Diễn biến các đợt nắng nóng gay gắt trong tháng 5

Từ nay đến cuối tháng 5 còn 2 đợt nắng nóng

Ông Hoàng Đức Cường, Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Khí tượng thủy văn, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, từ 12-31/5, Bắc Bộ, các tỉnh miền Trung khả năng xuất hiện 2 đợt nắng nóng và nắng nóng gay gắt trên diện rộng, tập trung vào khoảng nửa cuối tháng 5/2024. Nhiệt độ cao nhất ở Đông Bắc Bộ 35-38 độ C, Tây Bắc Bộ 36-39 độ C. Trung Bộ nhiệt độ cao nhất phổ biến 36-39 độ C, trong đó, vùng núi phía Tây 39-41 độ C, có nơi trên 42 độ C.

Ngoài ra, giai đoạn từ 12-16/5, Bắc Bộ, các tỉnh Bắc Trung Bộ có thể xuất hiện một đợt mưa, có nơi mưa to và dông mạnh, nguy cơ xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh.

Tây Nguyên và Nam Bộ từ 11-16/5 có thể xuất hiện 1 đợt nắng nóng với nhiệt độ cao nhất 35-38 độ C, ít mưa. Nửa cuối tháng 5/2024, Tây Nguyên và Nam Bộ mưa chuyển mùa, nắng nóng sẽ giảm dần. "Mưa chuyển mùa cũng có nguy cơ cao xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh", ông Cường nhấn mạnh.

Từ nay đến hết tháng 5 còn 2 đợt nắng nóng đặc biệt gay gắt với nền nhiệt cao.

Từ tháng 6/2024, nắng nóng gia tăng về cường độ và mở rộng dần sang các nơi khác ở Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ và Trung Trung Bộ. Nắng nóng và nắng nóng gay gắt khả năng xuất hiện nhiều hơn trung bình nhiều năm trong tháng 7-8/2024, đề phòng xảy ra nắng nóng đặc biệt gay gắt. Nắng nóng xu hướng giảm dần từ nửa cuối tháng 8 ở Bắc Bộ và từ tháng 9 ở Trung Bộ.

Hiện tượng nắng nóng và nắng nóng gay gắt có khả năng xuất hiện nhiều hơn so với trung bình nhiều năm trong tháng 7-8, đề phòng xảy ra nắng nóng đặc biệt gay gắt. Nắng nóng có xu hướng giảm dần từ nửa cuối tháng 8 ở Bắc Bộ và từ tháng 9 ở Trung Bộ. Ông Cường lưu ý, do nắng nóng xuất hiện nhiều nên khu vực Trung Bộ khả năng khô hạn kéo dài trong thời kỳ từ tháng 5-8, tập trung tại các tỉnh từ Quảng Trị đến Bình Thuận.

Nhiệt độ trung bình 4 tháng đầu năm 2024 tại các khu vực trên cả nước đều cao hơn so với trung bình nhiều năm từ 0,5-1,5 độ C. Riêng trong tháng 4/2024 tại khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ nhiệt độ cao hơn từ 3,1-3,6 độ C, 110/186 trạm quan trắc trên cả nước đã ghi nhận giá trị nhiệt độ cao nhất ngày vượt giá trị lịch sử. Tại Đông Hà, Quảng Trị ghi nhận nhiệt độ cao lên tới 44 độ C trong ngày 28/4/2024. Đây là mức nhiệt cao nhất từ năm 1976 đến nay tại Quảng Trị.

Dự báo từ nay đến tháng 8/2024, nền nhiệt trung bình trên cả nước sẽ cao hơn so với trung bình các năm trước từ 0,5 độ đến 1,5 độ. Có khả năng xuất hiện nhiều đợt nắng nóng hơn, gay gắt hơn, phân bố nắng nóng sẽ tập trung nhiều tại khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ.

Mưa lớn, bão, ngập lụt dấu hiệu tương tự năm 2020

Theo nhận định tình hình thiên tai và dự báo của Trung tâm Dự báo khí tượng Thủy văn Quốc gia, từ tháng 7-9/2024, hiện tượng ENSO có khả năng chuyển sang trạng thái La Nina. Cơ quan khí tượng cũng dự báo, có khoảng 11-13 cơn bão, áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông và 5-7 cơn ảnh hưởng đến đất liền. Hoạt động của bão và áp thấp nhiệt đới có khả năng sẽ tập trung vào nửa cuối mùa bão (từ tháng 9-11). Trên phạm vi cả nước có tiếp tục xảy ra các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như: dông, lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh từ nay cho tới cuối năm 2024.

Diễn biến mưa lớn từ nay đến cuối năm, ở Bắc Bộ là tháng 7-9, ở Trung Bộ tháng 9-11. Mưa lớn cục bộ với cường suất lớn từ 50-100mm trong 3-6 giờ có khả năng xuất hiện nhiều trong thời gian tới, đề phòng gây sạt lở và lũ quét ở vùng núi, ngập úng đô thị. "Đặc biệt, cảnh báo kịch bản La Nina tác động vào nửa cuối năm 2024 có thể xuất hiện các đợt mưa tập trung nhiều trong các tháng cuối năm 2024 tại khu vực Trung Bộ", ông Hoàng Đức Cường nhấn mạnh.

Ông Nguyễn Văn Hưởng, Trưởng phòng Dự báo Khí hậu, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, húng ta đang chịu tác động của hiện tượng El Nino. Về mặt hoàn lưu khí quyển khi xuất hiện El Nino thường tạo ra dòng giáng, hạn chế đối lưu ở khu vực El Nino ảnh hưởng nên dẫn đến tình trạng ít mưa trên khu vực. Dòng giáng này được thể hiện bằng việc lưỡi áp cao cận nhiệt đới trên độ cao 3.000-5.000m hoạt động mạnh. Tây Nguyên và Nam bộ nằm trong lưỡi áp cao cận nhiệt đới này khiến trời ít mây, nắng nóng sớm và gay gắt.

Dự báo, khoảng nửa cuối tháng 5/2024, lưỡi áp cao cận nhiệt đới này rút ra ngoài, gió mùa Tây Nam xuất hiện, lúc đó ở Tây Nguyên và Nam bộ dần chuyển sang mùa mưa, nắng nóng sẽ giảm dần.

Năm 2024 trải qua 4 tháng đầu năm với các đợt thiên tai nghiêm trọng như: rét đậm, rét hại tại khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ; hạn hán, xâm nhập mặn, sạt lở, sụt lún đất và ngập lụt do triều cường xảy ra tại đồng bằng sông Cửu Long (nghiêm trọng nhất tại khu vực Cà Mau); hạn hán khu vực Tây Nguyên; mưa lớn, dông lốc, sét, mưa đá ở khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ (mưa đá, dông lốc liên tiếp xảy ra tại 19 tỉnh Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ); nắng nóng vượt lịch sử tại 110/186 trạm quan trắc trên cả nước; động đất tại các tỉnh, thành phố: Hòa Bình, Lai Châu, Tuyên Quang, Hà Nội, Kon Tum; gió mạnh, sóng lớn trên biển…

Trước nhận định trên, Bộ Tài nguyên và Môi trường chỉ đạo các đơn vị trực thuộc theo dõi chặt chẽ tình hình thời tiết, thủy văn, hải văn trên phạm vi cả nước; ứng dụng công nghệ mới nhằm chi tiết hóa và truyền tải các thông tin dự báo; duy trì và phát triển các hình thức truyền tải bản tin dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn tới người dùng,...