Chuyên gia tổng kết những điểm bất thường của bão số 3 (Yagi)

Đường đi của bão số 3 (Yagi)

Bão số 3 (Yagi) có nhiều điểm bất thường

Theo Giám đốc Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia Mai Văn Khiêm, bão số 3 là cơn bão mạnh nhất trong vòng 30 năm qua trên khu vực Biển Đông. Đây cũng là cơn bão có cường độ tăng rất nhanh, chỉ trong 24 giờ cường độ bão tăng 8 cấp và duy trì cấp siêu bão trong thời gian dài, khi đổ bộ vào phía Đông của đảo Hải Nam (Trung Quốc) vẫn còn giữ cường độ siêu bão.

Đáng chú ý, mức độ giảm cấp trên đường đi của bão không theo quy luật thông thường. Bão khiến TP Hải Phòng, Quảng Ninh, Thái Bình phải cảnh báo cấp độ rủi ro thiên tai cấp 4, tức là gần cấp thảm họa. Tỉnh Yên Bái, Lào Cai phải cảnh báo cấp độ rủi ro thiên tai tới cấp 3 đối với lũ quét, sạt lở đất, tức là cấp cao nhất.

Cụ thể, thông thường khi đi qua đảo Hải Nam (Trung Quốc) vào vịnh Bắc Bộ, các cơn bão thường yếu đi nhanh, nhưng với bão số 3 cường độ không giảm nhanh, khi áp sát bờ biển Quảng Ninh - Hải Phòng vẫn giữ cường độ cấp 12-13. Ngoài ra, thời gian lưu bão trên đất liền kéo dài (12 giờ).

Bão số 3 di chuyển sâu vào đất liền và suy yếu thành áp thấp nhiệt đới ở khu vực phía Tây Bắc bộ. Tuy nhiên, mưa lớn nhất do hoàn lưu bão số 3 chủ yếu ở phía Đông dãy núi Hoàng Liên Sơn dù không nằm trên đường đi của bão, không chịu tác động trực tiếp của gió bão. Hầu hết các cơn bão có quỹ đạo tương tự trước đây thường gây mưa lớn ở phía Tây dãy núi Hoàng Liên Sơn.

Mưa rất lớn trên diện rộng (gồm nhiều tỉnh) thuộc lưu vực sông Thao, sông Chảy, sông Lô, sông Gâm với cường suất cao (trên 200 mm/ngày), kéo dài nhiều ngày sau khi bão tan; trong đó, có những khu vực xuất hiện lượng mưa trên 200 mm chỉ trong vòng 2 giờ đồng hồ.

"Trong các phiên họp thảo luận trực tuyến của cán bộ Trung tâm dự báo KTTV Quốc gia với các chuyên gia quốc tế thuộc Trung tâm Dự báo bão khu vực của Nhật Bản và cơ quan Khí tượng Trung Quốc đều chung nhận định về đặc điểm bất thường của bão số 3 và mưa lớn do hoàn lưu bão gây ra ở Vịnh Bắc Bộ, vùng Trung du và miền núi phía Bắc và khu vực phía Nam Trung Quốc", Giám đốc Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia chia sẻ.

Giám đốc Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia Mai Văn Khiêm

Những kỷ lục về đỉnh lũ

Về lũ, ngập lụt, theo Giám đốc Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia, do mưa lớn, từ 8/9 nên mực nước trên nhiều sông, suối ở Bắc Bộ lên nhanh. Trong đó, mực nước trên sông Thao, sông Lô, sông Thương, sông Gâm, sông Thái Bình, vùng hạ lưu sông Hồng, sông Lục Nam, sông Hoàng Long... đều vượt báo động 3 (BĐ3), một số sông vượt BĐ3 từ 3-4m.

"Đặc biệt, lũ trên sông Thao tại Lào Cai, Yên Bái đã vượt đỉnh lũ lịch sử tồn tại 53 năm. Đỉnh lũ tại Yên Bái lên mức 35,73m vào 16h ngày 10/9, trên mức BĐ3 3,73m và vượt mức lũ lịch sử năm 1968 là 1,31m. Mực nước đỉnh lũ tại trạm Lào Cai 86,97m trên báo động (BĐ3) 3,47m; tại Bảo Hà 61,95m, trên BĐ3 là 4,95m, trên mức lũ lịch sử năm 2008 (60,93m) 1,02m; tại Yên Bái đã đạt đỉnh ở mức 35,73m, trên BĐ3: 3,73m, trên mức lũ lịch sử năm 1968 là 1,31m", ông Mai Văn Khiêm thông tin.

Tại Hà Nội, mực nước sông Hồng cũng ghi nhận cao nhất trong 20 năm. Các sông thuộc lưu vực sông Hồng, Thái Bình - hệ thống sông lớn nhất miền Bắc xảy ra lũ, ngập lụt trên quy mô rộng lớn với nhiều mức vượt ngưỡng cũng là điều hiếm thấy. Theo thống kê có 20/25 tỉnh, thành phía Bắc xảy ra tình trạng ngập lụt nghiêm trọng.

Về lũ quét, sạt lở đất: do mưa lớn nên sạt lở đất, lũ ống, lũ quét đã xảy ra ở nhiều địa phương gây thiệt hại rất nặng nề về người và tài sản. Một số khu vực đã xảy ra lũ quét, sạt lở đất nghiêm trọng, như tại các tỉnh Cao Bằng, Hòa Bình, Lào Cai, Yên Bái, Quảng Ninh... Đặc biệt, tại thôn Làng Nủ, xã Phúc Khánh, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai sạt lở đã gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về người. Nguyên nhân chính là do khu vực miền núi phía Bắc trong 3 tháng qua đã có mưa rất nhiều, cao hơn 40-60% so với trung bình nhiều năm.

Ở Lào Cai trong tháng 8 có đến 23/31 ngày mưa và ở Yên Bái là 21/31 ngày cũng là điều hiếm gặp. Hầu hết các khu vực, đất đã ngậm no nước, ở trạng thái bão hòa nên khi có đợt mưa rất lớn, kéo dài nhiều ngày với cường suất cao như vừa qua thì hiện tượng sạt lở đất đã xảy ra tại nhiều nơi. Lào Cai xảy ra lũ quét, mảng sạt lở quy mô lớn, Yên Bái có quy mô mảng sạt lở nhỏ hơn nhưng xảy ra ở nhiều nơi (riêng tại thành phố Yên Bái đã thống kê được trên 1.000 điểm sạt lở đất).

Biển Đông sẽ xuất hiện 1-2 cơn bão, cảnh báo mưa lũ dồn dập ở miền Trung

Dự báo về tình hình thời tiết thời gian tới, Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia cho biết, cơn bão Bebinca hoạt động ở Tây Bắc Thái Bình Dương, đổ bộ vào khu vực phía Đông Trung Quốc, không ảnh hưởng đến Việt Nam.

Trên Biển Đông đang tồn tại dải hội tụ nhiệt đới (rãnh áp thấp) kết hợp gió mùa Tây nam mạnh sẽ gây mưa cho khu vực Tây Nguyên, Nam Bộ đến hết ngày16/9, lượng mưa phổ biến 40-80mm, thời gian mưa tập trung vào chiều và đêm. Hình thái mưa này không ảnh hưởng lớn đến Bắc Bộ.

Dự báo thời tiết Bắc Bộ trong 7 ngày tới chủ yếu ít mưa, ngày nắng gián đoạn. Từ nay đến hết ngày 17/9, khu vực Bắc Bộ trong đó trọng tâm là các tỉnh Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Quảng Ninh và Hải Phòng có mưa vừa, lượng mưa phổ biến 10-30mm/ngày, cục bộ có mưa to trên 50mm/ngày.

Từ nay đến hết tháng 9 trên khu vực Biển Đông có khả năng xuất hiện 1-2 cơn bão (khả năng tập trung vào 10 ngày cuối tháng 9) và có thể ảnh hưởng đến khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ. Cảnh báo có nguy cơ cao xảy ra mưa lũ dồn dập ở Trung Bộ trong thời kỳ mưa lũ tháng 10-11/2024.