Các địa phương phía Đông tỉnh Đắk Lắk trải qua đợt mưa lũ lịch sử vào giữa tháng 11 với thiệt hại nặng nề về người và tài sản. Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đắk Lắk, mưa lũ làm hơn 49.000 ha các loại cây trồng bị thiệt hại; trên 15.600 gia súc, hơn 940.000 con gia cầm bị lũ cuốn trôi; 99.200 lồng nuôi thủy sản bị thiệt hại… Có 92 công trình kênh mương, hồ đập bị hư hỏng.
Nhằm nhanh chóng ổn định sản xuất, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh triển khai Kế hoạch về công tác thú y và khôi phục sản xuất chăn nuôi sau mưa lũ. Theo Chi cục Chăn nuôi và Thú ý Đắk Lắk, ưu tiên hàng đầu là kiểm soát dịch bệnh, đặc biệt là các bệnh truyền nhiễm có nguy cơ bùng phát cao sau lũ. Công tác thú y được tập trung vào việc thu gom và tiêu hủy xác động vật chết để ngăn mầm bệnh phát tán và gây ô nhiễm môi trường. Xác động vật phải được cho vào bao, buộc chặt hoặc sử dụng tấm nilon hoặc vật liệu chống thấm để lót phương tiện vận chuyển trước khi đưa đến địa điểm chôn.
Hố chôn cần được chọn nơi cách nhà dân, giếng nước, khu chuồng nuôi tối thiểu 30m. Sau khi đào, rải một lớp vôi bột xuống đáy hố theo tỷ lệ khoảng 1 kg vôi/m2, cho bao chứa xuống hố, phun thuốc sát trùng hoặc rắc vôi bột lên trên bề mặt, lấp đất và nện chặt, đảm bảo lớp đất phủ dày ít nhất 1m và cao hơn mặt đất để tránh sụt lún. Tiếp đó, phun sát trùng khu vực chôn lấp để hoàn tất quá trình tiêu hủy.
Công tác vệ sinh chuồng trại cần được đẩy mạnh triển khai. Người dân cần vệ sinh dụng cụ, thiết bị chăn nuôi bằng biện pháp cơ học như thu gom phân, rác, rửa sạch bùn đất trước khi phun hóa chất sát trùng. Khử trùng phải thực hiện hằng ngày trong tuần đầu sau lũ và duy trì ít nhất một lần mỗi tuần cho đến khi tái đàn.
Các địa phương đặc biệt chú trọng đến kiểm soát dịch bệnh khi tái đàn vật nuôi.
Trong quá trình chăm sóc và nuôi dưỡng đàn vật nuôi sau mưa lũ, khu vực chăn nuôi, máng ăn, máng uống phải được vệ sinh, khử trùng thường xuyên theo quy trình 6 bước, bắt đầu từ vệ sinh khô, làm ẩm và phun chất tẩy rửa, rửa bằng máy phun áp lực cao, để khô, phun dung dịch khử trùng rồi để khô lần nữa. Vật nuôi cần được phân loại, cách ly con già yếu, non hoặc có dấu hiệu bệnh để theo dõi và điều trị, đồng thời bổ sung dinh dưỡng.
Cần đảm bảo cung cấp rơm khô, cỏ tươi sạch cho gia súc và cám viên chất lượng tốt cho gia cầm/lợn, tuyệt đối không cho ăn những loại thức ăn bị mốc, kém chất lượng. Nước uống sạch đã xử lý, bổ sung điện giải, vitamin C, nhóm B, men tiêu hóa là cần thiết để giảm stress và hỗ trợ chuyển hóa.
Chi cục Chăn nuôi và Thú ý Đắk Lắk cho hiết, nhu cầu giống phục vụ tái đàn được xác định là: 20.000 con lợn giống, 10.000 con bò giống và 1 triệu con gia cầm, thủy cầm giống. Tuy nhiên, việc tái đàn chỉ được thực hiện khi chuồng trại và môi trường chăn nuôi đã được vệ sinh, tiêu độc khử trùng kỹ lưỡng và để trống chuồng ít nhất 15-30 ngày sau mưa lũ.
Người chăn nuôi cần lựa chọn con giống có nguồn gốc rõ ràng, được cung cấp bởi cơ sở uy tín, có giấy chứng nhận kiểm dịch, đã tiêm phòng đầy đủ vắc xin. Con giống mới nhập cần được nuôi cách ly ít nhất 21 ngày và thả nuôi thử nghiệm 10 - 20% công suất chuồng để theo dõi. Nếu có dấu hiệu bệnh, phải báo ngay cho cán bộ thú y xã,phường, nghiêm cấm tự ý bán chạy hay vứt xác ra môi trường. Sau tái đàn, cần bổ sung Vitamin C, B-Complex, chất điện giải vào thức ăn, nước uống trong 7-10 ngày đầu, thực hiện tiêm phòng bổ sung và duy trì chế độ vệ sinh tiêu độc định kỳ 1-2 lần mỗi tuần.
Tỉnh Đắk Lắk đang khẩn trương khôi phục hệ thống kênh mương và các công trình thủy lợi sau mưa lũ, đảm bảo phục vụ tưới tiêu cho vụ Đông Xuân 2025 - 2026. UBND tỉnh đã giao Ban Quản lý các dự án đầu tư xây dựng khu vực phía đông tỉnh khẩn trương khắc phục hư hỏng công trình kênh chính Nam và kênh chính Bắc thuộc hệ thống thủy nông Đông Cam.
Công ty Thủy nông Đồng Cam khắc phục, sửa chữa các hạng mục công trình, kênh mương các cấp thuộc đơn vị quản lý để sớm hoàn thành, đảm bảo cấp nước tưới cho vụ đông xuân tới. Các nhà thầu đã tiếp cận, mở đường thi công, phát dọn mặt bằng và tiến hành đắp đất khẩn cấp. Mục tiêu đề ra là cuối tháng 12 phải thông kênh tạm thời để đưa nước về vùng đồng bằng, sau đó sẽ tiến hành gia cố bền vững.../.
Thu Hồng