Sau khi sáp nhập địa giới hành chính, khối lượng rác thải rắn sinh hoạt phát sinh tại khu vực đô thị của Cần Thơ được thu gom, xử lý đạt trên 97%, tương đương khoảng 1.712 tấn/ngày. Trong đó, trên 50% lượng rác này được xử lý không chôn lấp. Cụ thể, xử lý bằng phương pháp đốt rác phát điện 689 tấn/ngày; đốt rác không thu hồi năng lượng 148 tấn/ngày; ủ làm phân compost khoảng 100 tấn/ngày.
Thời gian qua, công tác quản lý hoạt động thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải rắn sinh hoạt trên địa bàn thành phố đạt nhiều kết quả quan trọng. Việc đầu tư, nâng cấp hạ tầng thu gom và xử lý rác thải được thành phố quan tâm triển khai. Hiện nay, các trạm trung chuyển rác được quy hoạch lại, hạn chế tình trạng tập kết gần khu dân cư, trường học. Hệ thống phương tiện vận chuyển được bổ sung bảo đảm rác được đưa về nhà máy xử lý nhanh hơn, hạn chế ứ đọng.
Thành phố có bốn nhà máy xử lý rác sinh hoạt với nhiều công nghệ khác nhau. Trong đó, Nhà máy EB Cần Thơ có công suất xử lý khoảng 400 tấn/ngày với công nghệ đốt rác phát điện hiện đại, đóng vai trò quan trọng trong xử lý lượng rác phát sinh. Bên cạnh các nhà máy được đầu tư, những mô hình phân loại rác tại nguồn tại Cần Thơ đang được đẩy mạnh triển khai. Các chiến dịch tuyên truyền cộng đồng được tổ chức thường xuyên, nhằm nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của rác thải nhựa.
Tuy nhiên, tại một số địa phương đang gặp khó khăn trong việc thực hiện hợp đồng dịch vụ xử lý chất thải, thiếu quy hoạch điểm tập kết rác, chưa có định mức giá cụ thể cho dịch vụ thu gom và xử lý.
Trước thực trạng phát sinh nhiều khó khăn, vướng mắc trong công tác thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt tại các xã, phường trên địa bàn, UBND thành phố Cần Thơ đã ban hành Công văn số 1252/UBND-KT ngày 16/9/2025, chỉ đạo các Sở, ngành và địa phương liên quan khẩn trương triển khai các giải pháp đồng bộ nhằm nâng cao hiệu quả quản lý chất thải, bảo vệ môi trường đô thị.
Chủ tịch UBND thành phố đã giao Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với Sở Tài chính, Sở Xây dựng và các đơn vị liên quan thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm để giải quyết các khó khăn, vướng mắc trên.
Cụ thể, Sở Nông nghiệp và Môi trường được giao quản lý, giám sát việc thực hiện hợp đồng dịch vụ xử lý chất thải rắn sinh hoạt; đồng thời triển khai đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư cho các dự án xử lý chất thải theo đúng quy định. Bên cạnh đó, Sở này cũng có trách nhiệm xây dựng và tham mưu ban hành định giá tối đa, giá cụ thể đối với dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt, bảo đảm phù hợp với Luật Giá và các văn bản pháp luật liên quan.
Về quy hoạch hạ tầng, Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Sở Xây dựng tham mưu UBND thành phố phê duyệt quy hoạch trạm trung chuyển và điểm tập kết chất thải rắn sinh hoạt, đảm bảo đúng quy định và hiệu quả sử dụng đất đô thị.
Sở Tài chính được giao nhiệm vụ tham mưu bố trí kinh phí hằng năm phục vụ công tác kiểm tra, vệ sinh công cộng, thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt. Đồng thời, Sở này cũng rà soát, tham mưu việc sử dụng nguồn kinh phí để thực hiện các công trình khắc phục ô nhiễm tại các bãi rác trên địa bàn.
Các xã, phường được giao lập dự án kêu gọi đầu tư xây dựng trạm trung chuyển rác theo quy hoạch; trường hợp không có nhà đầu tư, địa phương sẽ lập dự án đề xuất đầu tư bằng vốn ngân sách.
Đối với công tác thu gom rác thải, thành phố yêu cầu các đơn vị cung ứng dịch vụ môi trường tăng cường nhân lực, phương tiện, đặc biệt là xe chuyên dụng đạt tiêu chuẩn môi trường, có thiết bị lưu chứa nước rỉ rác, thùng xe kín để tránh phát tán bụi, mùi, phù hợp với hệ thống giao thông nông thôn để mở rộng phạm vi thu gom rác thải rắn. Đồng thời, các đơn vị dịch vụ phải thu gom đúng giờ, đúng tuyến, sử dụng tín hiệu loa hoặc chuông để người dân giao rác, giảm rơi vãi, đặc biệt trong các dịp lễ, Tết, thời điểm khối lượng rác tăng cao.
Sở Nông nghiệp và Môi trường Cần Thơ tiếp tục giám sát chặt chẽ hoạt động tại các nhà máy điện rác, cơ sở đốt rác và bãi chôn lấp. Định kỳ kiểm tra công tác bảo vệ môi trường của các cơ sở, doanh nghiệp theo giấy phép môi trường đã được cấp. Đồng thời khuyến khích doanh nghiệp đầu tư công nghệ xử lý hiện đại, thu hồi năng lượng nhằm giảm khối lượng rác chôn lấp, góp phần bảo vệ môi trường. Phối hợp với Sở Xây dựng tham mưu UBND thành phố phê duyệt quy hoạch trạm trung chuyển và điểm tập kết chất thải rắn sinh hoạt, đảm bảo đúng quy định và hiệu quả sử dụng đất đô thị.
Thành phố Cần Thơ yêu cầu các sở ngành, UBND xã phường tập trung tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn hộ dân phân loại rác tại nguồn, bỏ rác đúng nơi quy định. Việc truyền thông rộng rãi này sẽ giúp các hộ dân quen dần với việc phân loại, tạo nền tảng cho mục tiêu dài hạn giảm chôn lấp, tăng tái chế, tái sử dụng, thu hồi năng lượng từ rác thải.
UBND thành phố cũng yêu cầu các địa phương chủ động rà soát, lựa chọn và bố trí điểm tập kết chất thải rắn sinh hoạt phù hợp với quy định của Luật Bảo vệ môi trường. Đồng thời, tổ chức công tác thu gom và xử lý chất thải quy mô cấp xã, đầu tư nâng cấp hệ thống thoát nước, xử lý nước thải và chất thải rắn khu vực nông thôn, theo dõi diễn biến chất lượng môi trường và xử lý các điểm ô nhiễm.