Theo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Lâm Đồng, toàn tỉnh hiện có gần 1.000 mã số vùng trồng xuất khẩu với 39.363 ha và 338 mã cơ sở đóng gói được cấp phép. Trong đó, sầu riêng và thanh long là 2 sản phẩm chủ lực, chiếm tỷ trọng lớn nhất trong chuỗi xuất khẩu với 587 mã vùng thanh long 26.000 ha và 337 mã vùng sầu riêng với hơn 13.100 ha.
Thị trường xuất khẩu nông sản của Lâm Đồng gồm Trung Quốc, Úc, New Zealand, Mỹ, Thụy Sĩ, Nhật Bản và Hàn Quốc - những thị trường nổi tiếng khắt khe về tiêu chuẩn an toàn và truy xuất nguồn gốc. Tuy nhiên, theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh, đến nay, diện tích cây ăn trái phục vụ xuất khẩu trên địa bàn tỉnh được cấp mã số vùng trồng còn thấp, đặc biệt là cây sầu riêng (mới chỉ cấp mã số vùng trồng được hơn 50% diện tích kinh doanh), khiến tiềm năng xuất khẩu trái cây chưa được khai thác hết làm giảm giá trị xuất khẩu của tỉnh.
Các địa phương đẩy mạnh sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ, an toàn để vùng trồng đủ tiêu chuẩn được cấp mã số.
Trước tình hình trên, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh đề nghị các địa phương tuyên truyền, phổ biến đến các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh nông sản trên địa bàn về ý nghĩa, lợi ích và yêu câu đăng ký mã số vùng trồng, mã cơ sở đóng gói trái cây phục vụ xuất khẩu. Khuyến khích người dân và doanh nghiệp tham gia đăng ký để mở rộng quy mô, số lượng vùng trồng các loại trái cây có tiềm năng, thế mạnh của tỉnh như: sầu riêng, thanh long, chanh dây..
Đồng thời, phối hợp với Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật hướng dẫn các tổ chức, cá nhân nắm rõ quy trình, hồ sơ, thủ tục đăng ký theo quy định; bảo đảm tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế về chất lượng, truy xuất nguồn gốc, an toàn thực phẩm và quy định của nước nhập khẩu.
UBND các xã, phường tiếp tục chỉ đạo các phòng chuyên môn rà soát, thống kê diện tích cây ăn trái đủ điều kiện để cấp mã số vùng trồng; vận động các tổ chức, cá nhân, hợp tác xã, doanh nghiệp trên địa bàn tham gia đăng ký, nhằm mở rộng diện tích vùng trồng đủ điều kiện xuất khẩu chính ngạch. Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tập trung rà soát, tổng hợp, cập nhật mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói theo địa giới hành chính tỉnh mới và chính quyền địa phương 2 cấp để phục vụ công tác giám sát, quản lý.
Thực hiện Chiến lược phát triển trồng trọt tỉnh Lâm Đồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, tỉnh Lâm Đồng định hướng phát triển một số cây trồng chủ lực, trong đó có cây ăn quả. Địa phương này sẽ phát triển cây ăn quả chủ lực phù hợp với điều kiện địa hình, thổ nhưỡng, khí hậu từng tiểu vùng sinh thái đảm bảo bền vững và hình thành các vùng nguyên liệu tập trung; tạo liên kết đồng bộ, chặt chẽ, hiệu quả cao giữa sản xuất, thu mua, chế biến gắn với xây dựng thương hiệu và tiêu thụ sản phẩm.
Lâm Đồng đặt mục tiêu đến năm 2030, diện tích cây ăn quả toàn tỉnh đạt 51.000 ha, trong đó trồng xen 30.600 ha và trồng thuần 20.400 ha; tổng sản lượng 633.500 tấn; phát triển 12.000 ha sản xuất ứng dụng công nghệ cao; 10.000 ha cây ăn quả được cấp mã số vùng trồng; sản lượng trái cây tiêu thụ qua chuỗi đạt ít nhất 60% tổng sản lượng trái cây toàn tỉnh; giá trị sản xuất cây ăn quả bình quân trên đơn vị diện tích đạt trên 300 triệu đồng/ha/năm.
Tỉnh chú trọng mở rộng diện tích trồng sầu riêng, thanh long, chanh dây...phục vụ xuất khẩu.
Với diện tích gần 44.000ha, Lâm Đồng mới là một trong những địa phương có diện tích cây sầu riêng lớn nhất cả nước. Để khẳng định vị thế là trung tâm chuyên canh cây sầu riêng, tỉnh Lâm Đồng đã và đang triển khai nhiều biện pháp, giám sát chặt chẽ mã số các vùng trồng, cơ sở đóng gói và nâng cao chất lượng sản phẩm đáp ứng thị trường trong nước và xuất khẩu.
Tỉnh đã triển khai nhiều cơ chế, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, nông dân trong liên kết sản xuất, tiêu thụ, gắn với chỉ dẫn địa lý và truy xuất nguồn gốc; tổ chức hội nghị, hội thảo trao đổi giải pháp tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu sầu riêng, nhất là xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc, bao gồm kiểm soát Cadimi, giới thiệu các phòng Lab phân tích…
Sở Nông nghiệp và Môi trường khuyến cáo người dân tuân thủ quy trình canh tác an toàn, giám sát, xử lý các loại sâu bệnh hại, kiểm soát chặt chẽ dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, kim loại nặng để đáp ứng yêu cầu của nước nhập khẩu.
Đối với cơ sở đóng gói thực hiện nghiêm quy trình đóng gói một chiều, truy xuất nguồn gốc, đầu tư trang bị để thực hiện các biện pháp kỹ thuật nhằm đáp ứng quy định của nước nhập khẩu, không sử dụng chất Vàng O trong sơ chế, bảo quản sản phẩm sầu riêng. Đối với doanh nghiệp xuất khẩu cần tổ chức chuỗi liên kết sản xuất, lên kế hoạch thu mua và xuất khẩu, đồng hành với người dân để xây dựng chuỗi giá trị bền vững, không vì lợi trước mắt mà phá vỡ liên kết.
Cùng với sầu riêng, tỉnh Lâm Đồng triển khai đồng bộ các giải pháp để xây dựng thương hiệu thanh long. Nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, tỉnh sẽ bố trí diện tích rải vụ chiếm 60 - 70% sản lượng, chính vụ 30 - 40%, bảo đảm nguồn cung ổn định, nâng cao chất lượng, mẫu mã nhưng vẫn bảo đảm các điều kiện về an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc.
Ngành nông nghiệp tỉnh khuyến khích các hộ sản xuất ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số: Áp dụng quy trình sản xuất tiên tiến (GlobalGAP, hữu cơ), kỹ thuật canh tác hiện đại (dàn chữ T, tưới tự động tiết kiệm, chong đèn tiết kiệm điện), đầu tư chế biến sâu và bảo quản sau thu hoạch nhằm gia tăng giá trị và sức cạnh tranh.
Đồng thời, hạn chế tối đa việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hóa học, chất điều hòa sinh trưởng, hướng đến sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc sinh học và tăng cường sử dụng các loại phân bón hữu cơ; hướng đến sử dụng các sản phẩm thân thiện môi trường, đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe của các thị trường khó tính.../.
Bùi Hương