Trước thực trạng ô nhiễm môi trường ngày càng ảnh hưởng đến đời sống người dân, TP.HCM đang triển khai đồng bộ nhiều biện pháp nhằm kiểm soát và khắc phục triệt để các điểm ô nhiễm. Thành phố tập trung rà soát, kiểm tra các cơ sở sản xuất, khu công nghiệp, khu dân cư có nguy cơ xả thải cao; xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm quy định về môi trường.
Cùng với đó, các quận, huyện tăng cường giám sát hoạt động thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải, nhất là tại các khu vực ven kênh rạch, khu dân cư đông đúc. Nhiều dự án cải tạo, nạo vét kênh mương, nâng cấp hệ thống xử lý nước thải và trồng cây xanh được đẩy nhanh tiến độ.
Thành phố cũng chú trọng công tác tuyên truyền, nâng cao ý thức của người dân, doanh nghiệp trong việc giảm thiểu rác thải nhựa, sử dụng năng lượng sạch và bảo vệ môi trường sống.
Thông tin từ UBND TPHCM, trong những năm qua, công tác bảo vệ môi trường đã được lãnh đạo Đảng, Nhà nước rất quan tâm chỉ đạo, xác định là một trong ba trụ cột phát triển bền vững. Tuy nhiên, tình trạng ô nhiễm môi trường ở nhiều lĩnh vực, địa bàn chưa được kiểm soát hiệu quả, có nơi còn rất nghiêm trọng, tác động ảnh hưởng đến sức khỏe người dân, gây thiệt hại về kinh tế, làm suy giảm chất lượng cuộc sống và tiềm ẩn nguy cơ mất an ninh, trật tự xã hội trên địa bàn TP.
Nhiều kênh rạch của TP.HCM đang bị ô nhiễm nặng.
Trước tình trạng trên, UBND TP.HCM vừa ban hành Công văn số 2846/UBND-ĐT về việc khẩn trương triển khai thực hiện các biện pháp kiểm soát, khắc phục ô nhiễm môi trường trên địa bàn thành phố.
Theo đó, Chủ tịch UBND TP.HCM yêu cầu các Sở, ban, ngành, cơ quan, đơn vị liên quan và UBND các xã, phường, đặc khu tổ chức thực hiện nghiêm túc, đồng bộ Công văn số 1012/TTg-NN của Thủ tường Chính phủ và Thông báo số 490/TB-VPCP của Văn phòng Chính phủ, gắn liền với các nhiệm vụ, giải pháp, phân công cụ thể tại Kế hoạch số 87/KH-UBND của UBND TP.HCM, báo cáo kết quả thực hiện gửi về Sở Nông nghiệp và Môi trường theo đúng thời hạn.
Cùng với đó, UBND TP.HCM yêu cầu UBND các xã, phường, đặc khu thuộc TP.HCM phải rà soát, thống kê các nguồn thải, như: nước thải, khí thải, chất thải rắn theo các chỉ tiêu của Chương trình giảm ô nhiễm môi trường giai đoạn 2020 - 2030 theo hướng dẫn của Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.HCM, gửi về Sở Nông nghiệp và Môi trường trước ngày 20/10/2025.
Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.HCM được giao nghiên cứu, phối hợp với các sở, ban, ngành liên quan xây dựng Kế hoạch triển khai Chương trình giảm ô nhiễm môi trường giai đoạn 2020 - 2030 trên địa bàn TP.HCM cho giai đoạn 2026 - 2030;
Đồng thời xây dựng và tham mưu ban hành Kế hoạch hành động về khắc phục ô nhiễm và quản lý chất lượng môi trường không khí giai đoạn 2025 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 trên địa bàn thành phố; có lộ trình cụ thể, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước khi phê duyệt. Thời gian hoàn thành trong tháng 11/2025. Cùng với đó, Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.HCM khẩn trương nghiên cứu, xây dựng và trình cấp có thẩm quyền xem xét quyết định lộ trình cụ thể để triển khai các giải pháp kiểm soát ô nhiễm nguồn nước trên địa bàn.
Thời gian hoàn thành trong quý IV năm 2025; đầu tư xây dựng, hoàn thiện hệ thống quan trắc môi trường theo hướng thống nhất, tự động, hiện đại, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, đồng bộ, kết nối được về hệ thống quan trắc môi trường quốc gia do Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì. Thời gian hoàn thành trong quý III năm 2026. Sở Xây dựng TP.HCM được giao chủ trì, phối hợp tham mưu UBND Thành phố tập trung phát triển hạ tầng phục vụ giao thông sử dụng năng lượng sạch, chuyển đổi mạnh phương tiện giao thông công cộng sang sử dụng năng lượng sạch, thân thiện với môi trường;
Để hạn chế ô nhiễm, TP.HCM đã và đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp quan trọng. (Ảnh: NTM).
Triển khai đồng bộ các chính sách hỗ trợ cụ thể để tạo thuận lợi cho người dân thực hiện lộ trình chuyển đổi phương tiện giao thông sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang sử dụng năng lượng sạch, hạn chế ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động sản xuất kinh doanh và đời sống của người dân. Đồng thời, Sở Xây dựng TP.HCM phối hợp xây dựng Kế hoạch hành động về khắc phục ô nhiễm và quản lý chất lượng môi trường không khí giai đoạn 2025 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 trên địa bàn thành phố; đề xuất lộ trình cụ thể gửi về Sở Nông nghiệp và Môi trường;
Có giải pháp kiểm soát chặt chẽ khí thải, bụi và tiếng ồn từ các công trình, hoạt động xây dựng; quy định chặt chẽ về phương tiện, tuyến đường cho các hoạt động vận chuyển nguyên, vật liệu rời; quy định rõ trách nhiệm của chủ đầu tư. Thời gian thực hiện từ quý IV năm 2025. Ngoài ra, Sở Xây dựng TP.HCM phối hợp rà soát, quy hoạch các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, làng nghề phải đảm bảo không gian xanh trong công tác quy hoạch đô thị, khu công nghiệp theo quy định.
Còn Sở Công Thương TP.HCM chủ trì, phối hợp xây dựng đề án và chính sách hỗ trợ di dời các cơ sở công nghiệp không phù hợp quy hoạch ra khỏi khu vực nội thành, khu dân cư; đồng thời, triển khai các giải pháp nhằm thúc đẩy chuyển đổi xanh trong lĩnh vực công nghiệp trên địa bàn thành phố. Thời gian hoàn thành trong quý I năm 2026. Những nỗ lực của TP.HCM trong việc kiểm tra, xử lý ô nhiễm môi trường thể hiện rõ quyết tâm xây dựng đô thị phát triển bền vững, hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên.
Tuy nhiên, để đạt hiệu quả lâu dài, thành phố cần tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong giám sát môi trường, mở rộng hợp tác với các tổ chức khoa học, đồng thời khuyến khích người dân tham gia giám sát, phản ánh các hành vi gây ô nhiễm. Việc phát huy vai trò cộng đồng, nâng cao nhận thức xã hội cùng với quản lý chặt chẽ từ chính quyền sẽ là nền tảng quan trọng giúp TP.HCM cải thiện chất lượng không khí, nguồn nước và cảnh quan đô thị.
Với những chỉ đạo trên, TP.HCM đặt mục tiêu kiểm soát chặt chẽ các nguồn ô nhiễm, cải thiện chất lượng môi trường sống của người dân, hướng tới phát triển bền vững, xanh và sạch hơn trong tương lai. Để làm được điều này, công tác bảo vệ môi trường cần được duy trì thường xuyên để gắn với phát triển kinh tế tuần hoàn và chú trọng bảo đảm vệ sinh môi trường tự nhiên.
Thanh Nga