphu.vn/benh-ta-tren-the-gioi-dang-phuc-tap-nguoi-dan-can-chu-dong-lam-gi-102250907164921239.htm