350 giải pháp chống ô nhiễm nhựa cho ASEAN

Ngày 11/9, Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) Việt Nam và Đại sứ quán Na Uy, phối hợp cùng Cục Biển và Hải đảo Việt Nam (Bộ NN&MT) tổ chức hội thảo tổng kết Dự án Thách thức đổi mới sáng tạo giảm ô nhiễm nhựa (EPPIC).

Theo Cục trưởng Cục Biển và Hải đảo Việt Nam Nguyễn Đức Toàn, ô nhiễm rác thải nhựa đại dương là một trong những thách thức nghiêm trọng mang tính xuyên biên giới, là mối đe dọa đối với hệ sinh thái và môi trường ven biển, đại dương. Xuất phát từ thực tiễn, dự án EPPIC đã thúc đẩy đổi mới sáng tạo giảm thiểu ô nhiễm rác thải nhựa đại dương tại khu vực ASEAN.

Trong 5 năm triển khai, EPPIC đã thu hút 350 hồ sơ ý tưởng từ các nước ASEAN, với nhiều giải pháp đột phá được đưa vào ứng dụng thực tiễn. Gần 3.500 tấn nhựa được ngăn chặn, tránh phát thải trực tiếp ra môi trường.

Có thể kể đến những sáng kiến tiêu biểu như: ống hút cỏ GreenJoy (Việt Nam), công nghệ tái chế không dung môi CIRAC (Thái Lan), trạm nạp lại sản phẩm tiêu dùng Siklus (Indonesia), nền tảng tái chế kỹ thuật số TrashCash (Philippines). Các mô hình chứng minh vai trò của đổi mới sáng tạo trong việc thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, mở ra cơ hội sinh kế mới cho cộng đồng.

Về những giải pháp lâu dài, Cục trưởng Cục Biển và Hải đảo Việt Nam Nguyễn Đức Toàn cho rằng, với mục tiêu tăng cường hợp tác nhiều bên nhằm giải quyết ô nhiễm nhựa theo chuỗi giá trị, cần đẩy mạnh chuyển đổi hệ thống quản lý nhựa, thúc đẩy đầu tư vào giải pháp tuần hoàn và đổi mới sáng tạo theo đúng chủ trương, đường lối của Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Đồng thời, nghiên cứu thiết lập và phát triển khuôn khổ cơ chế hợp tác tài chính đại dương, huy động nguồn lực từ các ngành kinh tế biển để tái đầu tư cho môi trường và cộng đồng ven biển, hướng tới mục tiêu quản lý đại dương bền vững.

Bà Francesca Nardini, Phó Trưởng Đại diện UNDP Việt Nam cho biết: "Năm 2020, EPPIC ra đời vào thời điểm cuộc chiến toàn cầu chống ô nhiễm nhựa ngày càng cấp bách. Tại Việt Nam khi Kế hoạch Hành động quốc gia về rác thải nhựa đại dương được Chính phủ phê duyệt tháng 12/2019, EPPIC đã góp phần thúc đẩy sáng kiến địa phương đồng thời kết nối với xu thế toàn cầu".

Ngoài việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo, Dự án EPPIC còn đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ xây dựng chính sách và thúc đẩy cách tiếp cận bao trùm trong quản lý rác thải nhựa. Một trọng tâm lớn là thúc đẩy Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR), đảm bảo lợi ích cho khu vực lao động phi chính thức – những người giữ vai trò quan trọng trong chuỗi thu gom và tái chế.

Bên cạnh đó, dự án đã cung cấp hỗ trợ cần thiết cho Việt Nam trong quá trình chuẩn bị và tham gia đàm phán hiệp ước toàn cầu về ô nhiễm nhựa, qua đó khẳng định vai trò của Việt Nam trên trường quốc tế. 

Thu Cúc