Thành phố Hồ Chí Minh mở rộng hạ tầng phục vụ chuyển đổi giao thông xanh

TP. HCM hiện có khoảng 100.000 xe máy điện đang lưu hành. Tuy nhiên, hạ tầng năng lượng hỗ trợ chỉ có khoảng 300 trụ sạc nhanh và 50 điểm đổi pin. Tỷ lệ này thấp hơn rất nhiều so với khuyến cáo quốc tế (trung bình 1 trạm/50 xe), khiến phần lớn người dân phải sạc tự phát tại nhà hoặc chung cư, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn về phòng cháy chữa cháy. 

Trước thực trạng này, Sở Xây dựng TP. HCM đã tiếp nhận và tổng hợp đề xuất từ hai doanh nghiệp là Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Great Wealth và Công ty Cổ phần Phát triển trạm sạc toàn cầu V-Green, với cam kết đầu tư hạ tầng đồng bộ mà không sử dụng vốn ngân sách. Giai đoạn thí điểm các tủ đổi pin dự kiến kéo dài đến năm 2027 để đánh giá hiệu quả vận hành.

Trong đó, Công ty Great Wealth đề xuất lắp đặt 10.000 tủ đổi pin tích hợp trực tiếp vào các trụ đèn chiếu sáng công cộng hiện hữu. Các tủ này có thiết kế nhỏ gọn (loại 6 - 12 khay), sử dụng nguồn điện sẵn có từ trụ đèn và được trang bị thiết bị đo đếm điện năng riêng biệt.

Công ty V-Green thì đề xuất triển khai 10.000 tủ đổi pin trên các tuyến đường có vỉa hè rộng (trên 3m), ưu tiên khu vực gần trạm xe buýt, trường học và các điểm công cộng. Mục tiêu là phục vụ cộng đồng hơn 400.000 tài xế xe công nghệ và giao hàng, nhóm đối tượng có nhu cầu năng lượng cao và liên tục.

Một trạm đổi pin phục vụ cho xe máy điện (Ảnh minh họa: VL). 

Sở Xây dựng kiến nghị UBND TP. HCM xem xét, chấp thuận chủ trương thí điểm, đồng thời giao các địa phương đề xuất vị trí lắp đặt phù hợp. Sở Xây dựng cũng đề xuất Thành phố cho Sở Xây dựng công bố tiêu chí, điều kiện và danh sách các tuyến đường có vỉa hè, giải phân cách đủ điều kiện để lắp đặt tủ đổi pin trên Cổng thông tin điện tử của sở để các doanh nghiệp đủ năng lực đăng ký tham gia. 

Số lượng tủ đổi pin tùy thuộc vào tình trạng giao thông, mật độ lưu thông, kích thước vỉa hè phải được Sở Xây dựng và các đơn vị có liên quan thống nhất trước khi cấp phép. Đồng thời giao Công an thành phố, Sở Công Thương, Tổng Công ty điện lực thành phố, UBND phường xã phối hợp hỗ trợ tạo điều kiện cho các đơn vị trong quá trình triển khai thực hiện (khảo sát vị trí, lên phương án thiết kế, lắp đặt, cung cấp điện, quản lý, vận hành bảo trì, phòng cháy chữa cháy, an ninh trật tự…). 

Các đơn vị triển khai lắp đặt các tủ đổi pin không thực hiện quảng cáo trên tủ đổi pin; tự di dời, tháo dỡ hoàn trả mặt bằng, dừng hoạt động tủ đổi pin xe máy điện đúng thời gian và không yêu cầu bồi thường, không khiếu nại khi có yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền của thành phố.

Trong quá trình thi công, vận hành phải bảo đảm an toàn giao thông, an toàn điện, phòng chống cháy nổ, an ninh trật tự tại các khu vực lắp đặt trụ đổi pin; thanh toán tiền điện, đóng phí sử dụng vỉa hè cho các trạm sạc theo đúng quy định; phối hợp với Sở Xây dựng tổ chức khảo sát, đề xuất số lượng, vị trí, lắp đặt bảo đảm không ảnh hưởng đến trật tự, an toàn, giao thông, mỹ quan đô thị và việc đi lại của người dân trên vỉa hè…

Mới đây, Sở Xây dựng TP. HCM báo cáo Bộ Xây dựng về việc triển khai các biện pháp kiểm soát, khắc phục ô nhiễm môi trường trên địa bàn TP. HCM. Trong đó, nhiều giải pháp chuyển đổi phương tiện giao thông xanh được nhấn mạnh triển khai. Theo Sở Xây dựng, TP. HCM hiện có 2.386 xe buýt. Trong đó có 627 xe buýt sử dụng điện (chiếm 26,3%), 451 xe sử dụng khí CNG (chiếm 17,9%). Hiện nay, đang có 5 trạm để sạc điện xe buýt điện với số lượng 56 trụ sạc siêu nhanh.  

Bên cạnh đó, TP. HCM có 18.613 xe taxi gồm 13.124 xe taxi điện (chiếm 71%); số lượng xe máy vận chuyển hành khách sử dụng phần mềm kết nối điện tử là 88.742 xe (trong đó có khoảng 25.000 xe máy điện, chiếm 28,1%). Các số liệu trên cho thấy việc chuyển đổi xe xanh đang từng bước chuyển mình, mang lại hiệu quả rõ rệt về giảm phát thải, tiếng ồn. Nhiều doanh nghiệp vận tải đã chủ động hưởng ứng đầu tư, thay thế mới đưa vào khai thác xe taxi điện, xe máy điện công nghệ.

TP. HCM đặt mục tiêu đến năm 2030, 100% xe buýt, xe ô tô con của các cơ quan, đơn vị nhà nước sử dụng điện, năng lượng xanh (Ảnh: NQ). 

Sở Xây dựng TP. HCM tập trung lộ trình chuyển đổi xanh trong hoạt động giao thông vận tải dự kiến. Cụ thể, từ năm 2025, toàn bộ xe buýt đầu tư mới hoặc thay thế trên địa bàn TP. HCM sử dụng điện, năng lượng xanh. Đến năm 2030, 100% xe buýt, xe ô tô con của các cơ quan, đơn vị nhà nước sử dụng điện, năng lượng xanh.

Ở giai đoạn đến năm 2027, có ít nhất 50% xe máy của tài xế công nghệ, lực lượng giao hàng cũng như xe máy của công chức, viên chức chuyển sang sử dụng điện trước khi đạt tỉ lệ 100% vào năm 2030. Từ năm 2030 trở đi, 100% xe taxi đầu tư mới hoặc thay thế cũng buộc phải chuyển sang điện hoặc năng lượng xanh. 

Nhằm nâng cao chất lượng chuyển đổi xanh, các đơn vị chú trọng phát triển hạ tầng trạm sạc đáp ứng nhu cầu chuyển đổi phương tiện. Cụ thể, 100% công sở, bệnh viện, bến xe buýt, bãi đỗ xe có trạm sạc điện cho xe ô tô; hoàn thành ít nhất 1.500 trạm sạc điện (hoặc trạm cung cấp năng lượng xanh) công cộng cho ô tô. Các trạm sạc/đổi pin cho xe máy điện tại các khu vực tập trung đông người như trung tâm thương mại, chung cư, các trường học, 4 bãi giữ xe, trạm xe buýt... được phát triển.../.

Bùi Thảo