Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Môi trường Sơn La, toàn tỉnh phát sinh hơn 10.000 tấn rác/năm. Trên địa bàn tỉnh có 1.419 điểm tập kết, 2.612 xe hoặc thùng gom rác đẩy tay (dung tích 400-500 lít), cùng 13 khu xử lý chất thải rắn. Đảm bảo việc thu gom, tỉnh đã ban hành quy định quản lý chất thải rắn sinh hoạt, quy định tuyến đường và thời gian hoạt động của các phương tiện thu gom.
Những năm trở lại đây, nhiều hộ dân trên địa bàn phường Tô Hiệu đẩy mạnh triển khai công tác thu gom, phân loại rác tại nguồn. Từ năm 2023 đến nay, bà Nguyễn Thị Hoài và nhiều hội viên Chi hội Phụ nữ tổ 7, phường Tô Hiệu đã thực hiện phân loại rác ngay tại nhà. Bà Hoài chia sẻ: Chúng tôi phân loại riêng các hộp nhựa, lon bia, nước ngọt, giấy vụn, bìa cát tông, để đến cuối tuần nộp cho Câu lạc bộ thu gom phế liệu gây quỹ ủng hộ phụ nữ nghèo của tổ. Còn các loại rác khác bỏ vào thùng rác và hằng ngày mang ra cổng theo giờ quy định để công nhân thu gom.
Công tác thu gom, phân loại rác thải được người dân trên địa bàn phường 7 đẩy mạnh triển khai.
Theo UBND phường Tô Hiệu, phường đã xây dựng chương trình, kế hoạch duy trì và mở rộng mô hình. Trong quý IV năm 2025, phường sẽ nhân rộng ra các tổ còn lại, đồng thời, phối hợp với đơn vị thu gom vận chuyển rác sau phân loại và tăng cường tuyên truyền, xử lý vi phạm.
Lan tỏa các hoạt động bảo vệ môi trường, Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Tà Hộc phối hợp với UBND xã và các đoàn thể tổ chức tập huấn, tuyên truyền về phân loại rác thải, giữ gìn vệ sinh môi trường, thu hút đông đảo cán bộ, hội viên, nhân dân tham gia. Ngoài ra, Hội hỗ trợ thùng đựng rác cho các hộ, duy trì mô hình phân loại rác hữu cơ và vô cơ tại các bản. Qua đó, góp phần giảm thiểu rác thải ra môi trường, hình thành thói quen sống xanh trong mỗi gia đình hội viên.
Hội Liên hiệp Phụ nữ xã thường xuyên mở lớp tập huấn, hướng dẫn hội viên phân loại rác tại hộ gia đình, tận dụng rác hữu cơ ủ thành phân vi sinh, vừa bảo vệ môi trường, vừa tăng năng suất cây trồng. Trước đây, nhiều hộ còn quen đổ rác bừa bãi. Từ khi được tập huấn, nhiều gia đình đã biết phân loại, bỏ rác đúng nơi quy định, tận dụng rác hữu cơ ủ làm phân bón cho ngô, rau.
Công tác bảo vệ môi trường được Hội Phụ nữ các địa phương đẩy mạnh triển khai (Ảnh minh họa).
Để tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác phân loại rác tại nguồn, tháng 9/2025 UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 183/KH-UBND với mục tiêu đến hết năm 2025 tất cả các phường, xã ban hành chương trình, kế hoạch, đề án, dự án phân loại, thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH) đảm bảo quy định đồng thời phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương.
Xây dựng, bổ sung các tài liệu tuyên truyền về phân loại CTRSH tại nguồn (sổ tay, tờ gấp, tờ rơi, clip, hướng dẫn kỹ thuật hoặc các hình thức khác phù hợp); rà soát kiện toàn hoặc bổ sung đội ngũ tuyên truyền viên cấp xã để tuyên truyền việc phân loại CTRSH tại nguồn đến các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân và cộng đồng dân cư trên địa bàn.
Đến năm 2026, cải tạo, nâng cấp mạng lưới thu gom, vận chuyển CTRSH từ cấp tỉnh đến cấp xã đáp ứng các yêu cầu theo quy định và đảm bảo thu gom, vận chuyển các loại CTRSH sau khi được phân loại. Phấn đấu triển khai đồng bộ việc phân loại chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn toàn tỉnh, trong đó: 100% các tổ chức, cá nhân trên địa bàn tỉnh được trang bị kiến thức về phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn. Tỷ lệ CTRSH được phân loại tại nguồn tại các khu vực trước đây được công nhận khu vực đô thị đạt tỷ lệ 90%.
Từ năm 2026 và các năm tiếp theo: Tiếp tục duy trì và triển khai hiệu quả kế hoạch phân loại CTRSH trên địa bàn toàn tỉnh. Rà soát, bổ sung quy hoạch và đầu tư xây dựng các điểm tập kết, trạm trung chuyển CTRSH trên địa bàn đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật về bảo vệ môi trường và các quy chuẩn tiêu chuẩn khác có liên quan;
Để triển khai hiệu quả, tỉnh Sơn La yêu cầu các sở, ngành, địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức về phân loại CTRSH tại nguồn. Rà soát, quy hoạch, bố trí và đưa vào hoạt động các điểm tập kết, trạm trung chuyển CTRSH đáp ứng yêu cầu kỹ thuật theo quy định; Chỉ đạo các đơn vị thu gom, vận chuyển CTRSH để xác định địa điểm, thời gian, tần suất, tuyến thu gom và lộ trình di chuyển của phương tiện vận chuyển để đảm bảo công tác thu gom CTRSH sau khi phân loại được đồng bộ, hiệu quả, tiết kiệm và phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương.
Đầu tư, nâng cấp các trang thiết bị và phương tiện thu gom, vận chuyển CTRSH đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật theo quy định, đồng thời tăng cường thêm nhân lực để đáp ứng nhu cầu thu gom, vận chuyển CTRSH được kịp thời, không để tồn đọng gây ảnh hưởng đến mỹ quan và ô nhiễm môi trường. Đầu tư cải tiến trang thiết bị, công nghệ xử lý CTRSH, ưu tiên các công nghệ tiên tiến, hiện đại, tăng cường tái chế và thu hồi năng lượng từ CTRSH, hạn chế đến mức thấp nhất việc chôn lấp trực tiếp CTRSH.
Tại khu vực công cộng, điểm tập trung dân cư, trên các tuyến đường: Bố trí các thùng rác sinh hoạt có phân biệt màu có nắp đậy kín để đảm bảo không phát tán mùi. Trên thân thùng được in hình ảnh, ký hiệu hướng dẫn phân loại. Các thiết bị lưu chứa CTRSH phải có kích cỡ phù hợp với thời gian lưu giữ, đảm bảo môi trường và mỹ quan đô thị.
Đối với các địa phương có đủ điều kiện về hạ tầng thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt: Chất thải rắn sau phân loại được thu gom, vận chuyển về cơ sở xử lý CTRSH để xử lý/tái chế theo tính chất của từng loại chất thải sau phân loại
Đối với các địa phương còn lại chưa có điều kiện về hạ tầng thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt: Khuyên khích tận dụng tối đa chất thải thực phẩm làm thức ăn chăn nuôi, làm phân hữu cơ cải tạo đất; chất thải có khả năng tái sử dụng, tái chế được chuyển giao cho tổ chức, cá nhân tái sử dụng, tái chế; đối với các loại CTRSH còn lại được thu gom, vận chuyển về khu xử lý CTRSH tập trung của địa phương để xử lý.../.
Ngọc Lan