Tỉnh Đồng Tháp đã triển khai các biện pháp khẩn cấp để ứng phó và khắc phục hậu quả nhằm ngăn chặn, hạn chế mức thấp nhất thiệt hại do sạt lở gây ra. Ngành chức năng và chính quyền địa phương tổ chức xử lý khẩn cấp đoạn bị sạt lở, sụp lún nghiêm trọng và các khu vực lân cận bị ảnh hưởng, cắm biển báo, khoanh vùng khu vực nguy hiểm.
Mặt khác, tiếp tục theo dõi sát diễn biến sạt lở, sụp lún, triển khai ngay các giải pháp, phương án hỗ trợ doanh nghiệp, người dân di dời tài sản, vật dụng khi phát hiện nguy cơ sạt lở, đảm bảo tuyệt đối an toàn tính mạng và hạn chế tối đa thiệt hại tài sản của nhà nước, doanh nghiệp và người dân.
Đặc biệt, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Tháp đã tham mưu, đề xuất cho Ủy ban nhân dân tỉnh cho chủ trương xử lý các điểm sạt lở với kinh phí để xuất khắc phục khoảng 157,889 tỷ đồng. Theo thống kê khảo sát của Sở Nông nghiệp và Môi trường Đồng Tháp ở 29 xã, phường có xảy ra sạt lở, sụt lún, từ đầu năm đến nay, xảy ra với 100 vị trí với tổng chiều dài khoảng 14.965 mét.
Trong số đó, có 68 vị trí sạt lở đã đề xuất phương án cùng kinh phí xử lý, 2 vị trí không đề xuất (do có phương án xử lý khác) và 30 vị trí sạt lở chưa đề xuất phương án/kinh phí xử lý sạt lở). Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Tháp cho biết, qua các báo cáo khoa học và thực tiễn đã xác định các nguyên nhân cơ bản dẫn đến xói lở bờ biển, bờ sông. Đối với sạt lở sông Tiền, sông Hậu, nguyên nhân sạt lở chủ yếu trên địa bàn tỉnh là do động lực dòng chảy tác động vào lòng dẫn có cấu tạo nền địa chất mềm yếu gây ra sạt lở.
Sạt lở tại Đồng Tháp gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới đời sống người dân. (Ảnh: TD).
Sạt lở thường diễn ra ở những khu vực các cù lao và nơi dòng sông phân nhánh, khu vực nhập lưu của các nhánh sông, đoạn sông có luồng lạch không ổn định, nơi dòng sông hẹp, thắt cổ chai. Ngoài ra, còn do các hoạt động của con người như nuôi trồng thủy sản dọc theo bãi bồi ven sông không theo quy hoạch hoặc không theo hướng dẫn của các ngành chức năng. Đối với sạt lở ở các kênh, rạch nội đồng do mật độ sông, rạch dày đặc với nhiều đoạn sông cong, nhiều ngã ba, ngã tư là những vị trí dễ bị sạt lở do dòng chảy vào bờ lâu ngày tạo hàm ếch kết hợp thủy triều xuống thấp kèm theo những đợt mưa to đầu mùa và phương tiện thủy lưu thông qua lại gây ra sạt lở.
Các tuyến đê bao, bờ bao kết hợp đường giao thông nông thôn tăng nhanh, thường nằm cặp theo các tuyến kênh, rạch không đảm bảo lưu không. Khi đầu tư nâng cấp các tuyến đê bao kết hợp làm đường giao thông hầu hết các địa phương thực hiện giải pháp thi công đào lòng bơm cát từ đó phá vỡ kết cấu đất đồng thời mật độ phương tiện lưu thông nhiều là nguyên nhân gây lún sụp mặt đường và gây sạt lở.
Bên cạnh đó, tình trạng xây dựng nhiều nhà ở, công trình hạ tầng quá gần bờ sông như đê, đường giao thông, bãi vật liệu xây dựng…, hoặc các công trình lấn chiếm lòng sông, kênh, rạch làm co hẹp, chuyển hướng dòng chảy, từ đó làm gia tăng nguy cơ sạt lở bờ… Ngay sau khi xảy ra sạt lở, Ủy ban nhân dân xã, phường của tỉnh Đồng Tháp đã chỉ đạo Phòng kinh tế hạ tầng & đô thị phối hợp với trưởng ấp và các đơn vị liên quan tiến hành khảo sát thực tế vị trí sạt lở cấm biển cảnh báo sạt lở; đồng thời chỉ đạo các ngành liên quan gia cố tạm thời nhằm hạn chế tình trạng sạt lở tiếp tục lấn sâu vào bên trong.
Cụ thể như tại xã Hội Cư, tỉnh Đồng Tháp, tình hình sạt lở bờ sông diễn biến rất phức tạp, đặc biệt là trên tuyến kênh 28, có đoạn sạt lờ dài khoảng 100 mét. Lãnh đạo Ủy ban nhân dân xã Hội Cư, tỉnh Đồng Tháp, cho biết, địa phương đã gia cố tạm thời các điểm sạt lờ để tránh triều cường dâng để tránh ảnh hưởng đến diện tích vườn cây ăn trái của bà con, đồng thời kiến nghị Ủy ban nhân dân tỉnh hỗ trợ cho địa phương khắc phục tình trạng sạt lở trên địa bàn.
Trước mắt, địa phương đã tổ chức rào chắn, cảnh báo người dân không qua lại điểm sạt lở mà chuyển sang lưu thông theo các tuyến đường khác an toàn trong khi chờ tỉnh phân bổ nguồn kinh phí xử lý một cách rốt ráo, đồng bộ, triệt để. Qua khảo sát thực tế, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã tổng hợp và phân loại, từ đó đưa ra các giải pháp khắc phục trước mắt và lâu dài đối với tình trạng sạt lở, sụp lún trên địa bàn tỉnh.
Đối với các điểm sạt lở, sụp lún bờ sông ảnh hưởng đến giao thông đi lại của người dân và bờ bao, đê bao sản xuất nông nghiệp, Ủy ban nhân dân cấp xã đã đề xuất phương án/kinh phí xử lý khắc phục sạt lở.
Sở Nông nghiệp và Môi trường đề xuất giao giao Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực các vị trí sạt lở trên các tuyến kênh lớn và vừa thành 26 danh mục công trình (46 vị trí sạt lở), với chiều dài khắc phục khoảng 3.650 m, ước kinh phí khắc phục khoảng 105,096 tỉ đồng. Đồng thời, giao Ủy ban nhân dân xã, phường khắc phục khoảng 22 vị trí xảy lở trên các tuyến kênh nội đồng với chiều dài khắc phục khoảng 7.277 mét, ước kinh phí khắc phục khoảng 32,248 tỉ đồng.
Đồng Tháp đầu tư gần 160 tỷ đồng để xử lý, khắc phục kịp thời điểm sạt lở. (Ảnh: TN).
Đối với 6 danh mục công trình (6 vị trí sạt lở, sụp lún) khắc phục sạt lở tại các sông lớn, có diễn biến sạt lở phức tạp, có quy mô lớn, Sở Nông nghiệp và Môi trường đề xuất bố trí từ nguồn vốn đầu tư công giai đoạn 2026-2030. Các Ủy ban nhân dân xã, phường được đề nghị chủ trì, phối hợp Ban Quản lý dự án khu vực và các đơn vị có liên quan khảo sát, đề xuất phương án xử lý khắc phục sạt lở phù hợp thực tế, đảm bảo hiệu quả, tiết kiệm trình Sở Tài chính tổng hợp, tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh bố trí danh mục và kinh phí khắc phục. Đối với 24 điểm sạt lở, sụp lún bờ sông ảnh hưởng đến giao thông đi lại của người dân và bờ bao, đê bao bảo vệ sản xuất nông nghiệp, chưa đề xuất phương án/kinh phí xử lý khắc phục sạt lở, Sở Nông nghiệp và Môi trường đề nghị Ủy ban nhân dân cấp xã chủ trì, phối hợp Ban Quản lý dự án khu vực và các đơn vị có liên quan khảo sát, đề xuất phương án xử lý khắc phục sạt lở phù hợp.
Trước đó, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh văn bản chỉ đạo tại công văn số 1961/SNN&MT-CCTL ngày 19/8/2025, đồng thời cũng đang dự thảo Quyết định Quy định phân cấp quản lý, khai thác, bảo vệ và phạm vi vùng phụ cận công trình thủy lợi, đê điều trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp.
Ngoài ra, UBND tỉnh Đồng Tháp còn ban hành Kế hoạch số 296/KH-UBND về Phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn trên địa bàn giai đoạn 2021-2025. Cụ thể mục tiêu đến hết 2025 đó là nâng cao khả năng chống chịu của cơ sở hạ tầng, công trình phòng, chống thiên tai, nhất là bờ bao, đê bao, đảm bảo an toàn và thích ứng với các tác động mới của thiên tai. Chủ động trong dự báo, cảnh báo, phòng, chống lũ, sạt lở đất tại những khu vực dân cư tập trung và trọng điểm về kinh tế xã hội; 100% các khu vực thường xuyên bị ngập sâu và sạt lở đất được lắp đặt các thiết bị cảnh báo.../.
Nguyễn Thanh